Dünyanın gözü önünde Myanmar ordusu ve Budist ırkçıların soykırım girişimine maruz kalan Arakan Müslümanları insanlığın gündeminden düştü ama yaşanan trajedi bitmedi. Katliamlardan kaçıp yurtlarını terk eden bir milyon mülteci şimdi de doğdukları topraklara dönecekleri meçhul günü bekledikleri Bangladeş sınırındaki kamplarda sel ve heyelana karşı ölüm kalım mücadelesi veriyor.
Myanmar’daki soykırımdan kaçarak Bangladeş’e sığınan Arakanlı mültecileri bu kez de Muson yağmurları ve toprak kayması vurdu. İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), yağışların 6 binin üzerinde mülteciyi yerinden ettiğini belirtti. Aşırı yağışların yol açtığı sellerde biri çocuk iki kişinin de yaşamını yitirdiği bildirildi.
Myanmar’da ordu ve Budist çetelerin 2017 Ağustos ayında başlattıkları soykırımdan kaçarak Bangladeş’e sığınan Rohingya Müslümanlarının sayısı 745 bini buldu. Daha önce gelenlerle birlikte Bangladeş’e sığınan Arakanlı mülteci sayısı 1 milyonu aşmış durumda. Arakanlıların yaşam mücadelesi verdiği mülteci kamplarındaki şartlar son bir yılda nispeten iyileştirilse de bu kamplar şiddetli muson yağmurlarına ve toprak kaymalarına karşı oldukça dayanıksız. Zira Bangladeşli yetkililer, kampların “geçici” olduğu algısını ön planda tutmak için barınaklarda sadece muşamba, sicim, çadır ve diğer dayanıksız ve düşük kalitedeki malzemelerin kullanılmasına izin veriyor.
Uluslararası Göç Örgütü (IOM), temmuz ayının ilk 10 gününde, bölgede 400’den fazla toprak kayması, 60 fırtına ve 28 sel felaketi meydana geldiğini bildirdi. Yaşanan afetlerden en az 22 bin Arakanlı mültecinin etkilendiği aktarıldı. Bu arada Myanmar - Bangladeş sınırının Bangladeş tarafında yaşayan en az 5 bin Arakanlı mültecinin de seller nedeniyle mahsur kaldığı belirtildi. Myanmarlı yetkililerin sınıra tel örgü çekmesi nedeniyle Arakanlı mültecilerin daha yüksek bölgelere çıkamadığı ifade edildi.
“Muson yağmurları ve heyelan, zaten zor durumda olan Rohingya mültecilerinin yaşamlarını daha da zor ve güvencesiz hale getiriyor” diyen İnsan Hakları İzleme Örgütü Mülteci Hakları Direktörü Bill Frelick, “Mültecilere yapılan yardımların sürekli hale getirilmesi için bağışçı hükümetlerin Bangladeş’e desteği çok daha önem arz ediyor” açıklamasında bulundu. Uluslararası yardım kuruluşları, 2019 Ortak Müdahale Planı çerçevesinde dünya kamuoyundan talep ettikleri 920 milyon dolarlık meblağın sadece 300 milyon dolarını toplayabilmiş durumda.
Öte yandan BM Dünya Gıda Programından (WFP) yapılan açıklamada da, Arakanlı mültecilerin sığındığı kampların bulunduğu Cox’s Bazar’daki şiddetli muson yağmurları ve ardından gelen selin, yüz binlerce mültecinin yaşadığı yerleşim yerinde yıkıcı toprak kaymalarına neden olduğu, köprü onarımı, yamaç stabilizasyonu, atık su temizliği ve erişim yolu rehabilitasyonundan oluşan afet riskinin azaltılması çalışmalarının bazı bölgelerde devam ettiği belirtildi.
MYANMAR'DA SOYKIRIM RİSKİ SÜRÜYOR
Arakan’da 2012’de Budistler ile Müslümanlar arasında çatışmalar çıkmış, olaylarda çoğu Müslüman binlerce kişi katledilmiş, yüzlerce ev ve iş yeri ateşe verilmişti. 25 Ağustos 2717’de ise Arakan’daki sınır karakollarına düzenlenen saldırıları gerekçe gösteren Myanmar ordusu ve Budist milliyetçiler, kitlesel şiddet eylemlerini başladı. BM’ye göre, o tarihten bu yana Arakan’daki baskıdan kaçıp Bangladeş’e sığınanların sayısı 745 bin. Binlerce köy yok edildi. Myanmar hükümeti Arakanlı Müslümanların dönüşlerine ilişkin verdiği sözleri yerine getirmedi. İnsan hakları örgütleri, Müslümanların güvenli ortam sağlanmadan Myanmar’a dönmeleri durumunda yeni bir etnik temizlikten endişe ediyor.