Paris 2024 Olimpiyat oyunları, başarılı sportif performansların yanı sıra farklı şekillerde de gündem olmaya devam ediyor, özellikle boks müsabakalarında yaşananlar göz ardı edilecek gibi değil, kadın boksörler kategorisinde interseks ve trans sporcular da yarışıyor.
Eğer millî boksörümüz Busenaz Sürmeneli, 66 kg kadın boks çeyrek final maçında, rakibi Taylandlı Janjaem Suwannapheng'e yenilerek elenmeseydi bu boksörlerden biri ile karşılaşacaktı, Busenaz elenince böyle bir karşılaşma gerçekleşmedi fakat İtalyan boksör Ancela Carini, Cezayirli interseks boksör ile çıktığı karşılaşmadan 46. saniyede çekildi, sebebini 'burnuna yediği yumruğun çok şiddetli olmasından dolayı burnunun kırıldığını sanması' olarak açıkladı.
Iman Khalif'in Cezayirli olması, Cezayir'de cinsiyet değiştirme ameliyatlarının yasak olması, küçüklüğünden beri kız olarak büyüdüğünün belirtilmesi ve kendisi için medyada yapılan yorumları 'zorbalık' olarak nitelemesi konuyu daha ilgi çekici hale getirdi.
Olimpiyat komitesi ise Cezayirli boksör İman Khalif'in olimpiyat oyunlarında kadınlar kategorisinde yarışmasına pasaportunda 'kadın' yazmasına bakarak izin vermişti, oysa bu konu pasaporta bakılarak karar verilebilecek bir konu muydu çok tartışılır.
Zaten IBA (Uluslararası Boks Birliği) ve Türkiye Boks Federasyonu da Iman Khalif'in, Yeni Delhi'de düzenlenen 2023 Dünya Kadınlar Boks Şampiyonasında yapılan cinsiyet testlerini geçemeyip diskalifiye edilmesini gerekçe göstererek, IOC'ye (Uluslararası Olimpiyat Komitesi'ne) olimpiyat müsabakalarından diskalifiye edilmeleri çağrısında bulundu fakat reddedildi.
Kısaca, Paris 2024 olimpiyatlarında, 'pasaportunda kadın yazan', boks gibi güce dayalı bir sporda kadın kategorisinde yarıştı, üstelik finalde biri interseks, biri trans iki sporcunun karşı karşıya gelmesi söz konusu, dolayısıyla olimpiyat şampiyonu da ikisinden biri olacak.
Peki interseks veya trans kadın deyince ne anlamak gerekiyor ve neden kadınlarla aynı kategoride dövüştürülmeleri bu kadar tepki aldı?
Konu hakkında detaylı bilgilenmek için Prof. Dr. Zeki Bayraktar'ın "Eşcinsel" adlı kitabına başvurduğumu belirtmek istiyorum, kitapta interseks, hermafrodit vb konuyla ilgili alt başlıklar, farkları ve nedenleriyle birlikte ele alınmış ve çözüm önerilerinde bulunulmuş, mesela kitapta interseksin, eşcinsellik veya transeksüellik hatta çift cinsiyetlilik olmadığı belirtiliyor.
Iman Khalif sebebiyle gündeme gelen intersekslik, 'XY kromozomu taşıyan kadın görünümlü bünye' diye özetlenebiliyor anladığım kadarıyla.
Aslında erkek yapısında olmasına rağmen doğumda kız görünümünde olduğu için kız kabul ediliyor ve öyle yetiştiriliyormuş interseksler fakat kromozomları erkek olduğu için vücutlarında erkeklerdeki kas ve kemik gelişimini sağlayan testesteron hormonu, erkeklerdeki gibi işlev görüyor ve hatta beden ergenlik ve sonrası erkeksileşiyormuş.
Böyle bir durumda interseks bireyin kimlik kartının pembe olması mı yani pasaportunda kadın yazması mı yoksa kromozomlarının XY yani erkek olması ve vücudunda bir erkek kadar erkeklik hormonu bulunması mı onun kadınlarla dövüşmesinde ölçüt olur?
Diğer boksör Lin Yu-Ting'in de trans bir kadın olduğu belirtiliyor, trans kadın ise kısaca 'erkek doğup da hayatının bir aşamasından sonra cinsiyet değiştirme ameliyatı olarak kadın olanlara' deniyor, yine kromozomlar XY, yine vücuttaki testesteron erkek seviyesinde, yine kimlik pembe ve pasaportta kadın yazıyor ve maalesef yine Lin Yu-Ting'in kadınlar kategorisinde dövüşmesini pasaportunda kadın yazması belirliyor.
Konu kolay bir konu değil çünkü erkek genetiğinde bir kadın, erkek kategorisinde dövüşse de ortaya farklı sorunlar çıkacaktır, ayrıca pek çok kişinin sorduğu gibi "Böyle şeylere (eşcinselliğe) toplumların yavaş yavaş alıştırılması mı isteniyor, o sebeple bunlar bile bile mi yapılıyor, bile bile mi dünyanın gündemine getiriliyor?" sorusunu sormamak da elde değil, ancak dikkatli değerlendirilirse, konu spor olunca işin rengi biraz değişiyor çünkü Lut aleyhisselam kavminin yaptığı gibi bir aşırılık, bir fuhşiyat yok ortada, diğer boksörün durumu farklı değerlendirilebilir fakat özellikle Iman Khalif'in interseks olmasında kendi dahlinin olmaması unutulmamalı, yaradılışı XY kromozomlu ve görünüşü kadın, yapabileceği bir şey yok, hatta iyimser olursak şöyle bile düşünülebilir, 'kendisindeki erkeksi gücü, boks sporuyla olumluya kanalize ediyor'.
Bütün bunları göz önünde bulundursam bile, olimpiyatlarda, erkek genetiği olan, dolayısıyla erkek gücü olan sporcuların, kadın sporcularla dövüşmesine izin verilmesini aklım almıyor, Türkiye'de sosyal medyada tepkiler oldu bu duruma ancak kadın hakları savunucularından hiçbir tepki gelmemesini de aklım almadı.
