Zekat İslamın 5 şartından biridir. Dinen zenginlerin mallarının bir kısmını Allah rızası için fakirlere vermesi olayına zekat denir. Zenginlerin mallarını...
Zekat İslamın 5 şartından biridir. Dinen zenginlerin mallarının bir kısmını Allah rızası için fakirlere vermesi olayına zekat denir. Zenginlerin mallarını kullanarak yaptıkları bir ibadettir. Bu ibadetle insanlar malları ile Allah'a yakın olmayı amaçlar. Zekat vermek için zengin olmanın dışında ergenlik çağına girmiş olmak, akıl sağlığı yerinde olması, hür olması yani köle olmaması ve en önemlisi Müslüman olması gerekiyor. Zekatın şartlarından biri de niyettir. Tüm ibadetlerde olduğu gibi niyet edilerek verilen zekatlar geçerli olacaktır.
Zekata Konu olan Mallar ve Zekatın Hesaplanması
Zekat verilmesi için İslam dinine göre zengin olması gerekiyor. Bu zenginlikten kasıt 80,18 gram altın, 5 tane deve, 30 tane sığır veya 40 tane keçiden birine sahip olmaktır. Bunlardan birine veya bir kaçına sahip olan kişi İslam dinine göre varlıklıdır. Yani zekat vermesi farz olan kişidir.
Zekata Zekat hesabı kısaca 40'da 1'dir. Yani zekata konu olan malın değerinin 40'da 1'idir. Her yıl düzenli olarak verilmesi gereken zekat alt limiti veren kimse bu ibadeti yerine getirmiş oluyor. Zekat hesaplanırken borçlarda hesaplanır. Borçlar hesaplanırken yıllık olarak hesaplanır. Çünkü zekatta yıllım bir ibadettir ve yıllık olarak verilir. Borçlar vadesi gelmiş ve ödenmiş olanlar toplanarak toplam zekattan düşülür. Kalan tutar zekat olarak ihtiyaç sahiplerine dağıtılır.
Zekat Kimlere Verilir ve Kimlere Verilmez
Zekatın kimlere verileceği Kuran-ı Kerim'de açıkça belirtilmiştir. Bunlar fakirler,miskinler, İslam'a yakınlaşması istenenler, zekat memurları, yolda kalanlar ve Allah yolunda cihad edenler olarak açıklanmıştır.
Bunların içinde fakirler ve miskinler herhangi bir malı olmayan, temel ihtiyaçlarını görmekte zorlanan kişilerdir. Müslüman olmasa bile İslama yakınlaştırmak ve ısıtmak için fakir olmaları şartıyla zekat verilebilir. Yolda kalan kişi zengin dahi olsa evine ulaşıncaya kadar fakir hükmündedir.
Evine gidene kadar olan ihtiyaçları kadar zekat verilebilir. Vakıf veya dernek adına zekat toplayanlara zekat verilebilir. Çünkü o kişiler zekatı kendilerine değil vakıf ve derneğe topluyorlar.
Allah için ilim peşinde koşanlara ve Allah için savaşan askerlere zekat vermek caizdir. Yine borçlu olan kişilere zekat verilebilir. Zekatın kimlere verilmeyeceği de yine Kuran-ı Kerim'de açıklanmıştır. Bu tanıma göre zekatın verilmeyeceği kişiler aşağıdaki gibidir;
- Anne, baba, büyük anne ve büyük babalara zekat verilmez. Çünkü kişi atalarına bakmaya mecburidir. Onun için zekat vermesi caiz değildir.
- Oğul, ve onun çocukları, kız, ve kızın çocukları da yine bakmakla hükümlü olunduğu için zekat verilmez.
- Müslüman olmayanlara zekat verilmez. Fakat yukarıda da belirtildiği gibi Müslümanlığa ısındırmak için fakir olan gayri müslümlere zekat verilebilir.
- Eşlerde birbirlerine zekat veremezler. Çünkü eşler birbirlerine bakma mecburiyetleri bulunur.
Yukarıda sayılanların dışında kalan herkese zekat verilebilir.
Zekat Ne Zaman Verilir?
Zekata konu olan mal kazanıldığı günden itibaren 1 yıl içerisinde verilmesi farzdır. Fakat Müslümanlar genelde takip eden Ramazan ayı ödemeye başlıyorlar. Her ramazan ayında zekat verilerek devam eder.
Fitre Zekatı
Fitre her Müslümanın Ramazan ayında verdiği vücudunun zekatıdır. Bakmakla yükümlü olmadığı Müslümanlara her yıl Ramazan bayram namazından önce verilmesi gereken bir zekattır. Fitre hesaplaması her yıl Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yapılır. 1 kişinin 1 öğünde yediği tutar insanın 1 yıl için ödediği fitredir.
Her Müslüman aile birey sayısına göre hesaplayarak bayram namazına kadar bu zekatı vermekle sorumludur. Zekatta konu olan kişi bedenidir. Bedenin zekatı olduğu için zengin, fakir ayrımı yapmadan herkesin vermesi gereken bir zekattır.
