Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türkiye İhracat Seferberliği zirvesinde yaptığı konuşmada İsrail’le ilişkilerin kesildiğine dair açıklamasını yineledi. Günlerdir limanlarda ZIM ve Katherina gemisini protesto edenler hakkında süreç yürüttüğünü açıkladı. Ancak birçok ülkede İsrail’e askeri mühimmat taşıdığı için limanlara kabul edilmeyen Katherina ve İsrailli ZIM gemisinin günlerdir limanlarımızdan sevkiyat gerçekleştirmesine bir yanıt vermedi.
FEYZA NUR ÇALIKOĞLU
KARAR’ın manşete taşıdığı Türkiye’nin İsrail’le ticaretine karşılık Ticaret Bakanlığı ‘İsrail’le ticaret bitmedi haberlerini yalanlayan bir açıklama yaptı. Bunun üzerine gümrüklerin İsrial’le ticarete kapalı olduğunu söylemekte ısrarcı olan Ticaret Bakanı Bolat’a ‘transfer noktası Hayfa olan konteynerlerin Türkiye limanlarındaki aralıksız sevkiyatlarının gerekçesi nedir?’ diye sorduk ancak belgesi gösterilen fakat izahı yapılamayan bu ticareti aklayacak bir cevap alamadık. Ömer Bolat bugün yaptığı konuşmada Türkiye’den İsrail’e savunma sanayii ürünü gitmediğini söyledi. Ancak Tüm dünyada İsrail’e mühimmat taşıdığı için limanlara alınmayan Katherin gemisi ve aynı sebepten protesto edilen ZIM gemisine dair bir açıklama yapmadı.
BAKAN BOLAT’IN AÇIKLAMASI ZIM GEMİLERİNE YANIT VERMİYOR
Ticaret Bakanı Bolat’tan ard arda gelen açıklamalar İsrail’le ticaretin kesinlikle bittiğine dairken yapılan açıklamaların hiçbirinde kamuoyunun dikkatini çeken sorulara cevap verilmedi. Bolat açıklamasında İsrail’e gidecek olan ürünlerin gümrüklerde bekletildiğini söyledi. Ancak İsrailli ZIM şirketinin gemileri ve konteynerleri ülkemizde hız kesmeden sevkiyat yapmaya devam ediyor.
Türkiye İhracat Seferberliği Zirvesi’nde konuşan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Mayıs ayından bu yana İsrail’e ithalat ve ihracatın sıfıra indiğini belirterek "Burada azınlık bir grup kara propaganda yapıyor. İsrail’e hizmet eden bir grup Türkiye’nin yaptığı baskıyı yıpratmaya çalışıyor" dedi.
İsrail’le en çok mücadele eden ülkenin Türkiye olduğunun altını çizen Bolat ticaret konusunda akılları karıştıran sorulara yanıt vermeyerek daha önce yaptığı açıklamaları tekrar etmekten öteye gidemedi. Filistin’de ekonomiyi yaşattıklarını söyleyen Bakan Bolat’tan soykırım altındaki bir ülkenin bu kadar çeliği, çimentoyu, mermeri, dikenli teli ne yaptığına dair bir açıklama gelmedi.
“İsrail ile dünyada en çok mücadele eden ve Filistin’e en çok yardım eden ülke biziz. Türkiye, İsrail ile ihracat ve ithalatı tamamen durdurdu. Her platformda İsrail’in saldırısının önlenmesi konuda lobi çalışması yapıyoruz. Filistin’deki ekonomiyi yaşatmak için Filistinli bakanımızın istediği bazı tavizlere olumlu baktık. İsrail’e ambargo uyguladığımızda İsrail bizi her yere şikayet etti. Bize büyük ambargolar uygulayacaklarını söylediler. Bunlar boşa çıktı. Diğer ülkelerde gördüğümüz şuydu: O sizin İsrail ile aranızdaki sorun. Biz sizinle ticaretimizi sürdüreceğiz. İsrail’den gönderilen ürünler gümrüklerde duruyor. Aracılar, ısrarlar sürüyor ancak biz ateşkes olana kadar almayacağız diyoruz. Mayıs ayından bu yana İsrail’e ithalat ve ihracat sıfıra indi.”
'ZIM GEMİSİNİ PROTESTO EDENLER İSRAİL'E HİZMET EDİYOR'
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, ticareti reddederek İsrail’e savunma sanayisine dair hiçbir şey gönderilmediğini söyledi. Tüm dünyada İsrail’e mühimmat taşıdığı için limanlara alınmayan Katherin gemisi ve aynı sebepten protesto edilen ZIM gemisine dair bir açıklama yapmak yerine, günlerdir limanlarda protesto yapan vatandaşlara karşı bir süreç yürütüldüğünü söyledi.
“Türkiye’den İsrail’e savunma sanayii ürünü de gitmedi. Burada azınlık bir grup kara propaganda ile Türkiye’yi yıpratıyor. İsrail’e hizmet eden bir grup... Türkiye’nin İsrail’e yaptığı baskıyı yıpratmaya çalışıyorlar. İstihbaratımız onları tek tek bulup deşifre ediyor."
İSRAİLLİ ZIM ARALIKSIZ SEFER YAPIYOR
İsrail'e mühimmat taşıdığı için Belçika, İtalya, ABD, Kanada, Malezya ve Avustralya'da hakkında dava açılıp, yaptırım uygulanan ZIM'e ait gemiler Türkiye Limanlarından aralıksız sefer yapıyor. ZIM şirketine ait resmi sitenin kasım ayını için yayınladığı sefer programında, İsrailli ZIM gemisinin Türkiye’deki yedi limana toplamda 30’dan fazla sefer gerçekleştireceği yazıyor. Ekim ayının sonundan beri limanlarımızda israilli ZIM gemisi ve ZIM konteynerleri görüldü. Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2 Mayıs tarihinde açıkladığı ‘İsrail’le ticaret yasağı’ ve Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın ısrarla yaptığı ‘gümrüklerimiz İsrail’e kapalıdır’ açıklamasına rağmen İsrail Bandrolu ve Hayfa etiketli konteyner ve gemilerin limanlarımızdan nasıl sevkiyat yapabildiği yetkililer tarafından açıklanamayan bir durum.
7 LİMANA AYDA 30 KEZ
İsrailli ZIM şireketinin gemileri: Derice Safiport Limanı, İstanbul Marşad Limanı, Mersin MIP Limanı, İzmit Evyap Limanı, Gemlik Borusan Limanı, İzmir Aliağa TCEEGE Limanı, Kocaeli Yılport Limanı olmak üzere toplam yedi limana sevkiyat gerçekleştiriyor. Bu limanlar İsrail’le ticaretin Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından yasaklanmasına ve Bakan Bolat’ın İsrail’le ticaretimiz yoktur demesine rağmen İsrail varışlı gemilere hizmet etmeye devam etti. Ticaret yasağından sonra mecburen rotalarını değiştiren ve üçüncü ülkelere başvuran bir çok ticari yük gemisi artık rota değişikliğine ihtiyaç duymadan, bizzat İsrail bayraklı gemilere hizmet edebiliyor.
FİLİSTİNE İHRACAT YÜZDE 35 BİN ARTTI
Ticaret yasağının ardından dikkatleri çeken tek durum gemilerin üçüncü ülkeler üzerinden rota değişikliğine gitmesi olmadı. Aynı zamanda Mayıstan bugüne Filistin’le daha önceki aylarda ve yıllarda olmadığı kadar ihracat verilerinin ortaya çıkması da akıllara ‘Soykırım altında olan bir ülkenin bu kadar endüstriyel malzemeyi ne yapacağı’ oldu. Filistin Batı Şeria’da bulunan Mahmud Abbas hükümetine bağlı Filistin Ekonomi Bakanı Mohammad Alamour, bir kaç gün önce yaptığı Türkiye ziyaretinde Türkiye ile Filsitin arasında ihracatın sürdüğünü, Türkiye’nin Filsitin’in ihtiyaçlarına yönelik ihracat yaptığını açıkladı. Ancak soykırım sürerken Batı Şeria’da yaşayan bir çok Filistinlinin açlık sınırına yaklaştığı; memur, öğretmen, sağlık çalışanı gibi meslek gruplarından insanlar savaş nedeniyle maaşlarını alamadıklarını anlatıyor. Bu durum açıklanamayan sorulara bir yenisini ekliyor. Tel Aviv ile alışverişin yasaklanması sonrası Filistin’e ihracatın yüzde 35 bin arttı. Filistinliler savaş bölgesinde, İsrail kendilerine bir çivi dahi çaktırmaz, yıllardır yaşamlarını zorlaştırmak için her şeyi yaparken satın aldıkları bin dolarlık çelik, dikenli tel, çimento, kimyasal, mermer ürün gibi bir çok malzemeyi ne yapıyor?
BU VERİLERİN İZAHI YOK
TİM verilere göre; Türkiye ve Filistin arasında Ekim 2023’te 12 milyon doları biraz aşan ihracat, Ekim 2024’te yüzde 672 artışla ile 95 milyon dolara çıktı. Yılın başından bu yana yapılan ihracat da yüzde 542,5 artışla 103 milyondan 661 milyon dolara ulaştı. Türkiye, Filistin’e ekim ayında 36 bin 430 dolar tutarında mücevher sattı. İsrail medyası Gazze’ye giden yardımları dahi ‘HAMAS’a destek’ olarak görüp ulaşımı engellediğini yazıyor ancak TİM verilerine göre İnsanların açlıktan öldüğü Filistin’e 12 milyon dolarlık bakliyat ihracatı gerçekleştirildi. Öte yandan Önceki yıllarda yalnızca İsrail’le yapılan dikenli tel ihracatının belgelerine ulaşılırken 2023’e kadar hiç dikenli tel göndermediğimiz Filistin’e, son altı ayda dikenli tel gönderildi.