Dövize endeksli mevduatın düşüşü sürerken, Merkez Bankası’nın reel değerli TL politikası yatırımcının ilgisini artırdı. BDDK verilerine göre, standart TL mevduatın payı yüzde 57,45 ile 8 yılın zirvesine çıkarken, yabancı para mevduatın payı yüzde 42,55’e geriledi.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB), enflasyonla mücadelede uyguladığı reel değerli TL politikasıyla mevduat yapısında önemli değişikliklere imza attı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) 15 Kasım itibarıyla yayımladığı haftalık verilere göre, standart TL mevduatın toplam mevduat içindeki payı yüzde 57,45’e yükselerek Ocak 2017’den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Bu durum, kur korumalı mevduat (KKM) ve yabancı para mevduatın payının düşüşüyle dikkat çekiyor.
DÖVİZE DUYARLI MEVDUATTAN TL’YE DÖNÜŞ
Haziran 2022’de dövize duyarlı mevduatın payı yüzde 72,8 ile zirve yaparken, aradan geçen 29 ayda bu oran yüzde 42,55’e geriledi. Bu süreçte, döviz ve kur korumalı mevduatın toplam mevduat içindeki payı yüzde 70’in altına düşerken, TL mevduatın oranı istikrarlı bir şekilde arttı. 15 Kasım haftasında standart TL mevduat hacmi 10,5 trilyon TL’ye ulaşarak tarihi bir zirveye çıkarken, toplam mevduat 18,3 trilyon TL olarak kaydedildi.
PARA POLİTİKASINDAKİ DÖNÜŞÜM
2023 Haziran’ında yeni Merkez Bankası ve ekonomi yönetiminin göreve gelmesiyle geleneksel para politikalarına dönüş başladı. Bu dönemde enflasyonla mücadelede reel değerli TL ön plana çıkarken, kur korumalı mevduattan çıkış stratejisi uygulandı. Bu politikaların sonucu olarak dövize endeksli mevduatın payı yüzde 60’ın altına indi ve TL’ye olan güven yeniden tesis edilmeye başlandı.
MAKROİHTİYATİ TEDBİRLER VE ZORUNLU KARŞILIK DEĞİŞİKLİKLERİ
Ekonomim'de yer alan habere göre; TCMB, kasım ayı Para Politikası Kurulu toplantısında yayımladığı makroihtiyati tedbirler kapsamında, TL ve yabancı para mevduatlar için zorunlu karşılık oranlarında değişiklik yaptı. Buna göre:
TL Mevduat: Vadesiz ve 3 aya kadar vadeli TL mevduatlara uygulanan zorunlu karşılık oranı yüzde 15’ten yüzde 17’ye çıkarıldı.
Yabancı Para Mevduat: Yabancı para mevduat için uygulanan zorunlu karşılık oranı yüzde 5’ten yüzde 4’e indirildi.
Kur Korumalı Mevduat (KKM) Hedefi: KKM’nin TL’ye geçişi ve yenilenmesine ilişkin toplam hedef yüzde 75’ten yüzde 70’e düşürüldü.
Bu değişiklikler, bankaların TL likiditesini artırma ve döviz mevduatına olan bağımlılığı azaltma amaçlarını taşıyor.
BANKACILIK SİSTEMİNE ETKİLERİ
Bankacılık sektörü kaynakları, TL mevduat oranının artırılmasının 138 milyar TL’lik bir likidite çekişine neden olabileceğini, yabancı para zorunlu karşılık oranındaki düşüşün ise 60 milyar TL ek likidite sağlayacağını belirtti. Bu değişiklikler neticesinde Merkez Bankası’nda 78 milyar TL daha fazla TL likiditesi tutulması bekleniyor.
Sektör kaynakları, bu düzenlemelerin bankacılık sistemi karını kısmen olumsuz etkileyebileceğini, ancak KKM hedeflerinin düşürülmesinin bu maliyet artışını dengeleyebileceğini ifade etti. Ayrıca, kur korumalı mevduat stokunda yaşanan düşüş nedeniyle dönüş hızının azalmasının bankalar üzerindeki baskıyı azalttığı belirtildi.
KUR KORUMALI MEVDUATTAN TL’YE GEÇİŞ
BDDK verilerine göre, 15 Kasım itibarıyla kur korumalı mevduatın toplam mevduat içindeki payı yüzde 6,82’ye düştü. Dövize duyarlı mevduatın payı ise yüzde 35,72 olarak kaydedildi. Bu oranlar, Haziran 2022’de yüzde 72,81 olan dövize duyarlı mevduatın payında önemli bir geri dönüşe işaret ediyor.
Bankacılık sektörü kaynakları, alınan kararların kredi faizlerinde küçük bir artışa neden olabileceğini ancak piyasayı genel olarak fazla etkilemeyeceğini öngörüyor.
