Rekor kıran döviz ve vergi dilimleriyle araç fiyatları zirveye çıkarken, Hükümet sorumluyu ya bayide ya da oto galeride arıyor. Erdoğan’ın “Stokçuların hem ellerindeki mallara el koyacağız hem de cezai müeyyideleri yüksek tutacağız” açıklamasının ardından Karabük valiliği fahiş fiyat ve tekelcilik nedeniyle araç satışı yapan 226 şüpheliyi ifadeye çağırdı. Ayrıca Şanlıurfa’da da marketlere stok baskınları yapılıyor. Vatandaş ise ‘Bu operasyonlarda biz nasıl kârlı çıkacağız' diyor.
EKONOMİ SERVİSİ
Türkiye’de alınan ekonomik kararlar TL’yi tarihinin en kötü seviyesine taşımaya devam ediyor. Alınan faiz kararlarıyla birlikte kur her gün yeni bir zirveye imza atarken, bununla birlikte enflasyon da yerinde durmuyor. İthal ağırlıklı ürünler de kurla fiyatlanırken bundan otomobil fiyatları direkt olarak etkileniyor. Buna bir de vergi eklendi mi haftalık artışlar 100 bin liraları bile geçebiliyor.
Yüksek kur ve vergiyle boğuşan sektör pandemiyle beraber çip krizine de dahil oldu. Araç tedarikleri her geçen gün daha zor hale gelirken tüketicileri de sıfıra ulaşması oldukça zorlaştı. Böylece araç fiyatlarında da büyük balonlar oluştu. Bugün bayide 300 bine satılan bir otomobili ilan sitelerinde 400 bin lira bulmak hiç de zor değil.
Elinde araç olmayan bayi karşısında bazı galerilerde bunu fırsata çevirerek 100 bin lira üstüne bile satabiliyor. Hatta bazı bayiler bile elindeki aracı ikinci ele düşürüp liste fiyatlarının üzerine çıkıyor. Yapılan bu döngü karşısında şikayetler de değerlendiriliyor.
Geçen hafta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Katar dönüşünde gazetecilere “Stokçuluk dinimizde haramdır. Stokçuların hem ellerindeki mallara el koyacağız hem de cezai müeyyideleri yüksek tutacağız” diye konuşmuştu. Bunun üstüne Karabük merkezli 50 ilde “Bayilerdeki araçları toplayarak tekel oluşturdukları ve araç fiyatlarındaki artışı etkiledikleri” gerekçesiyle 51 şüpheli hakkında gözaltı kararı verildi. Öte yandan ‘araç fiyatlarındaki artışı etkiledikleri’ açıklaması dikkat çekerken, artan kurun göz ardı edilmesi tepkilere neden oldu. Tüketiciler sosyal medya hesapları üzerinden kararı eleştirerek, fiyatların asıl kur ve vergi kaynaklı arttığını ifade ettiler.
Geçtiğimiz günlerde de stokçuluk yapanların para cezası için AK Parti, stokçuluk yapanlara ağır cezalar getiren 8 maddelik yasa Teklifini TBMM Başkanlığı’na sundu. Stokçuluk yapanlara 100 bin TL ile 2 milyon TL arasında ceza verilmesi meclis gündemine sunmuştu. Aynı hafta Ticaret Bakanlığı İzmir’de bir otomotiv bayisine stokçuluk yaptığı gerekçesiyle 545 bin 550 TL ceza kesmişti.
MARKETLERE STOK BASKINI DEVAM EDİYOR
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın stokçuluğa karşı mücadele edileceğini açıklamasının ardından Şanlıurfa’nın Haliliye İlçe Belediyesi Zabıta Müdürlüğü ekipleri harekete geçti. Belediye Başkanı Mehmet Canpolat’ın talimatıyla ilçe genelinde halkın sağlığı, huzuru ve güvenliği için denetimlerini sürdüren ekiplerin bu kez adresi marketlerin depoları oldu. Özellikle stokçuluğun önüne geçilmesi adına marketlerin depolarını denetleyen ekipler, market yetkililerine uyarılarda bulundu. Yapılan denetimlerde stoku yapılan ürün olmadığı görülürken, zabıta ekipleri stokçulara verilen ceza üst sınırının 500 bin TL’den 2 milyon TL’ye çıkarıldığını hatırlattı. Depolarda ürün bekletilmemesi ve rafların boş bırakılmaması gerektiğinin altını çizen ekipler “Raf boş olursa ve depoda ürününüz varsa bu stokçuluğa girer” ifadelerini kullandı. Stokçuluğun yanı sıra marketlerde hijyen ve fiyat denetimi de yapan ekipler, reyonlarda yer alan etiketteki fiyat ile kasadaki fiyatı karşılaştırdı. Marketlerde fiyat oyunu olmamasına dikkat eden ekipler, ürünlerin son kullanma tarihini de kontrol ederek işlem başlattı.
BAYİLER OTO GALERİLERE Mİ SATIYOR?
Karabük Valiliği, Karabük Cumhuriyet Başsavcılığı’nın otomobil stokçularına yönelik yürüttüğü soruşturma ile ilgili açıklama yaptı. Valilik, sıfır kilometre araçların galericiler ve gayri resmi otomobil alım satımı yapan kişiler tarafından bayilerden toplanarak stoklandığı ve piyasada tekel oluşturulduğu haberleri üzerine savcılık tarafından resen soruşturma açıldığını belirterek, sıfır otomobilde tekelin oluşturulmaya çalışıldığı, alımların bayilerden gerçekleştiği ve etiket fiyatlarının çok üstüne satış yapıldığı açıklandı. Soruşturmanın bu duruma gelmeden önce, serbest piyasa adı altında sıfır araçların son kullanıcıya ulaşmadan oto galerilere direk satışı gerçekleşmesinin de sorgulanması gerektiğini uzmanlar aktardı. Özellikle etiket fiyatların üzerindeki oluşumların karaborsa olarak görüldüğü aynı zamanda gerçekleşen zamların da kur ve ÖTV farkından dolayı olduğu bilinen bir gerçek.
ARTIŞIN TEK SORUMLUSU ALIP SATANLAR MI?
Bayilerden otomobillerin toplanarak tekel oluşturulduğunun tespit edildiği ifade edilerek, şu açıklamada bulunuldu: “Önceki yıllara nazaran kayda değer bir eksiklik bulunmadığı, mevcut fiyat artışının vatandaşın talebinden veya arz yönündeki eksiklikten kaynaklanmadığı, aksine galericiler veya gayri resmi otomobil alım satımı yapan kişiler tarafından bayilerden otomobillerin toplanarak tekel oluşturulan piyasada araçların fahiş fiyatlarla ilan sitelerinde satışa sunulmasından kaynaklandığı, ülkemiz genelinde soruşturmaya konu otomobil markalarının bayilerinde otomobil bulunmadığı, sıfır km otomobillerin bayi liste fiyatlarının çok üzerinde kalan bedelle ilan verilerek satış sunulması nedeniyle ikinci el otomobil fiyatlarının dahi aynı marka ve model sıfır km otomobil fiyatlarının üzerine çıktığı tespit edilmiştir.”
226 ŞÜPHELİ İFADEYE ÇAĞRILDI
Soruşturma kapsamında 51 kişinin SEGBİS aracılığıyla ifadesinin alınacağı açıklanarak, şunlar belirtildi: “TCK’nın 237. maddesinde düzenlenen ‘fiyatları etkileme’ suçunu işlediklerinin değerlendirilmesi üzerine Cumhuriyet Başsavcılığı’mız tarafından verilen talimat ile ülkemiz genelinde eş zamanlı olarak 15 Aralık günü Karabük dahil 50 ayrı ilde tespit edilen 226 şüpheli talimatla ifadeye çağrılmış, 51 şüpheli hakkında ise SEGBİS aracılığıyla ifadesi alınmak üzere gözaltı kararı verilmiştir. Soruşturma işlemleri devam etmektedir.”
