Ya da ‘Kutlu’ olsun.
‘Mübarek’ kelimesiyle ‘Kutlu’ kelimesi birbirine çok yakın. Kutlu Türkçe mübarek demek, mübarek Arapça kutlu.
Biliyorum hiçbir kelime eş anlamlı değildir, mutlaka aralarında fark vardır.
Bu ikisinin de arasında fark var. Ama büyük bir fark değil.
Peki ‘Şeker Bayramı’ mı ‘Ramazan Bayramı’ mı?
Bunun çok tartışıldığını hatırlıyorum.
Biz “Ramazan Bayramı” demeyi tercih ederdik. “Şeker Bayramı” diyenlerin yeterince dindar olmadığını düşünmeye meyyaldik.
(Üsküdar) Hattat İsmail Hakki İlkokulu’ndaki öğretmenimiz Naciye Metin Hanım ‘Şeker Bayramı’ diyordu mesela.
Güzel bir öğretmendi. Üzerimizde çok hakkı var.
Diyarbakır Mehmetçik İlkokulu’ndaki öğretmenimiz Nazlı Akbalık Hanım ‘Ramazan Bayramı’ demeye daha yakındı. Ama ne diyordu unuttum.
İki öğretmenime de Allah Rahmet etsin.
Niye Şeker Bayramı diyorlar? Bayramda misafirlere şeker ikram ediyoruz, onun için mi?
Çok kuvvetli bir dayanak sayılmaz.
‘Şükür Bayramı’ kelimesinden dönüşmüş olabilir mi?
Öyle diyenler var. Ama kavi bir kavile benzemiyor.
Doğrusu hangisidir? Şeker mi, Ramazan mı?
O zamanki kafamıza göre doğrusu mutlaka Ramazan Bayramı’dır.
Göz var izan var. Ramazan geliyor, bir ay Ramazan orucu tutuyorsun. Ramazan bitince gelen bayrama herhalde Ramazan Bayramı denir.
Makul. Ama niye ‘Oruç Bayramı’ değil?
Ya da bayramda iftar ettiğimizi göz önünde bulundurarak söyleyelim, niye ‘iftar’ bayramı değil?
Tam bu soruyu sorarken uyandım.
Araplar Iyd-i Fıtr diyorlar. Fıtr bayramı.
Fıtr’la iftar aynı kökten. İster ‘açmak’ de, ister ‘yaratmak’ ister ‘kesmek’, ‘yarmak.’
Fıtrat kelimesini biliyoruz. Yaratılış.
Benim en çok hoşuma giden, ‘yaratılış’ bayramı.
Ramazanlarda vermeyi adet edindiğimiz ‘Fitre’ de ‘Sadaka-i Fıtır.’
Yani ‘Yaratılış Sadakası.’
Ayşe Hümeyra Ökten Hanım’ın hatıralarını okurken dikkatimi çekmişti. Belki on yıl oluyor. O zaman sağdı, 2020’de Rahmete gitti.
Ayşe Hümeyra Hanım Celalettin Ökten Hoca’nın kızı. Sadettin Ökten Hoca’nın ablası. Doktor.
Kitabın adı da “Dindar Bir Doktor Hanım.” (Söyleşi: Nevin Meriç, Timaş Yayınları.)
Hümeyra Hanım röportajın içinde en az 4-5 yerde ‘Şeker Bayramı’ diyor. Hiç ‘Ramazan Bayramı’ demiyor.
Eh, dindarlıksa Ayşe Hanım benim bildiğim en dindar hanım. Aile terbiyesiyse, ailesi ilmin, irfanın ziyade olduğu bir aile.
Yoksa bizim terbiyemiz kıt olduğu için mi ‘Şeker Bayramı’ lafına kem bakıyoruz?
Estağfirullah.
Ramazan Bayramı adlandırması halk arasında kabul gördü.
Yani adlandırma ‘tarihi’ olmasa da bir tabiri halk kabul ettiyse, asabiyetimize dokunmuyorsa ya da dinden imandan çıkarmıyorsa fazla direnmemek lazım.
Tabii ki ‘Şeker Bayramı’ diyenlere ukalalık etmeden, onları dinden imandan çıkarmadan!
Bırak desin adam. Faşistliğin lüzumu yok.
Bayramınız mübarek olsun. Şeker veya Ramazan, hangisi hoşunuza gidiyorsa.
***
Bu bayram babama gidecektim. Samsun’a giderim, Canan’la Berat da gelir, Ayşenur’la Betül zaten orada, bir bayramcık ederiz diye düşünüyordum.
Belki babam müsait olur bir koşu Trabzon’a gider geliriz.
Düzköy’ü görür, Sağar’ın kayasını, Paşa Kaşı’nı, Acısu’yu, Yanık’ı…
Geçen yıl Düzce’ye, Samandere Şelalesi’nin olduğu köye gitmiştik. Zekai ile Nurten’in alabalık tesislerinde, derenin şavultusu eşliğinde kahvaltı etmiştik.
Sonra Sinekli’ye çıktık. Sinekli güzel yayla. Havası kurabiye gibi.
Orada soluduğun zaman şifa soluduğunu hissediyorsun. Ne rutubet ne toz. Rakım çok da yüksek değil, Abant Gölü’ne yakın, 1000 metre civarında.
Yere battaniye serip babamı orada bir iki saat uyuttum.
Kendim uyumuş kadar dinlendim.
Birkaç defa söyledim babama, bayrama gelirim inşallah.
Bayrama kalmadı. Emr-i Hak vaki oldu. Ramazan’ın ortalarında gittik.
Evlerimiz külbe-i ahzan oldu.
İmamemiz kopuk, kıblemiz kayıp.
Aman annelerinizi babalarınızı ihmal etmeyin, varken, koşun yanlarına.
