İngiltere’den bağımsızlığını kazanmasının 77. yıl dönümünü kutlayan Myanmar, askeri darbe yönetimi altındaki siyasi gerilim, istikrarsızlık ve silahlı çatışmaların gölgesinde bu tarihi anı yaşıyor.
Myanmar’ın bağımsızlık süreci, İkinci Dünya Savaşı sırasında General Aung San liderliğinde Japon işgaline ve ardından İngiliz sömürge yönetimine karşı başlatılan direnişlerle şekillendi. 4 Ocak 1948’de bağımsızlığını ilan eden Myanmar, bu tarihi günü her yıl Bağımsızlık Günü olarak kutluyor. Ancak uzmanlara göre, “birlik” ve “eşitlik” idealleriyle başlayan bağımsızlık süreci, etnik çatışmalar ve askeri müdahaleler nedeniyle kesintiye uğradı.
"AUNG SAN’IN MİRASI ZEDELENDİ"
Bağımsızlığının ardından geçen 77 yılın 52’sini askeri yönetim altında geçiren Myanmar’da, 2021’deki darbe, demokrasi ve istikrar umutlarını büyük ölçüde yok etti. Özgür Rohingya Koalisyonu kurucusu Nay San Lwin, darbelerin ülkenin demokratikleşme sürecini tersine çevirdiğini ve halkın umutlarını kırdığını belirtti. İnsan hakları aktivisti Maung Zarni ise 2021 darbesinin, bağımsızlık mücadelesinin lideri Aung San’ın mirasını ve adını ciddi şekilde lekelediğini ifade etti.
ARAKANLI MÜSLÜMANLARA YÖNELİK İNSAN HAKLARI İHLALLERİ
Myanmar’da kriz, yalnızca askeri yönetim ile silahlı gruplar arasındaki çatışmalarla sınırlı kalmıyor. Arakanlı Müslümanlar, uzun yıllardır soykırım, cinsel şiddet, zorla yerinden edilme ve vatandaşlık haklarının reddi gibi ciddi insan hakları ihlallerine maruz kalıyor. Uzmanlar, bu durumun bağımsızlık ideallerine aykırı olduğunu ve toplumsal birliği baltaladığını vurguluyor.
BAĞIMSIZLIK GÜNÜ’NÜN FARKLI ANLAMLARI
Bağımsızlık Günü, Myanmar halkı için farklı anlamlar taşıyor. Lwin, “4 Ocak, birçok kişi için özgürlük ve ulusal gururun simgesi olsa da etnik gruplar için yerine getirilmeyen vaatlerin ve ayrımcılığın hatırlatıcısıdır” dedi. Zarni ise bu tarihi günün, halkın eşitlik ve barış arayışını ne kadar uzun süredir sürdürdüğünü gözler önüne serdiğini belirtti.
ÇATIŞMALAR VE İÇ SAVAŞIN YIKICI ETKİLERİ
2021 darbesiyle yönetime el koyan Myanmar ordusu, ülkede protestoları ve muhalefeti baskı altına aldı. "Üç Kardeşler İttifakı" olarak bilinen silahlı gruplar ise ordunun kontrolüne karşı mücadelelerini sürdürüyor. Çatışmalar nedeniyle bugüne kadar yüzlerce kişi hayatını kaybederken, binlerce kişi yerinden edildi.
ARAKANLI MÜSLÜMANLARIN ACI TARİHİ
Arakan’da 2012 ve 2017’de yaşanan kitlesel şiddet olayları sonucunda, 1 milyondan fazla Arakanlı Müslüman Bangladeş’e sığınmak zorunda kaldı. Bu trajik durum, Myanmar’ın bağımsızlık ideallerinden ne kadar uzak olduğunu gösteriyor.
BARIŞ VE DİYALOG ÇAĞRISI
Zarni, Myanmar’ın tarihinden çıkarılacak en önemli dersin, barışçıl çözüm yolları aramak ve kapsayıcı bir toplum inşa etmek olduğunu belirtti. Bağımsızlık Günü, Myanmar halkı için yalnızca kutlama değil, aynı zamanda gelecekte barış ve eşitlik ideallerine ulaşma umudunu hatırlatan bir gün olarak öne çıkıyor.