Lübnan ve İsrail arasında dün yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasının, kamuoyuna açıklanmayan bazı "gizli maddeler" içerdiği iddia edildi. İsrail'in Kanal 12 televizyonunun haberine göre, ABD’nin aracılık ettiği bu anlaşmada, İran'a karşı Washington-Tel Aviv iş birliğine dair özel bir madde bulunuyor.
İsrail Kanal 12’ye konuşan bir bakan, "ABD’nin Lübnan’daki ana sorumlu haline getirilmesi, İsrail için büyük bir başarıdır," açıklamasında bulundu. Haberde ayrıca, ABD’nin Lübnan Silahlı Kuvvetleri'ne bölgede olası ihlalleri önleme ve etkili bir şekilde yanıt verme konusunda yönlendirme yapacağı belirtildi.
ATEŞKESİN ŞARTLARI
ABD’li arabulucu Amos Hochstein’ın gözetiminde hazırlanan 5 sayfalık anlaşma, İsrail ile Hizbullah arasındaki bir yıllık çatışmalara son verdi. Ateşkesin temel maddeleri şunları içeriyor:
Ateşkes 27 Kasım 2024 Çarşamba günü yürürlüğe girdi.
İsrail, Lübnan topraklarına yönelik kara, deniz ve hava saldırılarını durduracak.
Lübnan’daki tüm silahlı gruplar (Hizbullah ve müttefikleri dahil), İsrail’e yönelik saldırılarını kesecek.
İsrail ordusu, 60 gün içinde güney Lübnan’dan tamamen çekilecek.
Her iki tarafın sivilleri evlerine dönecek.
Hizbullah, Litani Nehri’nin kuzeyine çekilecek; güneydeki 33 sınır noktasına Lübnan ordusu konuşlandırılacak.
ARKA PLAN VE KAYIPLAR
Eylül 2023'ten bu yana İsrail, Lübnan'a yönelik saldırılarını yoğunlaştırmış, başkent Beyrut dahil olmak üzere geniş çaplı hava saldırıları ve güneyde kara harekatı düzenlemişti. Bu saldırılar sonucu, resmi verilere göre Lübnan’da 3.800 kişi hayatını kaybetti, 15.000 kişi yaralandı ve 1,4 milyon kişi yerinden edildi.
Hizbullah ise İsrail’e yönelik günlük roket, insansız hava araçları ve top atışlarıyla yanıt verdi. Çatışmalar, iki taraf için de ağır kayıplara yol açtı.
GİZLİ MADDELER VE BÖLGESEL ETKİLER
İsrail kaynaklarının öne sürdüğü "gizli maddeler," özellikle ABD’nin İran karşıtı politikalarını Lübnan üzerinden genişletme planlarını içeriyor olabilir. ABD’nin, Lübnan Silahlı Kuvvetleri aracılığıyla güneyde kontrol sağlamayı amaçladığı belirtiliyor.
Bu anlaşmanın sadece Lübnan-İsrail ilişkilerini değil, aynı zamanda bölgedeki İran, ABD ve İsrail arasındaki güç dengesini de etkilemesi bekleniyor. Ateşkesin kalıcılığı, tarafların uzun vadeli taahhütlerine ve bölgesel aktörlerin tutumuna bağlı olacak.
