Demokrasi olmasa salgınla mücadele nasıl olurdu?

Dünya bir yandan hastalığı kontrol altına almaya çalışırken öte yandan hasarı en az seviyede tutup bir an önce eskiye dönüşün planlarını yapıyor.

Hükümetler büyük bir gayretle milyarlarca insanın hayatını normale döndürmek için inanılmaz kaynaklar sarfediyor ve yaratıcı geçiş planları hazırlıyor. Hükümetlerin omzunda bulunan virüsle mücadele sorumluluğu da bir an önce normale dönme baskısı da temelde demokrasinin bir başarısıdır. Eğer demokrasi olmasa ve otokratik bir dünyada yaşıyor olsak; yani liderlerin ve hükümetlerin halka hesap verme mecburiyeti bulunmasa uzun süreli bir felaket tablosu kaçınılmazdı. Oysa şimdi tam tersine bir gayret ve telaş yaşanıyor. Toplumların lehine ve faydalı bir telaş…

Özetleyecek olursak;

1-) Bütün hükümetler şeffaf olmak zorundadır. Olmayanların (Çin ve İran gibi) foyası ortaya çıkıyor, daha da çıkacak.

2-) Hava atmak, tafra ve slogan faydasız… Çünkü salgını bir an önce kontrol altına alamayan ülkeler kısa bir süre sonra “negatif ayrışma”ya mahkum olacak. Pik noktası, plato ve iniş seyri bu açıdan değerlidir.

3-) Yayılmayı engellerken ekonomilerin de ayakta kalması şart çünkü ticari ve finansal zincir koparsa bir daha bağlamanın maliyeti hesaplanamıyor. O yüzden herkes topluma verebileceği paranın daha fazlasını aktarmaya çalışıyor. Parası olanlar tabii…

4-) En önemlisi de yakın gelecekte Kovid-19’u durduracak bir aşı veya etkili ilaç üretilmesi zayıf ihtimal olduğu için bir daha Mart-Nisan krizini yaşamayacak bir geçiş ve geri dönüşü önleme planı üzerinde çalışıyorlar. Yani, virüs hayatın içinde olmaya devam ederken bulaşıcılığını sınırlamak gibi bir çalışma. Mesela, bir kişinin bulaştırma oranının 1’den daha düşük olmasını sağlamak… Normale dönüş ancak böyle sağlanabilir.

Virüsle mücadele demek; Bireysel bulaşıcılığı sınırlamaktan yayılmayı önlemeye, ekonomik destekten normale dönüşe kadar bütün zinciri ifade ediyor. Bütün ülkeler bu çabanın içindedir; gücü, becerisi ve kaynakları kadar.

Zincirin kalitesini artırmak ve süreyi kısaltmak için daha fazla fikir, daha fazla öneri hayati önem taşımaktadır. Çünkü modern dünya ilk kez böyle bir salgın tecrübesi yaşıyor ve ilk kez bunu demokrasi içinde yönetiyor. Aksi olsaydı, sonuncusu İspanyol gribi örneğinde yaşandığı gibi on milyonlarca insanın ölüp gittiği ve kimsenin sorumluluk taşımadığı bir kabus olurdu.

Şimdi ise birçok sebebin yanısıra, toplumların hesap sorma gücü sayesinde de hükümetlerin başarılı olmak mecburiyeti vardır. Bütün veriler sabit ama demokrasi eksik olsaydı salgınla mücadele kesinlikle bu kadar ileri düzeyde olamazdı. Muhtemelen birçok ülke salgını, Çin veya şimdi hikayesi patlamayan ama yakında ortayla çıkacak başka otokrasiler gibi yalanlarla geçiştirme imkanı bulacaktı.

Evet, dünya Covid 19’e karşı hazırlıksız…

Evet, düşman tanınmıyor…

Evet, küresel düzen bulaşıcılığı daha da artırdı…

Evet, virüsü durduracak ilaç hâlâ bulunamadı…

Ama ilacı ikame eden demokratik denetim ve çok seslilik var. Giderek de tesirini artırıyor.

YORUMLAR (46)
YORUM YAZ
İÇERİK VE ONAY KURALLARI: KARAR Gazetesi yorum sütunları ifade hürriyetinin kullanımı için vardır. Sayfalarımız, temel insan haklarına, hukuka, inanca ve farklı fikirlere saygı temelinde ve demokratik değerler çerçevesinde yazılan yorumlara açıktır. Yorumların içerik ve imla kalitesi gazete kadar okurların da sorumluluğundadır. Hakaret, küfür, rencide edici cümleler veya imalar, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar içeriğine bakılmaksızın onaylanmamaktadır. Özensizce belirlenmiş kullanıcı adlarıyla gönderilen veya haber ve yazının bağlamının dışında yazılan yorumlar da içeriğine bakılmaksızın onaylanmamaktadır.
46 Yorum
  • Muhtefi. / 20.04.2020 23:36

    Bunlar booos laf..Super güç olan ve Demokrasi BEKCISI..Abd'de ölen fukaralar,ama istese Dünyanın her hangi bir yerine 30-40 bin hatta daha da fazla Güçü kisa sürede yığar.Demokrasi adina.!.Super Silahli güç olacaksin,En iyi Unuversiteler sende,, $ matbaa sende ve Halkın Çaresizlikten insanin EN TEMEL IHTIYACINDAN Saglik bu ve yoksun,toplu mezarlara doldurulacak ve birileri bunu Şeffaflık falan,filan diyecek tam KOMEDI.Çınden surekli Virüs,salgin yayilacak ve Dunya seyredecek.! Yok yaa..Bedeli olmayacak.oyle mi.Elbette Dünyaya birgun ADALET hakim olacaktır ...!.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 20.04.2020 22:54

    Azami derecede demokrasinin olduğu toplumlarda öncelikle insanin kendine biçtiği değer devletin ona biçtiği değerin üstündedir. Bunun yanında devlete de hükümetlere de hesap soran müeseseler vardır ve işlerini iyi görürler bundan dolayı saygı duyulur. Eğer bir uyarı yada uygulama varsa buna güvenilir ve riayet edilir. Yeri geldiğinde karşıda çıkilir hesapta sorulur. Retürk gibi uyduruk maşalara itibar edilmez vede işler havale edilmez, hakimlere müfetişlere mahkemelere işler havale edilir. Selam ile

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 20.04.2020 19:23

    +++ bilgi edinebiliyor. Yüzlerce yıllık bir demokraside (o ülkenin koşullarına göre) cehalet bir “öküzü” seçmişse halkın tamamı sonuçlarına katlanıyor. (Bu defa örnek “öküz” bizden değil, Batıdan. Armudun dibine düştüğünü orda bile kanıtladı.)

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 20.04.2020 19:23

    15.21 sizinle, bir noktada aynı düşünüyoruz, din konusu. (Salyangoz satanlar konuya ltfn. müdahil olmasın, bu mecra doğru pazar değil) Ama ben diktatör ve otokratlardan nefret ederim. Bizde genellikle soyut düşünülemez, hep somut örnek görülmek istenir. Örnekler içler acısı. Pabucunuzu kendinize saklayın... Demokrasinin iyi işlediği ülkelerde halk doğru bilgilere rahatlıkla ulaşabiliyor. En bariz örnekler kadınların iktidarın başı olduğu vatandaşına azami güven veren ülkeler. Nispeten iyi işlediği yerlerde de halk, en azından hasta ve ölü sayısı hakkında basından ve sosyal medyadan bir ...

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 20.04.2020 19:03

    İslam bir din. Bir yönetim biçim değil. İslami yönetim nedir? Allah kendi mi yönetecek? Allah yönetmeyecek ise kim yönetecek? Kim nasıl karar verecek kimin yöneteceğine? Beşeri zaaftan muaf İslami yönetim mi var? Ne zaman olmuş? Nerede? Dört halifenin üçünün süikast ile öldürüldüğü ortaçağ geleneği mi Allah'ın düzeni?

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 20.04.2020 19:00

    15.50 Mürsel bir karar ver.

    Yanıtla (0) (0)
  • Lokman / 20.04.2020 18:57

    60 yaş üstü liderlerin değişmeleri lazım. 60 yaş üstünün siyaseti bırakması lazım.

    Yanıtla (0) (0)
  • karar okuru / 20.04.2020 17:51

    Demokrasiegemenlerin halk adına halkı yönettikleri sistemin adıdır.Demokratik ülkelerdeki dökülmeleri gördükten sonra hala demokrasi diyebiliyorsanız ne dene bilir ki?Hem Müslüman hem Demokrat olunmaz.Ya Müslümansınız ya da demokrat.İslam'da seçim var elbette.Ama egemen adına yönetim biçimi yoktur.Sultanlıklar İslami hayat şekli değildir.Demokratik ülkeler dökülüyor iken demokrasiden söz etmek gerçekten çok üzücü.Bir sosyal demokrat dese anlarım ama kendini Müslüman tanıtan birisini anlamam mümkün değildir.

    Yanıtla (0) (0)
  • bahçeli müthiş sağlıklı birisi / 20.04.2020 16:04

    hakaret ettiği adamı koltuk değneği olurken 180 derece dönecek kadar sağlıklı bir omurgaya sahip maşallah. Demekki, bu kadar sağlıklı olmak için genç olmak gerekmiyormuş.

    Yanıtla (0) (0)
  • Mürsel / 20.04.2020 15:50

    Ama ilacı ikame eden demokratik denetim ve çok seslilik var. Giderek de tesirini artırıyor.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 20.04.2020 15:21

    Demokratik denetim ve çok seslilik ilaç üretmeye yeter mi bilmem. Ama ileri demokrasinin gelişmiş Batılı ülkelerde neye yettiğini gördük... Şimdi bir çok demokrasi müridinin "Korona karşısında demokrasinin ne kabahati var kabahat yöneticilerde" dediğini duyar gibiyim. Ama Müslüman bir hata etse kabahat dinde oluyor... Pabucumun müritleri...

    Yanıtla (0) (0)
  • Muhsin Arslan / 20.04.2020 15:09

    Hangi Demokrasiden bahsediyorsunuz.Allah aşkına

    Yanıtla (0) (0)
  • mehmet ali / 20.04.2020 14:43

    demokrasiyle salgın alakasını ne anlatabilmişiniz nede anladım.çünkü öyle birşey yok.dünyada demokraside yok.bu ne perhiz bune lahana turşusu.laf ola beri gele.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 20.04.2020 14:27

    Ali Babacinin rakamlari,2017-57 Milyar,2018-74 Milyar,2019-103 Milyar,2020-139 Milyar faiz ödenmis,ödenecek .Bu kafayla ancak bu kadar olur.

    Yanıtla (0) (0)
  • Menderes YILDIRIM / 20.04.2020 14:20

    Mustafa Bey Bugünkü yazınızı Özetleyecek olursak demiş ve 4 madde siz sıralamıştınız. Sizin ve Karar Okurlarının affına sığınarak 5. Maddeyi de ben diğer yorumumda yazmıştım. Şimdi de Sizin ve Karar Okurlarının İzniyle 6. Maddeyi de yazmak istiyorum. 6. Madde Muhalefet NE DİYORSA ve SÖYLÜYORSA, TERSİNİ YAP ve MUHALEFETİ ENGELLE. Muhalefete bu YASAĞI UYGULARKEN KANUNLARI bile hiçe saymaktan çekinme. Geçmişte TÜM SÖYLEDİKLERİNİ UNUT. Muhalefeti Her Ne Pahasına Olursa Olsun ENGELLE. İnsanlara YARDIM GİTMESİNİ ENGELLE. ENGELLE ki, VARLIK SEBEBİN OLSUN. Saygılarımla

    Yanıtla (0) (0)
  • Akl-î Selim / 20.04.2020 13:48

    12:40 "Edip olur kişi sermaye-i hayâsı kadar" Recâizâde Ekrem

    Yanıtla (0) (0)
  • cumhur / 20.04.2020 13:29

    Dünya devletlerinden tek farkımız nedir?En önemli farkımız ekonomik krizdeyken yakalandık virüse!Yani dertler üst üste geldi.Allah yardım etsin.beterinden korusun.

    Yanıtla (0) (0)
  • Menderes YILDIRIM / 20.04.2020 13:16

    Mustafa Bey "Virüsle mücadele demek Bireysel bulaşıcılığı sınırlamaktan yayılmayı önlemeye, ekonomik destekten normale dönüşe kadar bütün zinciri ifade ediyor. Bütün ülkeler bu çabanın içindedir gücü, becerisi ve kaynakları kadar." demişsiniz. EKONOMİK Kaynakların yönetim anlayışı ile DÜNYA' ya ÖRNEK oluyoruz. HALKINDAN YARDIM TOPLAYARAK halkına yardım yapan EŞSİZ TEK ülkeyiz. Halkından YARDIM TOPLAMADAN yardım yapan ülke yöneticileri, galiba EKONOMİDEN ANLAMIYOR. Ülkemizi COVİT19 değil ama EKONOMİK sıkıntı zora sokacak diye düşünüyorum. KARATROLLER ne kadar övünseler az. Saygılarımla

    Yanıtla (0) (0)
  • Karar Okuru / 20.04.2020 12:54

    Akl-î Selim 08:22 deki yazısında CB rumuzu kullanmış. Doğru mu? Evet, TC Anayasası'na göre doğru. Ama Akl-î Selim'in (yorumundan anlaşıldığı kadarıyla) düşüncedaşlarına göre yanlış. Onlara göre rumuz B olmalıydı. Buradan çıkardığım sonuç : Aslında Akl-î Selim inandığı gibi yazanlardan değil. Yanlış mı düşünmekteyim?

    Yanıtla (0) (0)
  • Akelli Pilli / 20.04.2020 12:40

    Allah hepimizi korusun, bu öneki Akil!?! ile başlayan..... Sivri Sineklerden.

    Yanıtla (0) (0)
  • Yaģmur yaģci / 20.04.2020 12:36

    Çin ve Iran peki ya TC?

    Yanıtla (0) (0)
  • Menderes YILDIRIM / 20.04.2020 12:05

    Mustafa Bey Bugünkü yazınızı Özetleyecek olursak demiş ve 4 madde sıralamışsınız. Sizin ve Karar Okurlarının affına sığınarak 5. maddeyi de ben yazmak istiyorum. 5. Madde COVİT19' a Hafta sonu sokağa çıkma YASAK, diğer günler serbest. COVİT19’ a DEVLET MEMURU ÇALIŞMA mantığı DÜNYADA TEK BİZİM ülkemize mahsustur. COVİT19 insanlara sadece hafta sonu cumartesi ve pazar günleri bulaşır. Diğer günler de etkisi yokmuş anlayışı ile dünyaya örnek oluyoruz. Ne kadar doğru bir karar. Saygılarımla

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 20.04.2020 11:59

    Allah’a secde edermiş gibi görünüp bağlı bulunduğuna secde etmeyi hayat tarzı olarak benimsemiş olanlar, seçtiklerinin millete hesap vermesi gerektiğini hayal bile edemiyor. Sayelerinde! demokrasi bir ucubeye dönüşüyor, sadece adı ve gerçekleşmesi için per perişan olan fedakarlar ve yoksulluktan “el açar hale gelmiş” bir millet bırakıyorlar geride. O kadar vicdansızlar ki kendilerinin neden olduğu kötü sonuç üzerinden bile fırsatçılık ve karalamalar yapabiliyorlar!

    Yanıtla (0) (0)
  • misafir / 20.04.2020 11:50

    bu zor günlerde iyiki devletimizin başında ne ayması gerektiğini bilen lider kişilikler var.allah onlardan razı olsun.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 20.04.2020 10:47

    Son ''Evet'' de virgül (,) olmalıydı.

    Yanıtla (0) (0)
  • Ers / 20.04.2020 09:50

    Hastalıkta hesap vermeyi demokrasınin gereği gibi her işte insanların önüne getirip demokrası putuna secde etmeyin.Bu demokrasi dediğiniz sistem dünyada milyonların kanını akıtıyor şu biriz belasjda onların eseri

    Yanıtla (0) (0)
  • Kaan / 20.04.2020 09:39

    Otomatik yönetim... başarır gibi olur.... mutsuzluk. Demokrasi yönetim...kısa vade başararısızlık gibi görünse bile uzun vadede başarılı. Yeter ki şeffaflıklık, adil adelet, iyilikle desteklensin.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 20.04.2020 09:32

    Başkanlığın verdiği sayısal verilere bakıldığında tuhaflıklar var. Üç gündür 120 civarı rakamlar veriliyor. Sanırım bugun sayıyı artıracaklar.

    Yanıtla (0) (0)
  • Akl-î Selim / 20.04.2020 09:27

    Birileri ülkede“viral siyaset”i icat etti! Pandemik değil ama,epidemik.Böyle kötücül siyasetin dünyanın başka bir yerine yayılması mümkün değil.Her gün yeni bir yalan, her gün yeni bir zırva. Uganda’nın Türkiye’den daha iyi yönetildiğini iddia edeni mi istersin,Sağlık sistemi can çekişen Amerikalılara “AK Parti’nin ‘almadığı’ önlemleri” anlatan mı istersin,Toplu taşıma seferlerini azaltarak İstanbulluyu üst üste seyahat ettiren,"bize zekat verebilirsiniz,başkasının fetva vermesine gerek yok” diyenşeyhülislam mi istersin.Hazır panelleri yerleştirip,fuardan bozma çakma çadır hastanesi yapan mı?

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 20.04.2020 09:25

    Üst norm demokrasi olamaz. Demokrat dediğimiz ülkelerde baştakiler büyük hatalar yapmalarına rağmen yerlerinden oynatılamıyorlar. Amerika da halkı dinleyen mi var? Lobiler ve sermaye sahipleri tüm mekanizmaları kör etmiş. Karaalioğlu'na tavsiyemdir , liberal sihirbazlara takılmaktan vazgeçsin. Zira onlara kim uyarsa duvara tosluyor.

    Yanıtla (0) (0)
  • yılmaz aydın / 20.04.2020 08:57

    sayın yazar ima etmeye çalıştığını yorumcuların çok güzel izah ediyor.desteğe ihtiyacın yok...selametle..

    Yanıtla (0) (0)
  • Karar Okuru / 20.04.2020 08:36

    Bu anlayışa geçmişte verdiğiniz destekle ne kadar övünseniz azdır.

    Yanıtla (0) (0)
  • Değir-men / 20.04.2020 08:23

    21.yüzyılda hala geri kalmış ülkeler var(kafa yapısı) buda sadece kendine değil tüm dünyaya zararı dokunuyor.çin ve iran ilk aklıma gelenler

    Yanıtla (0) (0)
  • Akl-î Selim / 20.04.2020 08:22

    Salgınının dünyayı tehdit etmeye başladığı ilk günden itibaren TRde gözler CB'nın üzerine çevrildi.Bilinir ki, kriz dönemlerinde ülkelerin en büyük avantajı sahip olduğu liderveyöneticilerdir.Erdoğan, iktidara geldiği günden bu yana bütün enerjisini TR'yi kalkındırmaya dönük yatırımlar yapmaya harcadı.Hiçbir engel onu yatırım yapmaktan alıkoyamadı.Bugün dünyada gıpta ile bakılan Şehir Hastaneleri projesini dahi Erdoğan,CHP’ye ve muhalefet cephesinin yalan yanlış direncine rağmen tamamladı.Bu ülkeye çakılan her çivi için CHP, Erdoğan'a muhalefet etti.Şimdi de çadır hastanesi ile bunu deniyorlar

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 20.04.2020 06:53

    Ya nedir bu tuhaf bakış açısı. Virüs bizim neden düşmanımız olsun. Gerçekten kufri bir bakış açısı. Düşman olması için bir iradesi olması gerekir. Virüs canlı bile sayılmıyor neredeyse. Kime ne düşmanlığı olabilir ki. Virüs bu dünyada mevcut şartların birtanesidir. Biz onu kendimiz kendimize musallat ettik. Zaten virüsü zararlı bir şekilde üreten yani çoğaltan dae yine bizim kendi vücut hücrelerimiz. Yagmur deprem volkan rüzgar yıldız ateş hava neyse virüs de odur. Bazen biz hatalı davranarak onları kendimize musibet haline getiririz. Onlar iradeli varlıklar değildir. Bir kural dahilindedir.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 20.04.2020 06:18

    Kuzey Kore gibi bir yer mi olalım yani?

    Yanıtla (0) (0)
  • Karar okuru / 20.04.2020 05:21

    En ilgisiz yerde demokrasi,kuzey kore de demokrasi olduğundan virüs korkudan oraya uğramamış.Kavramları yerinde kullan kidemokrasiye de bir katkın olsun.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 20.04.2020 04:26

    Mahir Ünal paralel yapı istiyorsa sağına soluna bakıversin. Bedava ekmek dağıtmaya değil, maskelerin neden gelmediğiyle ilgilensin.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 20.04.2020 03:39

    Yaşayarak öğrenelim

    Yanıtla (0) (0)
  • Demokrasi Yobazı... / 20.04.2020 03:12

    Sayın yazar ne demek: "Ama ilacı ikame eden demokratik denetim ve çok seslilik var." Demokrasi yobazlığı yapma. Demokrasiye yakışmıyor...

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 20.04.2020 02:56

    Gelismis toplumlarda..

    Yanıtla (0) (0)
  • karar okuru / 20.04.2020 02:43

    sadece Çin İran'mı foyası ortaya çıkacak.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 20.04.2020 02:00

    Kapitalizmin gerçek yüzünün ortaya çıktığını yazmayı unutmuşsun. Sistemin zengine göre dizayn edildiğini, şirket ve lobilerin çıkarları doğrultusunda trilyon dolarlar harcanır iken, devletin kendi yoksul vatandaşlarına bir maske bile temin etmekten aciz olduğunu da yazsa idin ya. Halka hesap veren devletin güçlü ve etkin olması gerekir, gerisi şirkete köleliktir.

    Yanıtla (0) (0)