Devletin alım garantisi verdiği süper teşvikte geri sayım başladı. Enerjiden savunmaya kadar 23 projede 125 milyarlık yatırımın sertifikası 29 Mart’ta verilecek. Teşvik için iş dünyası, “Üyelerimiz başvurdu, hiçbir dönemde olmadığı kadar teşvik veriliyor. Sermaye çekmekte önemli bir motivasyon” dedi.
Türkiye’de cari açığı azaltmak, üretim yapısını dönüştürmek ve dışa bağımlılığı azaltmak için başlatılan devlet teşviklerinin son halkası proje bazlı teşvikte geri sayım başladı. Kamuoyunda “süper teşvik” olarak da adlandırılan “Proje bazlı teşvik sistemi” kapsamında firmalara sertifikalarının, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde 29 Mart’ta düzenlenecek törenle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından verilmesi planlanıyor. Bu kapsamda petrokimya, savunma sanayii, ulaşım sistemleri, enerji teknolojileri, havacılık ve uzay gibi sektörlerde hayata geçirilecek 19 firmaya ait toplam yatırım tutarı 125 milyar liralık 23 proje desteklenecek. İş dünyası temsilcileri, hiçbir dönemde verilmediği kadar teşvik verildiğini belirterek, söz konusu desteğin bölgelerin kalkınmasına da destek sağlayacağı değerlendirmesinde bulundu. İstanbul Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMB) Başkanı Rıdvan Mertöz, üyelerinden de başvuruda bulunanların olduğunu belirterek, “Çok heyecanlı bir bekleyişteydik. Üyelerimizden başvurular oldu, sonucunu bekliyoruz. Katma değerli ürünlere verilecek. Hiçbir dönemde olmadığı kadar teşvik veriliyor” diye konuştu. Doğu Güneydoğu Sanayici ve İş İnsanları Dernekleri Federasyonu (DOGÜNSİFED) Danışma Kurulu Başkanı Şah İsmail Bedirhanoğlu, üyeleri arasından biri İstanbul, diğeri Kahramanmaraş merkezli iki grubun söz konusu yatırım teşviki için başvuruda bulunduğunu açıkladı. Her firmanın 100’er milyon dolarlık yatırımı söz konusu olduğunu bildiren Bedirhanoğlu, bu yatırımların hayata geçmesi halinde yaklaşık 6 bin kişiye istihdam sağlanacağını söyledi. Bedirhanoğlu, “Kalkınma Ajansları tarafından alınan başvurularda büyük çaplı projelerin değerlendirileceğini umuyoruz. Bu teşvikler yatırımcının önünü açacağı gibi sermaye çekmek ve bölgemize de yatırım gelmesi açısından önemli bir moral ve motivasyon sağlayacak” diye konuştu. Proje Bazlı Teşvik Sistemi kapsamında yatırımcılar, gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, bina inşaat harcamaları için KDV iadesi, yatırım tutarının 2 katına kadar kurumlar vergisi indirimi veya 10 yıla kadar kurumlar vergisi istisnası, 10 yıla kadar sigorta primi işveren hissesi desteği, 49 yıl süreyle bedelsiz yatırım yeri tahsisi, yatırımın tamamlanmasını müteakip öngörülen istihdamın 5 yıl sağlanması şartıyla söz konusu taşınmazın bedelsiz olarak yatırımcıya devredilmesi, yatırımın finansmanında kullanılan yatırım kredisi için 10 yıla kadar faiz veya kar payı desteği ya da hibe desteği, 10 yıl süreyle gelir vergisi stopajı desteği, enerji tüketim harcamalarının yüzde 50’sine kadar en fazla 10 yıla kadar enerji desteği, 5 yılı geçmemek üzere aylık brüt asgari ücretin 20 katına kadar nitelikli personel desteği, yatırım tutarının yüzde 49’unu geçmemek üzere ve edinilen payların 10 yıl içinde halka arz veya yatırımcıya satışı şartıyla sermaye katkısı, kamu alım garantisi ve altyapı desteğiyle izin, ruhsat, tahsis, lisans ve tescillerde istisna getirilmesi şeklindeki desteklerin bir veya birden fazlasından yararlanabilecekler. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, geçtiğimiz günlerde süper teşvik kapsamında gerçekleştirilecek yatırımların ağırlıklı metalurji, enerji, sağlık, petro-kimya sektörlerinde olduğunu belirtmişti. Zeybekci, “Sağlıkta önemli projeler var. Kalp kapakçığından stente kadar pek çok alanda üretim yapılacak” açıklamasında bulunmuştu.
SON 6 YILDA 617 MİLYARLIK YATIRIM
Türkiye’de ilk 2001 yılında sigorta prim desteğiyle başlatılan ve 2012 yılında güncellenerek geliştirilen yatırım teşvik sistemi, genel teşvik, bölgesel, büyük ölçekli ve stratejik olmak üzere 4 uygulamadan oluşuyor. Türkiye’nin 6 ana bölgesini dağıtılan teşvik kapsamında, sektörüne bakılmaksızın birinci ve ikinci bölgede asgari 1 milyon, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı bölgede 500 bin lira yatırım şartı aranıyor. Söz konusu teşviklerde makine-teçhizat alımında KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti, 5-9 yıl arasında sigorta primi, faiz desteği, yatırım yeri tahsisi gibi devlet destekleri söz konusu. Türkiye’de 20 Haziran 2012 tarihinden, Şubat 2018 sonuna kadar 28 bin 794 adet yatırım teşvik belgesi düzenlendi. Bu belgelerin 27 bin 326’sı yerli, bin 468’i yabancı firmalardan oluştu. Söz konusu dönemde 616 milyar 542 milyon liralık yatırımın 398,6 milyar lirası yerli, 218 milyar liralık kısmı yabancı firmalardan oluştu. Bu yatırımlarla 994 bin 620 kişiye istihdam teşvik belgesine bağlandı.
