Ve YSK 36 gün sonra İstanbul’da seçimleri iptal etti. Kurul, kendi bünyesindeki ilçe seçim kurullarının oluşturduğu sandık heyetlerinde ‘kamu görevlisi olmayan kişilerin görevlendirilmesini’ gerekçe gösterdi. 23 Haziran’da yeniden kurulacak sandıkla yalnızca büyükşehir seçiminin yenileneceği belirtildi. Türkiye’yi sancılı sürece sokan karara muhalefetten sert tepki geldi: 7 hakim Türk demokrasisinde kara sayfa açtı.
YSK, dünyanın da büyük dikkatle takip ettiği İstanbul seçimlerinde 36 gün sonra skandal bir karara imza attı ve sandık başkanları ve üyelerinin memur olmaması gerekçesiyle seçimlerin yenilenmesine karar verdi.
31 Mart seçimlerinin en çok tartışılan ve en büyük gerilimlerine sahne olan İstanbul’da seçimler yenileniyor. 31 Mart’ın ardından yapılan itirazlar nedeniyle 17 Nisan’da mazbatasını alan CHP’li Ekrem İmamoğlu’nun mazbatası iptal ediliyor. AK Parti ve MHP’nin itirazları ile günlerdir Türkiye ve dünyanın gözlerini diktiği YSK, 39 ilçeden istediği belgelerin ulaşmasının ardından dün öğlen saat 14:30’da toplandı. Yaklaşık 5 saat süren toplantının ardından Kurul önüne polis bariyerleri getirilince ortalık birden hareketlendi. Kurul’dan çıkan AK Parti ve MHP temsilcilerinin açıkladığı bilgilere göre YSK, itiraz sürecinin sona ermesi ve geçmiş yıllarda benzer olaylarda aldığı kararları yok sayarak yeniden sandık kurulmasına hükmetti. Kurul’un, 4 üyeye karşı 7 üyenin oy çokluğuyla aldığı kararı, sandık kurulu başkan ve üyelerinin kanunun açık hükmüne rağmen kamu görevlisi olmaması nedeniyle aldığı öğrenildi. AK Parti’nin itirazları sonucu, 225 sandık kurulu başkanı ile 3 bin 500 sandık kurulu üyesinin kanunun açık hükmüne rağmen kamu görevlisi olmadığı, bu sandıklarda kullanılan oyların da aradaki farkı etkiler nitelikte olduğu sonucuna varıldı.
Tartışmalar ısınırken gecenin ilerleyen saatlerinde YSK’dan kısa karar açıklaması da geldi. Kararda AK Parti'nin İstanbul seçimlerinin iptalini ve yenilenmesini istediği anımsatılarak, “Bir kısım sandık kurullarının, ilçe seçim kurullarınca kanuna aykırı oluşturulması ve bu hususun da seçim sonucuna müessir olması nedeniyle, 31 Mart 2019 tarihinde yapılan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminin iptaliyle yenilenmesine, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Mazbatasının iptaline, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı yenileme seçiminin 23 Haziran 2019 tarihinde yapılmasına, kanuna aykırı sandık kurulu görevlendirmelerini yapan ilçe seçim kurulu başkan ve üyeleri ile seçim müdürleri ve diğer sorumlular hakkında suç duyurusunda bulunulmasına, oyçokluğuyla karar verilmiştir” denildi.
YSK kararıyla birlikte Ekrem İmamoğlu’nun mazbatası geri alınacak. YSK, MHP’nin Maltepe seçim sonuçlarına itirazı ile AK Parti’nin Büyükçekmece seçim sonuçlarına yaptığı itirazı yarın görüşecek.
Karara göre, yeniden yapılması gereken seçimler, bu seçimin tekrarı ve seçimin devamı niteliğinde olduğu için sadece oy verme işlemleri tekrarlanacak.
AYNI ADAYLAR MI YARIŞACAK?: 31 Mart 2019’da yapılan seçime katılan siyasi partiler bu seçime de katılabilecek. Siyasi partiler yeniden aday tespiti yapamayacak ancak ölüm, istifa gibi nedenlerle meydana gelecek boşalmalar ilgili seçim kurullarının belirleyeceği tarihe kadar doldurulabilecek.
AYNI OY PUSULASI BASILACAK: Birleşik oy pusulalarının basımında 31 Mart 2019’da yapılan seçim için uygulanan esaslar aynen uygulanacak.
SEÇMEN LİSTELERİ GÜNCELLENMEYECEK: 31 Mart 2019’da yapılan seçimler için güncelleştirilmiş ve kesinleşmiş sandık seçmen listeleri yeni bir güncelleştirme yapılmaksızın bu seçimlerde de kullanılacak. Bu seçimlerle ilgili seçim takvimi, seçimi yönetecek olan ilçe seçim kurullarınca hazırlanarak uygulanacak.
MALTEPE VE BÜYÜKÇEKMECE’YE RED: YSK, MHP ve AK Parti’nin itiraz ettiği Maltepe ve Büyükçekmece için ise kararını reddetti. Kurul bu iki ilçede seçim yapılmasına gerek olmadığına hükmetti. İLÇELERDE SEÇİM YOK: AK Parti Temsilcisi Recep Özel kurula sadece Büyükşehir Belediye başkanlığının iptali için başvuru yaptıklarını ilçe başkanlıkları ve meclis üyelikleri için başvuru yapılmadığı için bu iki başlıkta seçim yapılmasının söz konusu olmadığını duyurdu. Özel bu iki baylık için itiraz süresinin dolduğunu bu yüzden seçimin sadece büyükşehir belediye başkanlığı için yapılcağını açıkladı.
EN YAŞLI ÜYE VEYA MECLİS BAŞKANI: İmamoğlu’ndan mazbatasının alınmasının ardından seçimlere kadar İBB başkanlığına kimi geleceği konusunda ise birden fazla senaryo var. İlk senaryo Belediye Meclisi’ndeki en yaşlı üyenin başkanlık koltuğuna oturması. İkinci durumda ise Mevcut Meclis Başkanı’nın belediyeyi seçime götürmesi. Üçünçü ve son seçenek ise İçişleri Bakanlığı’nın seçimlere kadar belediyeye kayyum atanması olarak görülüyor.
ÜÇ LİDER TELEFONLA GÖRÜŞTÜ
YSK toplantısında iki saat önce MKY toplantısına başlayan CHP ise kesintisiz görüşmelerini sürdürdü. CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu 11 saati geçen toplantı maratorunna İYİ Parti lideri Meral Akşener ve SP lideri Temel Karamollaoğlu ile telefon görüşmesi yaptı. CHP lideri bütün İstanbul vekilleri ve PM üyelerini de acil olarak Ankara’ya çağırdı. Toplantının yarın da sürmesi bekleniyor.
MHP YOL HARİTASI BELİRLİYOR
YSK’nın İstanbul kararının ardından İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, gelişmeleri değerlendirmek üzere Başkanlık Divanı’nı topladı., İYİ Parti Seçim İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Hasan Seymen “Seçim iptali kararı talimatla verildi, YSK’daki 7 hakim Türk demokrasisinde kara bir sayfa açtı” dedi. MHP Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Kalaycı, Yüksek Seçim Kurulu’nun İstanbul’da seçimlerin yenilenmesi kararının ardından yazılı bir mesaj paylaşarak “Ülkemizin yararına olduğunu düşündüğümüz bu kararın ter türlü tartışmaya son vermesi memnuniyet vericidir” değerlendirmesinde bulundu. Kalaycı, “YSK kararına, toplumun her kesiminin saygılı olması demokrasi ve hukukun üstünlüğünün bir gereğidir. Bu Karar karşında, hiç kimsenin Türkiye’yi kaosa, kargaşaya, krize sürüklemeye kalkmaması, bu yöndeki girişimlerin güvenlik güçlerince engellenmesi gerekmektedir” ifadelerini kullandı.
AK PARTİ’DE ACİL TOPLANTI
YSK kararının ardından AK Parti Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan partisinin kurmaylarını topladı. Erdoğan ve AK Parti yönetiminin seçim takvimi yol haritasını masaya yatırdıkları bidirilirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan iki gün önce MÜSİAD toplantısında yaptığı açıklamada “”İstanbul’da bir oyun var, yolsuzluklar var. Ben bir genel başkan olarak, halkımın oyunun arkasını takip etmek, onun sonucunu kovalamak zorundayım. Ben bugüne kadar konuşmadım, hep sustum. Vurun abalıya dediler. Ama artık yetti. Burada bir şaibe var, yolsuzluk var, açık ortada” ifadelerini kullanmıştı.
AP’den çok sert tepki
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerinin iptal edilmesi ve yenilenmesi kararına ilk dış tepki, AP’nin Türkiye Raportörü’nden geldi. Avrupa Parlamentosu’nun Türkiye raportörü Kati Piri sosyal medya hesabından şu paylaşımı yaptı: “Erdoğan yenilgiyi kabul etmiyor ve halkın iradesine karşı çıkıyor. AKP İstanbul seçimlerini yenilemesi için YSK’ye baskı yaptı. Bu, Türkiye’de seçimler yoluyla iktidarın demokratik devir tesliminin güvenilirliğini bitirmektedir.”
ATAKUM VE ERZURUM ÖRNEKLERİ VAR
YSK, 2018 seçiminden önce Samsun Atakum İlçe Seçim Kurulu’nun görüş sorması üzerine ilçedeki üye sayısında yetersizlik olması halinde tüm seçim çevreszinde kamu görevlisi üyenin atanabileceği kararını açıklamıştı. Erzurum Pasinler ilçesinde ise sandık görevlisi için kamu görevlilerinin yetersiz kalması halinde il ve ilçe seçim kurullarının uygun bulduğu isimlere bu görevi verebileceğine hükmetmişti. YSK, usulsüz üye atanması durumunda ise bu kişilerin seçim sonuçlarına nasıl etki ettiklerinin somut olarak belirlenmesi gerektiğini bildirmişti.
MUSTAFA KEMALPAŞA ÖRNEĞİ
YSK’nın seçimleri iptal gerekçesi olarak gösterdiği sandık kuruluş teşekküleri ile ilgili eçmiş yıllarda benzer hükümleri var. Kurul’un bu maddeden başvuruların tamamını geçmiş yıllarda reddemesi dikkat çekiyor. Son olarak 31 mart seçimlerinde Bursa Mustafa Kemal Paşa ilçesinde benzer bir başvuruya da YSK red kararı vermişti. . İYİ Parti, 2 Mart tarihinde Bursa’nın Mustafakemalpaşa ilçesinde sandık kurullarının yasaya aykırı oluştuğu, iddiasıyla seçimin iptal edilmesini istemişti. YSK, 20 Nisan’da “Sandık kurullarının teşkiline ilişkin itirazların Yüksek Seçim Kurulunun 13/12/2018 tarih ve 2018/1105 sayılı kararı ile kabul edilen Seçim Takvimine göre 2 Mart 2019 tarihinde kesin olarak karara bağlanması nedeniyle tam kanunsuzluk iddiasına ilişkin talebin reddine karar verilmiştir” gerekçesiyle reddetmişti.
Umudunuzu yitirmeyin
Sultanbeyli’de iftarda bir vatandaşın evine misafir olan Ekrem İmamoğlu, “Umudunuzu yitirmeyin, her şey çok güzel olacak” dedi. İstanbul’da seçimlerde belediye başkanı seçilen Ekrem İmamoğlu, iftarda Sultanbeyli’de bir ailenin evine konuk oldu. Aileyle beraber iftarını yapan İmamoğlu, evden ayrılarak aracına bindiği sırada Yüksek Seçim Kurulunun İstanbul’da seçimin yenilenmesi kararıyla ilgili açıklamalarda bulundu. Kararla ilgili konuşan İmamoğlu, “Umudunuzu yitirmeyin, her şey çok güzel olacak. Hiç endişe etmeyin” dedi.
İYİ PARTİ ALARMDA
YSK’nın İstanbul kararının ardından İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, gelişmeleri değerlendirmek üzere Başkanlık Divanı’nı topladı., İYİ Parti Seçim İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Hasan Seymen “Seçim iptali kararı talimatla verildi, YSK’daki 7 hakim Türk demokrasisinde kara bir sayfa açtı” dedi.
Yıldırım: Kapsamlı değerlendirme yapacağım
“İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerinin tekrarlanacağı yönünde YSK kararı kamuoyuna duyuruldu. YSK‘nın resmi açıklamasından sonra kapsamlı bir değerlendirme yapacağım. Karar İstanbul’umuz için hayırlı ve güzel sonuçlara vesile olsun inşallah.”
