Türkiye’de 2009 yılında motorlu araçların ortalama yaşı 8-9 aralığında idi. Artan fiyatlarla birlikte sıfır araca ulaşmak artık hayal olurken, yaşlı araç parkı da artmaya başladı. TÜİK verilerine göre, 2021 yılında 25.2 milyon aracın ortalama yaşı 14,5’e çıkarken, 2022’de (26.4 milyon araç) 14,8’e ulaştı.
ALİ YILDIRIM
Otomotiv pazarı satışlarda tüm canlılığını korumaya çalışırken, 2017’yi hâlâ yakalayabilmiş değil. Artan fiyatlar karşısında tüketiciler için yeni bir otomobil almak tam bir hayale dönüşürken, tedarik sorunları da sıfıra ulaşmayı gittikçe zorlaştırıyor. Bu yüzden ikinci el trafiği sıfır olmadığı için ve tüketiciler ulaşamadığından oldukça yoğun. Sıfıra ulaşamayan ikinci eli tercih edince otomobilde de yaşlar gittikçe artıyor.
Türkiye’de 2019’da yaklaşık 6 milyon ikinci el araç el değiştirdi. Tercihler hâlâ yaşlılardan yana oldu. Bu dönemde en çok 8-9 yaş aralığı rağbet görürken, bu aralık yaşındaki araçların satışı yüzde 80’e yakın artış kaydetti. Yıllar ilerledikçe araçların yaşı da büyümeye devam etti. En ucuz otomobilin yarım milyon olduğu Türkiye’de ikinci ele olan talep artınca, 10 yaş üstü otomobillerin satışı yüzde 60’ı geçti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye’de 2021 yılı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı 25 milyon 249 bin 119 adet motorlu kara taşıtı için ortalama yaş 14,5 olarak hesaplandı. Ortalama yaş otomobillerde 13,6, minibüslerde 15,0, otobüslerde 14,8, kamyonetlerde 12,8, kamyonlarda 17,6, motosikletlerde 13,7, özel amaçlı taşıtlarda 13,6 ve traktörlerde 24,3 oldu. 2022’de ise araç parkının yaşı 0,3 arttı. Trafiğe kayıtlı taşıtların ortalama yaşı 14,8’e ulaştı. Türkiye’de 2022 yılı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı 26 milyon 482 bin 847 adet motorlu kara taşıtı için ortalama yaş 14,8 olarak hesaplandı.
Ortalama yaş otomobillerde 14,0, minibüslerde 15,5, otobüslerde 15,4, kamyonetlerde 13,3, kamyonlarda 17,8, motosikletlerde 13,3, özel amaçlı taşıtlarda 14,3 ve traktörlerde 24,4 olarak kayıtlara geçti. Türkiye’de 2022 yılında bir önceki yıla göre trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı yüzde 10,1 artarak 1 milyon 269 bin 912 adet oldu. Aynı dönemde trafikten kaydı silinen taşıt sayısı ise yüzde 17,1 azalarak 35 bin 585 adet oldu. Böylece 2022 yılında trafikteki toplam taşıt sayısı 1 milyon 234 bin 327 arttı.
ARALIK AYINDA 137 BİN ARACIN KAYDI YAPILDI
Aralık ayında 137 bin 173 adet taşıtın trafiğe kaydı yapıldı. Aralık ayında trafiğe kaydı yapılan taşıtların yüzde 41,2’sini otomobil, yüzde 37,2’sini motosiklet, yüzde 12,2’sini kamyonet, yüzde 6,4’ünü traktör, yüzde 2,1’ini kamyon, yüzde 0,5’ini minibüs, yüzde 0,3’ünü otobüs ve yüzde 0,1’ini özel amaçlı taşıtlar oluşturdu. Trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı bir önceki aya göre yüzde 11,7 arttı. Aralık ayında trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı bir önceki aya göre motosiklette yüzde 37,6, traktörde yüzde 12,0, minibüste yüzde 2,3, otomobilde yüzde 1,9 artarken otobüste yüzde 18,9, kamyonda yüzde 17,2, kamyonette yüzde 5,2 ve özel amaçlı taşıtlarda yüzde 1,7 azaldı.
Aralık ayında 56 bin 506 adet otomobilin trafiğe kaydı yapıldı. Aralık ayında trafiğe kaydı yapılan otomobillerin yüzde 14,5’i Fiat, yüzde 13,9’u Renault, yüzde 7,2’si Toyota, yüzde 6,1’i Volkswagen, yüzde 6,0’ı Hyundai, yüzde 5,4’ü Opel, yüzde 4,3’ü Kia, yüzde 4,3’ü Mercedes-Benz, yüzde 4,1’i Peugeot, yüzde 3,9’u Dacia, yüzde 3,7’si BMW, yüzde 3,7’si Honda, yüzde 3,5’i Citroen, yüzde 3,4’ü Skoda, yüzde 2,9’u Audi, yüzde 2,4’ü Nissan, yüzde 2,2’si Ford, yüzde 1,7’si Seat, yüzde 1,4’ü Volvo, yüzde 1,2’si Suzuki ve yüzde 4,3’ü diğer markalardan oluştu.
1 MİLYON TAŞIT EL DEĞİŞTİRDİ
Trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 109,2 artarken; aralık ayında geçen yılın aynı ayına göre trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı motosiklette yüzde 264,2, otomobilde yüzde 91,2, minibüste yüzde 84,0, kamyonette yüzde 43,2, traktörde yüzde 26,3, otobüste yüzde 24,3, kamyonda yüzde 16,9 artarken özel amaçlı taşıtlarda yüzde 19,7 azaldı. Aralık ayında 1 milyon 106 bin 203 adet taşıtın devri yapıldı.
Aralık ayında devri yapılan taşıtların yüzde 69,1’ini otomobil, yüzde 16,3’ünü kamyonet, yüzde 5,4’ünü motosiklet, yüzde 4,2’sini traktör, yüzde 2,5’ini kamyon, yüzde 1,8’ini minibüs, yüzde 0,5’ini otobüs ve yüzde 0,2’sini özel amaçlı taşıtlar oluşturdu. Trafiğe kayıtlı toplam taşıt sayısı aralık ayı sonu itibarıyla 26 milyon 482 bin 847 oldu. Aralık ayı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı taşıtların yüzde 53,9’unu otomobil, yüzde 16,2’sini kamyonet, yüzde 15,6’sını motosiklet, yüzde 7,9’unu traktör, yüzde 3,5’ini kamyon, yüzde 1,8’ini minibüs, yüzde 0,8’ini otobüs ve yüzde 0,3’ünü özel amaçlı taşıtlar oluşturdu.
KAYDI YAPILAN OTOMOBİLLERİN YÜZDE 1,4’Ü ELEKTRİKLİ
Ocak-aralık döneminde trafiğe kaydı yapılan 566 bin 280 adet otomobilin yüzde 70,1’i benzin, yüzde 18,0’ı dizel, yüzde 8,5’i hibrit, yüzde 2,0’ı LPG ve yüzde 1,4’ü elektriklidir. Aralık ayı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı 14 milyon 269 bin 352 adet otomobilin ise yüzde 36,9’u dizel, yüzde 35,1’i LPG, yüzde 26,8’i benzin, yüzde 0,9’u hibrit ve yüzde 0,1’i elektriklidir. Yakıt türü bilinmeyen otomobillerin oranı ise yüzde 0,2’dir.
Ocak-aralık döneminde trafiğe kaydı yapılan 566 bin 280 adet otomobilin yüzde 31,0’ı 1300 ve altı, yüzde 27,2’si 1401-1500, yüzde 24,4’ü 1301-1400, yüzde 9,3’ü 1501-1600, yüzde 5,8’i 1601-2000, yüzde 0,8’i 2001 ve üstü motor silindir hacmine sahiptir.
