Geceleri 6 saatten az uyumak, beyne en az alkol almak kadar zarar veriyor. Uyku yoksunluğu obezite, depresyon, kalp krizi ve inme riskini artırırken en endişe veren sonuç beyinde kök salıyor. Yapılan araştırmalara göre uykusuzluk demans, Alzheimer, amneziyle bağlantılı.
Uykuyla ilgili yapılan yeni bir araştırmayla endişe verici sonuçlara ulaşıldı. Geceleri düzenli olarak altı saatten az uyumanın kişiye en az alkol bağımlılığı kadar zarar verdiği ortaya çıktı. Uykusuzluk obezite, depresyon, kalp krizi ve felç geçirme riskini artırıyor, ‘modern hastalıklar’a da yol açıyor. Uykusuzlukla birlikte, endişe verici sonuçlar beyinde kök salıyor, yeni yapılan araştırmalar da gösteriyor ki bu sonuçlar, düşünülenden çok daha yıkıcı etkilere sahip. Uzmanlar ayrıca uykusuz otomobil kullanmanın sarhoşken kullanmak kadar tehlikeli olduğunu söylüyor.
Kanada’da Quebec’teki Medisys adlı sağlık şirketinin yaptığı araştırma kapsamında 18 saat boyunca uyanık kalmak kognitif bozukluğa (demans, Alzheimer, inme, dikkat dağılması, algısal bozukluklar) neden oluyor. Aynı araştırmada düzenli olarak altı saatten az uykusuz olan bir kişinin, bilinçsiz olabilecek kümülatif sağlık etkilere maruz kalabileceği de tespit edildi. Araştırmacılar, tek bir gece sadece altı saat ya da daha kısa bir süre uyumamanın kişiye önemli bir etkisinin olmayacağını belirtirken bunun sürekli olması halinde tehlike çanlarının çalabileceğini kaydetti. Araştırmacılar, beynin uyanık kalınmaması halinde daha az kararlı olduğunu gördü; bu da dikkati azaltıyor, beyni belirli görevler üzerinde odaklayıp kullanabilme becerilerini düşürüyor.
Western Üniversitesi’nden nörobilimci Dr. Adrian Owen, uykunun açlığı etkileyen hormonların (ghrelin, kortizol ve leptin) düzenlenmesinde önemli bir rol oynadığını belirterek, uyku eksikliğinin iştah artışı, aşırı yeme ve kilo almaya yol açacağını söyledi. Uykusuzluğun bir kötü yanı da beynin kendi kendini yemesi. Geçen mayıs ayında başayan araştırmada laboratuvar fareleri incelendi, uykudan mahrum kaldıklarında beyinlerindeki ‘temizleme’ hücrelerinin daha aktif olduğu tespit edildi. Astrositler olarak bilinen bu hücreler, küçük bir elektrik süpürgesi gibi davranarak beynin zayıf ve kopuk bağlantılarını temizleme görevi yapıyor.
İYİ UYKU İÇİN NELER YAPILMALI?
Northumbria Uyku Araştırmaları Laboratuvarı’nın direktörü Prof. Jason Ellis’in iyi bir uyku için önerileri şöyle sıralıyor:
* Öğleden sonra uykusundan kaçının. Eğer rahat bir kanepede uyanık kalmakta zorlanıyorsanız, bunun yerine sert bir sandalyenin kenarında uyumayı deneyin.
* Göz maskesi takın. Göz maskeleri ışığı kesip, ritim hormonu melatoninin salgılanmasını sağlar.
* Köpük kulak tıkaçları kullanın. Sizi uyandırabilecek en küçük gürültüyü bile silecektir.
* Evcil hayvanlarda uyumayın. Hayvanlar, gece gündüz ve uykunuzu bozacak alerjiye yol açabilir.
* Yatak odanızda saat bırakmayın. Saate sürekli bakmak stres yaratabilir.