Beşşar Esad rejiminin çöküşü sonrası Suriye'de dengeler yeniden şekillenirken, Türkiye’nin bölgedeki rolü, bazı İsrail basın organlarında dikkat çeken bir tartışma konusu oldu. Ancak konuya dair yorumlarda Türkiye’nin çİsrail’le olan çıkarlarının çatıştığı mı çakıştığı mı tartışma konusu olmayı sürdürüyor.
İsrail'deki "Jerusalem Post" gazetesi, İsrail hükümetine bağlı bir komitenin Başbakan Binyamin Netanyahu’ya sunduğu raporda, Suriye’deki yeni dengelerin İsrail için bir dizi güvenlik tehdidi barındırdığına dikkat çekildiğini yazdı.
Raporda, özellikle Türkiye’nin Suriye’deki artan etkisinin İsrail için uzun vadeli bir tehdit oluşturabileceği öne sürüldü.
Komitenin başkanı Yakup Nagel’in raporuna göre, Türkiye’nin yeni Suriye yönetimiyle kurduğu ilişkiler ve bu bağlamda Şam ile Ankara arasındaki yakınlaşma, İsrail’in çıkarları için "yeni bir meydan okuma" olarak tanımlandı. Ancak raporun ana odak noktası, İran’ın hala İsrail için en büyük tehdit olduğu yönündeydi.
"Yisrael Hayom" gazetesi ise Netanyahu'nun yakın zamanda kabinesiyle bir toplantı yaparak Türkiye’nin Suriye’deki faaliyetlerini masaya yatıracağını belirtti. Gazete, Türkiye'nin bölgedeki etkisinin İsrail için "doğrudan bir tehdit olmamakla birlikte, stratejik dengeleri etkileyebileceği" yorumunu yaptı.
UZMANLAR TÜRKİYE’NİN ROLÜNÜ NASIL GÖRÜYOR?
Türk siyasi analist Ömer Özyazıcı, Türkiye’nin Suriye’deki faaliyetlerini değerlendirerek şu ifadeleri kullandı:
“Türkiye’nin Suriye’deki varlığı, bölgedeki istikrarsızlık ortamını ortadan kaldırmaya yönelik bir çabadır. İsrail, İran’ın Şii hilalini yok ettiği için memnun olmalı ve Suriye’nin kimseye tehdit oluşturmayacağı yeni bir güvenlik mekanizması için Türkiye ile iş birliği yapmalıdır.”
Özyazıcı, İsrail'in bu yönde adımlar atmak yerine Suriye Demokratik Güçleri'ne (SDG) destek vermeye devam ettiğini belirterek şunları ekledi:
“İsrail, yarışı kaybetmiş bir at olan SDG’ye yatırım yapıyor. Bu strateji, bölgedeki sorunları çözmek yerine derinleştirecektir.”
ÜÇ FAKTÖR
Esad’ın çöküşü, İran’ın etkisini azaltarak İsrail için jeopolitik bir zafer gibi göründü. Ancak Suriye’de merkezi bir hükümetin olmayışı, İran’ın ağlarını yeniden kurmasına olanak tanıyabilir. Araştırmacı Aron Lund’a göre, Türkiye ile ilgili İsrail’in endişesinin üç ana nedeni var: Birincisi Yeni Merkezi Hükümet; Türkiye destekli bir merkezi hükümet, Golan Tepeleri gibi İsrail'in işgal ettiği toprakları geri almak için uluslararası baskı oluşturabilir.
İkincisi Erdoğan'ın Tavrı; Erdoğan'ın İsrail karşıtı söylemleri ve Hamas’a desteği, İsrail için endişe kaynağı.
Üçüncüsü ise Yakın Tehditler, Türkiye destekli bir hükümet, Golan Tepeleri yakınlarında askeri tehdit oluşturabilir. Lund, Suriye’nin mevcut yönetiminin İsrail için bir tehdit oluşturmadığını belirtirken Türkiye, İsrail-Filistin sorununda 1967 sınırlarına dönülmesini savunduğunu ve İsrail-Türkiye ilişkilerinin seyri, bölgedeki gelişmelere bağlı olarak değişebileceğine işaret ediyor.
