Perşembe günü gerçekleşecek AB Bütçe zirvesi öncesinde birçok AB ülkesinin kendilerine sunulan teşvikleri henüz kullanamadığı belirlendi. AB ülkeleri için öngörülen bütçenin 42 milyar euroluk kısmı uygun projeler hazırlanamadığı için kullanılamıyor.
KARAR / ALMANYA
AB tarafından üye ülkelere sunulan teşvikler uygun projeler gelmediği için kullanılamıyor. AB’nin üye ülkelere 2014-2020 arası öngördüğü yardım ve teşvik bütçesinden 42 milyar doları talep edilen şekilde projeler hazırlanamadığı için kasada bekliyor.
Bu tarihler arasında kullanılması gereken ancak kullanılmayan teşviklerden İtalya’nın 7,47 milyar dolar, İspanya’nın ise 6,95 milyar euroluk hakkı bulunuyor. Geriye dönük kullanılamayan teşvikler bulunurken 2021-2017 mali dönem için öngörülen teşviklerden sadece yüzde 2.9’u üye ülkelere havale edildi.
Yapısal yatırım ve tarım teşvikleri AB’nin üye ülkeler dağıttığı en önemli yardım kalemini oluşturuyor. 2014-2020 mali döneminde yapısal yatırımlar için öngörülen toplam bütçe 492,5 milyar euroydu. Yeni mali dönem (2012-2027) için öngörülen yapısal teşvik bütçesi 383 milyar euro. Yapısal yatırımlar AB teşvik bütçesinin üçte birini oluşturuyor. Yeni mali dönemde AB’nin toplam bütçesi isi 1,2 trilyon euro.
Bu bütçe üye ülkelere dağıtılıyor. Üye ülkeler ancak uygun proje ve programları sunup bunu uygulayabildiklerini ispatladıklarında bu bütçeden kendilerine düşen payı alabiliyorlar. En çok sorun da burada yaşanıyor. 2014-2020 mali dönemde İtalya ve İspanya kendilerine ayrılan bütçenin ancak yüzde 84,6 ve 83,8’lik kısmını alabildi. Bu oranlar; Danimarka için yüzde 76,4 ve Malta için yüzde 81,7 düzeyinde.
Kendilerine ayrılan bütçeleri görece eksiksiz alabilen ülke hemen hemen yok. Çek Cumhuriyeti yüzde 98.8’lik bir oranla listenin başında bulunuyor. 89 milyar euro ile en büyük yardım ve teşvik alan ülke Polonya kendisine ayrılan bütçenin yüzde 96,8’ini almayı başardı. Almanya ise kendisine ayrılan 31 milyardan yüzde 87,9’unu alabildi. AB ortalaması ise yüzde 91,5
AB’nin yapısal sorunlar yaşanan bölgelerinde ilgili ülkeler uygun projeleri zamanında hazırlayıp uygulamak konusunda zorluklar yaşıyor. AB bu yüzden bu teşviklerden yararlanma tarihlerini uzattı. 2014-20 mali dönemi için yeni bir uzatma yapılması bekleniyor.
AB’nin 800 milyar euroluk Korona Fonu soruna daha da büyüttü. Hem Korona fonundan hem de alt yapı ve tarım teşviklerinden isitifade etmek isteyen ülkeler yeterli proje ortaya koyamadı. Korona fonunun süresi de 2026 yılında sona eriyor.
AB de teşvik sürelerinin uzatılması ve kullanılamayan teşviklerin Ukrayna’ya verilmesi yönünde yeni bir tartışma başladı. Macaristan Ukrayna’ya yapılacak bu yardımlara karşı çıkıyor.
