Ekonomistler Yalçın Karatepe, Erinç Yeldan ve Şenol Babuşçu Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, 'Yıl sonunda temennim faizi tek hanelere indirmeliyiz' sözlerini 'gerçeklikten uzak' ve 'madem öyle son bir yıldır neden artıyor?' şeklinde değerlendirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Enflasyonla bir mücadelemiz var, yıl başından sonra enflasyonun da düşük faizle ineceğine inanıyorum ve bunu savunuyorum" sözlerine ekonomistler cevap verdi. Yalçın Karatepe “Madem enflasyon düşük faiz ile iniyor. Son bir yılda faiz yüzde 19'dan yüzde 12'ye indirilirken enflasyon yüzde 19'dan yüzde 80'e nasıl çıktı?” diye sordu. Prof. Dr. Şenol Babuşçu ise “Demek ki faize Erdoğan karar veriyor. MB Başkanı sadece açıklıyor. MB Başkanı ve PPK üyeleri istifa etmelidirler” ifadesini kullandı. Babuşçu ayrıca “Aralık ayı sonuna kadar faiz yüzde 9'a düşürülecek” dedi. Murat Sururi Özbülbül de düşük faizle borç vermeyi eleştirdi. Gelecek Partisi Sözcüsü Serkan Özcan ise yüzde 12 faizden ve enflasyondan sadece bankaların faydalandığını söyledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün akşam katıldığı televizyon programında politika faizi ile ilgili olarak, “ABD'nin faiz artırımı dediğiniz nedir? Ne kadar bir oran? Ciddi bir oran yok. Şu anda diyelim ki ABD'de faiz artırımı yüzde 6 olabilir. Avrupa'ya geliyorsunuz, orada da yüzde 4-5. Son toplantıda Para Piyasası Kurulu faizi yüzde 12'ye indirdi. Temennim odur ki bir sonraki toplantıda yine indirerek, yıl sonunda tek hanelere indirilmesi” şeklinde bir açıklama yaptı.
KARATEPE: YÜZDE 80'E NASIL ÇIKTI?
Prof. Dr. Yalçın Karatepe, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın sözleriyle ilgili, "Madem enflasyon düşük faiz ile iniyor; Son bir yılda faiz yüzde 19'dan yüzde 12 indirilirken enflasyon yüzde 19'dan yüzde 80'e nasıl çıktı?" diye sordu.
Madem enflasyon düşük faiz ile iniyor; Son bir yılda faiz %19'dan %12 indirilirken enflasyon %19'dan %80'e nasıl çıktı? https://t.co/wCsdkaUufg
— Yalçın Karatepe (@ykaratepe) September 29, 2022
“YÜZDE 12 FAİZDEN VE ENFLASYONDAN SADECE BANKALARIN FAYDALANDI”
Gelecek Partisi Sözcüsü Serkan Özcan ise şu ifadeleri kullandı: "Sn. Erdoğan’la hala konuşabilen birisi varsa ve zerre vicdan sahibiyse kendisine hiçbir kamu bankasının yüzde 12 ile kredi vermediğini anlatsın! Yüzde 12 faizden ve artan enflasyondan sadece bankaların faydalandığını, milletin yokluktan iki büklüm olduğunu söylesin!"
YELDAN: İKTİSADİ DEĞERLENDİRMEYE TABİ TUTULAMAYACAĞINI DÜŞÜNÜYORUM
Prof. Dr. Erinç Yeldan ise açıklamaları 'vitrinde kalmak ve ilgi çekmek' olarak yorumladı. Yeldan, "Türkiye’de herhangi bir para veya maliye geniş anlamda ekonomik programı veya stratejisi artık izlenmiyor. Yandaş şirketlere, yandaşlara rant aktarmak, gelir transferi yapmak için anlık günlük kararlar alınıyor. Bunların dışında sadece siyasi bir gösteriş için iktisat bilimine ve geniş anlamda ekonomik gerçeklere uymayan, sadece siyasi siyasi bir söylemlerden ibaret olan sloganlar sarf ediliyor. Böyle bir sözün iktisadi değerlendirmeye tabi tutulamayacağını düşünüyorum. Piyasa davranışları da zaten çok kısa ve anlık tepkiler verip bu kararları göz ardı ediyor. Herkes kendini koruyacak şekilde davranışlar sergiliyor. Bu açıklamalar vitrinde kalmak, ilgi çekmek için yapılıyor." diye konuştu.
"ALGI YÖNETİMİ YAPMAYA ÇALIŞACAKLAR"
Prof. Dr. Şenol Babuşçu da baz etkisi nedeniyle zaten enflasyonun düşeceğini belirterek, yapılan için “Algı yönetimi” dedi. Babuşçu, şunları söyledi:
"Politika faizini kasım ayına kadar yüzde 9’a kadar çekecekler. Baz etkisiyle enflasyonun düşeceğini bildikleri için faizi düşürüp enflasyonu düşürdüklerini söyleyecekler. Oysa enflasyonun düşüşü sadece baz etkisinden kaynaklanıyor. Yoksa fiyat artışları sürecek. Kasım ayında yüzde 90’lar civarında olacak enflasyon baz etkisi nedeniyle aralıkta 10 puan, ocakta 10 puan düşecek. Böylece, 'Faizi düşürerek enflasyonu 90’dan 70 düşürdük' diyecekler. Algı yönetimi yapmaya çalışacaklar. Etkileri açısında baktığımızda ise politika faizi etkisiz hale geldiği için 9 ya da 8’e düşmesi hiç önemli değil. Artık kimse dikkate almıyor."
"DÜŞÜK FAİZLE BORÇ VERİYORSANIZ BU SERVET TRANSFERDİR"
Ekonomist Murat Sururi Özbülbül de Merkez Bankası’nın siyasete teslim olduğu için politika faizinin Erdoğan’ın açıkladığı gibi tek haneye inmesinin mümkün olduğunu söyledi. Bankalara verilen düşük faizli krediler için de “Bu bir servet transferidir” değerlendirmesini yaptı. Özbülbül şunları söyledi:
"Hiç şüphesiz ki Merkez Bankası politika faizini indirebilir. Merkez Bankası’nın tamamen politikanın emrine girdiği bir ortamda bunu gayet rahat yapar. Sorun ise bu indirim yapıldığında ne olacağıdır. Şu an Merkez Bankası’nın bankalara verdiği borç faizi çok düşük. Enflasyonun çok yüksek olduğu ülkelerde bankalara düşük faizle borç veriyorsanız bu servet transferdir. Yapılan birilerini zengin etmek anlamına gelir. Bankalar düşük faizle borç alıyor sonra kamuya ve işletmelere kredi olarak yüksek faizle verip para kazanmıyor."
Özbülbül sözlerini şöyle tamamladı:
"Kurlar esas olarak iki ülke para biriminin satın alma gücündeki değişimleri gösterir. Kurlar yükseldiği için enflasyon olmaz. Enflasyon yükseldiği için kurlar yükselir. İktidarlar istemediği ve enflasyonist politikalar uygulamadığı sürece enflasyon yükselmez."
