Geleceğin ülkesinden tatlı bir mazi
Birkaç günlük iş seyahati dolayısıyla bir Vlogger'ın kullandığı sıfatı fevkalade hakeden "Geleceğin ülkesi" Estonya'daydım.
Estonya ziyaretimin özeti benim için sadece günlük ortalama 10 kilometrelik yürüyüşle başkent Tallinn'i sokak sokak gezmem değil, dahası da var! Bugün bizlere yoldaşlık eden kıymetli bir mihmandarın rehberliğinde Estonya'nın saklı güzelliklerini de keşfettik. Artık veda vakti!
Uzun yaz geceleriyle başkent Tallinn, aman akşamlar olmasın kıvamında hayatın aktığı bir yer. Bu uzun yaz geceleri, yer yer 35 dereceye varan sıcaklık; karanlık ve zorlu bir kış geçiren Estonya'lılara ilahi bir armağan gibi.
Estonya'nın kışları pek yamanmış. Bir Finli hanımefendinin tabiriyle 10'uncu ayda karanlık bir tünele giren bu Baltık ülkesi, 5. ayda tünelin sonundaki ışığı ancak görebiliyormuş. Sonrasında herkesin tadını çıkarmaya and içtiği harika bir yaz.
Estonya dijital dönüşüme en hızlı ayak uyduran ülke olarak bilinse de başkentin dışındaki yeşil araziler, kartpostalları andıran köy yaşantısı da görmeye değer.
Bu çalışkan millet türlü badireler atlatıp, rotasını hızla dijital dönüşüme çevirse de hiçbir tabi zenginliğini heba etmemiş. Dilini de, kimliğini de, doğasını da korumuş.
Estonların hem bağımsızlıklarında, hem de Sovyet hegomonyasına karşı ulusal benliklerini diri tutmalarında şarkıların payı büyük. El ele tutuşup söyledikleri şarkılar 1980'de Estonya'da bağımsızlık meşalesini tutuşturmuş.
...
Başkent Tallinn'e ilk ayak bastığımda "işte insanlar için tasarlanmış harika bir şehir" deyiverdim. Geniş kaldırımlar, bisiklet ve scooterlar için tahsis edilmiş şeritler, trafiğin muazzam akışı bana daha ilk görüşte bunları düşündürdü.
Tallinn'de bisiklet ve scooter kullanımı çok yaygın. Her ne kadar şehrin dizaynı bu kullanım için çok uygun olsa da pek çok kişi kendi scooterlarına sahip olmak yerine scooter kiralamayı tercih ediyor. Başrolde de Estonya'nın meşhur girişimi Bolt tabii ki.
Bolt Estonya'da yemek teslimatı, yolcu taşımacılığı, araç ve scooter kiralama alanlarında hizmet veriyor. Taksi fiyatları da gerçekten çok ucuz, bir yere not edin.
Scooter sahibi olmak yerine kiralamayı tercih ediyorlar demiştim. Kiralama modeli Estonya'da pek çok farklı başlıkta tercih edilen bir yöntem. Fiyatlara baktığımda aylık scooter kiralamanın 25 Euro civarında olduğunu gördüm. Bir scooter'ın fiyatının ortalama 600 Euro civarında olduğu hesaba katılırsa, 2 yıllık bir kiralama bedeli bir scooter fiyatına denk geliyor. Akarı yok kokarı yok! Kiralama bu hesaplamadan sonra mantıklı geliyor. Zira satın alıp bir köşede bekleteceğiniz, bir süre sonra miadı dolan aküsü ve sair masraflarıyla uğraşacağınız bir scooterdansa her köşe başında bulunan kiralama hizmeti gerçekten daha makul.
Süper marketlerden toplu taşımaya kadar her bir noktada inovasyonun izlerini görme mümkün. Daha da şaşırtıcı olan yaşlı nüfusun bu dijital devrime ayak uydurabildiğini görmek.
Skype'ın da anavatanı olan bu ülkede girişimcilik bir salgını gibi tüm gençlere sirayet etmiş. El birliği ile ülkelerinin mavisini tüm küreye çalmaya and içmiş gibiler. Daha ilkokulda başlayan kodlama dersleri, sokaklarda dolaşan teslimat robotları genç ruhların mayalayan etkenlerden.
Eston Enstitüsü'nün hazırladığı broşürde Eston ruhunun nasıl bir tezgahta dokunduğunu gösteren küçük bir ayrıntıya rastladım. Lise sınavlarında sıklıkla yer alan bir kompozisyon konusu: Çalışırsan sevgi de olur.
Hayretler içinde dinlediğim pek çok hikâye, tanımakla müşerref olduğum pek çok insan hazinesi bu küçük iş seyahatimin tatlı anıları olarak belleğimde kalacak: Bir Sovyet askeri olarak geldiği Estonya'da 35 yıldır ikamet eden Azeri işletmeci, sınırsız çay ikramı ile başka bir Türk restraurantı, Anadolu'nun nakışlarıyla işlenmiş sepet ve örtüler içerisinde leziz ekmeklerini servis eden Ermeni restaurantı.
Hoşçakal Estonya!