Bu sefer zam değil indirim haberi geldi. Hava koşullarının iyileşmesine bağlı olarak fiyatlar %30 düştü. İşte fiyat düşüşünün nedenleri…
Kakao fiyatları, 2024 yılında gördüğü tarihi yükselişlerin ardından 2025 yılı başında ciddi bir düşüş yaşadı. Intercontinental Exchange emtia borsasında, 2024'te ton başına fiyatlar 12 bin 931 dolarla rekor seviyeye ulaşırken, 2025 yılı itibarıyla fiyatlar yüzde 33,3 azalarak 8 bin doların altına indi. Bu gelişme, geçtiğimiz yıl yaşanan arz sıkıntılarının ardından gelen fiyat dalgalanmalarını yansıtıyor.
2024’TE KAKAODA TARİHİ YÜKSELİŞ, 2025’TE KESKİN DÜŞÜŞ
Geçtiğimiz yıl, kakao fiyatları Batı Afrika’daki olumsuz hava koşulları ve üretim azalışları nedeniyle tarihi zirvelere tırmanmıştı. 2024 sonunda fiyatlar 11 bin 675 dolar ile yılı yüzde 178,2 artışla tamamladı. Ancak, 2025 yılı itibarıyla piyasalarda fiyatlar, beklentilerin aksine büyük bir düşüş gösterdi. Fiyatlardaki bu gerileme, kakao arzındaki iyileşme ve talep endişeleri ile ilişkilendiriliyor.
REKOR FİYAT ARTIŞI NEDEN OLDU?
Geçen yıl, Fildişi Sahili ve Gana’daki üretim kayıpları ve olumsuz hava koşulları kakao fiyatlarında ciddi artışlara yol açmıştı. Küresel arzın daralması, kakao fiyatlarının tırmanmasına neden oldu. Ayrıca, Fildişi Sahili’ndeki ihracatçıların kötü kalite nedeniyle kakao çekirdeklerini reddetmesi, ve bölgedeki uzun süreli kuraklık ve şiddetli yağışlar fiyatları etkileyen başlıca faktörlerdi. Bu durum, küresel kakao arzının daha da sıkılaşmasına neden olmuştu.
Kakao fiyatlarındaki aşırı yükseliş, zamanla talep daralmasına yol açtı. Çikolata üreticileri, yüksek fiyatların tüketici talebini olumsuz etkilediği konusunda uyarıda bulundu. Hershey ve Mondelez gibi büyük çikolata üreticileri, kakao fiyatlarındaki artışların daha az talep ve sınırlı alım gücü ile sonuçlandığını ifade etti. Bu gelişmeler, fiyatların düşmesine yol açan ana faktörlerden biri oldu.
KAKAO ÜRETİMİNDE ARTIŞ BEKLENİYOR
Fiyatlardaki düşüşün bir diğer nedeni, kakao üretimindeki artış beklentisidir. 2025 yılı itibarıyla, Batı Afrika’daki üretimin önceki yılın üzerinde olacağı öngörülüyor. Uzmanlar, kısa vadeli arz endişelerinin ardından uzun vadede daha fazla üretim beklentisinin, kakao fiyatlarını baskılayacağını belirtiyor.
Vadeli işlem uzmanı Zafer Ergezen, 2024 yılında yaşanan fiyat artışının, Batı Afrika’daki kuraklık ve ürün kaybı nedeniyle geçici olduğunu söyledi. Ergezen, önümüzdeki yıllarda üretim tarafında artış yaşanmasının, piyasadaki fiyat baskılarını artıracağını belirtti.
İYİLEŞEN HAVA KOŞULLARI FİYATLARI ETKİLİYOR
Rabobank Emtia Analisti Oran van Dort, 2024 yılı sonunda fiyatlardaki düşüşün, yağmurun Batı Afrika’ya dönmesiyle ilgili olduğunu belirtti. 24 Ocak'tan itibaren, Batı Afrika’da yağışların geri dönmesi, kuraklık endişelerini azaltarak, fiyatların düşüşüne neden oldu. Ayrıca, Uluslararası Kakao Organizasyonu, 2024/2025 sezonu için 142 bin metrik ton fazlalık beklediğini açıkladı. Bu durum, fiyatlardaki spekülatif artışların son bulmasına neden oldu.
KAKAO FİYATLARINDA GELECEK DÖNEM BEKLENTİSİ
Fiyatlardaki bu düşüş, kakao üreticileri ve çikolata markaları için önemli bir gelişme olarak görülüyor. Hershey ve Mondelez gibi büyük çikolata üreticilerinin fiyatları artırması ve üretim miktarlarını azaltması, kakao talebinde azalmaya yol açtı. Bu nedenle, kısa vadede fiyatlar daha da düşebilir. Ancak, üretim tarafındaki artış ve gelişen hava koşulları ile birlikte, uzun vadede fiyatların toparlanması bekleniyor.
