İdlib, Suriye’de küçülen hedeflerin özetidir

Soçi mutabakatına imza atan iki ülkenin metni daha ilk günden farklı okumasıyla İdlib’de başlayan gerilim ve açılan makas kapanamıyor. O kadar ki Ankara’nın sıkıntılarına ilgisiz olan Moskova, Türkiye’nin kendi göbeğini kesecek olmasını bile umursamaz görünüyor. Muhtemelen bunu yapamayacağını hesaplıyor.

Bir yanda, Astana toplantılarının hepsinde Suriye’nin toprak bütünlüğü için verilen açık sözler var. Öte yanda da o toprak bütünlüğü tanımı gereği İdlib’in de Esad rejiminin kontrolüne girmesi zorunluluğu… Bizim çelişkimiz burada, bu çelişkiyi haklı kılan devasa bir problem bulunuyor. İdlib’e sıkışmış bulunan sivillerin, Esad ordusu şehri ele geçirdiğinde hayatta kalabilmek için mecburen Türkiye’ye sığınacak olmaları. Sayıları net bilinmiyor; en az 1 milyon, belki de 2 milyon veya daha fazla insan… Rusya ve Suriye’nin nazarında terörist veya potansiyel terörist ve her durumda da muhalif bu nüfusun Türkiye’ye transferi açık ki kaldırabileceğimiz bir yük değildir. Moskova bu konuda bir görüş belirtmediğine göre, İdlib’de Suriye ordusuyla birlikte operasyon yürüttükleri için yeni göçmen dalgasının Türkiye tarafından sessiz sedasız kabul edilmesini beklediklerini varsayabiliriz.

En az 500 bin kişi şu anda sınırımızda bulunurken, İdlib merkezi ele geçirilecek olursa tamamı aynı yolu izleyeceğine göre tablo yönetilemez boyutta vahimdir.

Bu meselenin bir tarafı…

Bununla birlikte, Türkiye’nin şu anda yarısı muhasara altında olan gözlem noktaları anlamını yitirecek olursa sıranın Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı ve Barış Pınarı operasyonlarıyla kontrol altında tutulan bölgelere gelmeyeceğinin de garantisi yoktur. Yani bu bölgelerin de Türk askerinden arındırılması talebiyle karşılaşabiliriz. Ki, söylenmeye de başlandı… İdlib hattını askeri ve diplomatik açıdan tutmanın önemi ve gereği buradadır.

Yani hem sayısı belirsiz yeni göçmen yükü hem de ikinci Soçi mutabakatı gereği 32 kilometre derinliğe gönderilme sözü verilen PYD/YPG unsurlarının hâlâ sınırımızda faaliyete devam etmesi gerçeğiyle karşı karşıyayız. İdlib’de Suriye’nin istediği sonuca ulaşması halinde zaten mevcut tablo aktif hale gelecektir. Haliyle, bizim açımızdan Türkiye’deki göçmenleri geri göndermek ve YPG’yi etkisiz hale getirmek anlamı taşıyan Suriye meselesi tam tersi sonuca doğru koşar adım ilerliyor. Ankara için İdlib’de bulunmak, en azından bir çözüme ulaşılıncaya kadar bu sonucu önlemek anlamını taşıyor.

Gelin görün ki çözüm için yegane adres olan Rusya zaten belli olan tercihini açıkça Esad lehine netleştirmiş durumdadır. Bu haliyle Türkiye için problem, Suriye rejimiyle çatışmaya girmek kadar, askeri, stratejik, diplomatik ve ekonomik açıdan ileri düzeyde angaje olduğumuz Rusya ile karşı saflara düşmektir. Tarifsiz bir hayalkırıklığı… Bir NATO üyesi ülke olarak Rusya’ya sunduğumuz imkanların kredisi bitmiş ya da yetmemiş gibi görünüyor. S-400, nükleer santral, enerji hatları avantajı, tamamen aleyhimize gelişen Astana sürecindeki destek ve yine tamamen aleyhimize dış ticaret dengesi Moskova’ya yetmiyor. Bu tek taraflı ve Türkiye’nin imkanları göz önüne alındığında sınırsız sayılabilecek imkanlar bile Putin’in sempatisini kazanmamızı sağlamadı. Oysa, dışarıdan bakıldığında sadece S-400 alımının Rusya’ya sağladığı prestij ve silah ticaretinde ABD karşısında kazandığı avantaj bile yeterli olmalıydı. Öyle değilmiş…

Şimdi, geri dönmesi imkansız hale gelen 4 milyon göçmen içeride, 2 milyonu sınırda, elde silahla sınırda bekleyen YPG ve fazlasıyla bilenmiş Esad; üstüne de bize sırtını dönen Rusya’yla başbaşayız.

Şimdiden sonra Ruslar’ın kapıyı kapattığını bilerek, o kapı göstermelik aralanacak olsa dahi güven duygusunun kaybolduğu gerçeği ışığında adım atmak zorundayız. Suriye iç savaşının başlangıç noktasıyla kıyaslandığında bir hayli minimize edilen Türkiye taleplerinin özetini temsil eden İdlib’de; etkin veya caydırıcı veyahut da oyun bozucu bir rol oynamak bu açıdan hayati bir meseledir. Kabul edelim bu süreci yönetmek hiç de kolay olmayacaktır.

YORUMLAR (45)
YORUM YAZ
İÇERİK VE ONAY KURALLARI: KARAR Gazetesi yorum sütunları ifade hürriyetinin kullanımı için vardır. Sayfalarımız, temel insan haklarına, hukuka, inanca ve farklı fikirlere saygı temelinde ve demokratik değerler çerçevesinde yazılan yorumlara açıktır. Yorumların içerik ve imla kalitesi gazete kadar okurların da sorumluluğundadır. Hakaret, küfür, rencide edici cümleler veya imalar, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar içeriğine bakılmaksızın onaylanmamaktadır. Özensizce belirlenmiş kullanıcı adlarıyla gönderilen veya haber ve yazının bağlamının dışında yazılan yorumlar da içeriğine bakılmaksızın onaylanmamaktadır.
45 Yorum
  • KARAR OKURU / 15.02.2020 15:55

    Türkiye ne yazık ki Suriyenin en büyük mağduru ve kaybedenidir. İçerisi gibi dışarıyı da iyi idare edmeyen bir siyastimiz var. Milli şefin değerini şimdi daha iyi anladım.

    Yanıtla (0) (0)
  • hahahaha / 13.02.2020 23:15

    bütün bunların sebebi bay kemaldir

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 21:55

    Aktro yandaşlar bu gün kırmızılara 14 35 te basmış demekki rahatsız oluyorlar doğru yoldayız demektir. yaşasın demokrasi yaşasın insan hakları yaşasın özgürlük. her şey çok güzel olacak sakın ensenizi karartmayın.

    Yanıtla (0) (0)
  • Muhtefi. / 13.02.2020 17:53

    Dogru degil bu asla.! .Kurtlere Ozgurluk diye sozum ona Paganizm Kukla örgütleri Başımıza bela etmeleri Demokrasi maskesi.ile Kürtlere Devlet diye buna karşıyız. Teröru kim destekledi,destekliyor..niye,nicin.dusunmek.lazim..Hepimizi MAHFETMEK icin bunda yok-uz.!.Gun Birlik gunu Balkanlı, Kafkasli,Asyali,Ortadogulu,K,Afrikali ve içlerindeki onlarca etnik kökenler ile..acizane.

    Yanıtla (0) (0)
  • Muhtefi. / 13.02.2020 17:46

    Iran Şia maskesi ile Iran,Irak Suriye uzeri Akdenizde olmak istiyor. Ruslar ac Kabadayılığı ile Ortadoğuda Enerji ve Cografik üsler ıstiyor,Abd,Bati yine Enerji,Su yolllari ve Cografik usler pesinde,Siyonist daha da karışsın ve Rahatlığı, Güvenliğini sağlıyor kargaşalardan. .Kimsenin umurunda degil Ölüm, Goz yaşları, Vahset,Zulüm Türkçesi bu..herşey ama hersey Din,Demokrasi,insan haklari vb MASKE..Çıkarlar şahane..!..

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 15:13

    12:07 yabancı asker işi afgan, çeçen, suudi, uygur v.s. radikal sünni cihadçıların suriyeye taşınıp para karşılığı savaştırılmasıyla başladı. şii savaşçılar daha sonra geldi. sizinki tipik siyasal islamcı kafası, ben yaparsam hak, o yaparsa suç.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 15:02

    12;39 üstüne üstlük s400 ler için üretimine ortak olduğumuz ve an itibarıyla yokluğunu hissettiğimiz f35 lerden olduk

    Yanıtla (0) (0)
  • Takipci / 13.02.2020 14:54

    Gunumuzde olanlara bakinca anlıyoruz ki, Eski Turkiyede gercekten Devlet Adamlari varmis, Orta Dogu gibi bir cografyada ulkeyi bataklıktan uzakta tutmuslar, Degerlerini bilememisiz...

    Yanıtla (0) (0)
  • Dostum ,W.Putin(!).. / 13.02.2020 13:36

    Dostum ,Wladimir Putin,der RTE attigi "nutuklarda'(!)..

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 13:11

    Rejim unsurlarına verilen zahiyat yerel medya dışında yok

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 12:40

    Ayıdan post moskoftan dost olmaz

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 12:39

    Patriot'un vurduğu Scud sayısı dünyadaki S-400'lerden fazladır. S-300 bugüne kadar yolcu uçağı dışında birşey vurmadı. S-400 hiçbirşey vurmadı.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 12:12

    Asıl amaç ümmetçilik falan değil filistin ümmet ama kürtler kapı komşumuz adamların bir yer edinmesinide içimize sindiremiyoruz. Bir arkadaş zaten yazmış kürdistanın ekmeğine bal sürdük. unutmayalım kürtler orta asyadan gelen türklere kapısını açtı din uğruna ülke uğruna omuz omuza savaştı bu gün ise araplar komşumuz olsun ama kürtler olmasın. cami imamı namazda yanına yaklaş kürtler devlet olmuş de haşa der halbuki mümin müminin kardeşiydi işte aslında hiçte öyle değil.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 12:07

    Suriye esadın değil. Suriye halkının. Esadın askerimi var. İrandan Lübnandan tüm şiiler esadın askeri oldu hava gücünüde rusya sağlıyor. Suriyenin gerçek sahibi Suriye halkıda ülkesini terketmek zorunda kalıyor.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 12:02

    Sorun ne biliyor musun biz gerçekten elkaideyi terör örgütü olarak görüyormuyuz.

    Yanıtla (0) (0)
  • su taşıyıp duracak / 13.02.2020 11:21

    bu ülke ve yönetimi esad ın rakibi ve ya düşmanı değil aslında dostudur.suriyedeki muhaliflerin!bir kısmı çeşitli ülkelere büyük kısmı türkiyeye geldi.biz gerçek olmayan ensar muhacir muhabbetiyle kabul ettik.suriyeyi dikensiz gül bahçesine döndürdük.esadın düşmanı kalmadı,insanlık suçu işleyeceği bir topluluk yok artık.bu yüzden esadın keyfi yerinde uzun yıllar hiçbir problemle karşılaşmadan görevine devam eder.biz 4-5 milyon mülteciyle esadın destekçisi,avrupanın mültecilerin işgaline engel olacak kapıcı rolümüze devam edeceğiz.yazar da bu mültecilere kol kanat germekle akp nin değirmenine

    Yanıtla (0) (0)
  • B / 13.02.2020 11:18

    Sayın yazar yazınıza tamamen katılıyorum.Ama şuna katılmıyorum. Nükleer santral ve S-400 taviz değil, Türkiyenin ihtiyacını tedarik etmektir. S-400 patriottan daha iyi bir sistemdir. Hatta iki batarya ihtiyacı daha vardır.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 11:06

    Reis’in dahiyane planı sınır boyunca 30 km’lik güvenli bölge oluşturup, Türkiye’deki Suriyeli göçmenleri oraya yerleştirmekti. Evleride TOKİ’ye yaptırıp, yandaş müteahhitlerine yeni para kaynağı bulacaktı. Akılları anca beton dökmeye çalışıyor tabiki. Rusya, Türkiye’nin karizmayı fena çizecek. Gidiş o yönde. Ama lafa gelince dostum Putin. Bu nasıl dostluksa.

    Yanıtla (0) (0)
  • seküler imam hatipli... / 13.02.2020 10:35

    idlib dinci siyasetin bitişidir.. ümmetçi anlayışın yıkımıdır... yurtta sulh cihanda sulhun yeniden doğuşudur...

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 08:25

    İçeride kader de dışarıda kimse yemiyor gibi

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 07:50

    Daha önce de yazmıştım. Irak örneğinden sonra Suriye'de merkezi otoriteyi zayıflatmak; tam bir öngörüsüzlüktü. Suriye'de bir değişiklik isteniyorsa ; bu suhuletle yapılmalıydı. Gerçi şu anki Suriye tablosu aslında istenilen bir şey, asıl amaç mı idi diye düşünmeden edemiyorum. Sahi Esat ile kavgamız niye çıkmıştı? Sonuçta meram hasıl oldu sanırım. Ülkemizde en az beş milyon mülteci, çeyrek Kürdistan, ekmeğine bolca ballı tereyağı sürülmüş İsrail ve -şimdilik- onlarca şehit. Neyseki; lailahe illallah diyen epey "rejim unsuru" etkisiz hale getiriliyor da yüreğimiz biraz olsun soğuyor.

    Yanıtla (0) (0)
  • Kürt şamil / 13.02.2020 07:29

    İdlip de sivilleri vuruyorlar . Can alıcı kelime siviller peki kimdir bu siviller? Gerçekten oranın halkı mı? Yoksa dışardan gelen veya rejimle savaşta yerlerini mevzilerini kaybeden rejim karşıtı silahlı siviller mı? Savaşta hem savaş hem seviş şiarı ile çalışan bu siviller ne afrinde ne telabyad daki siviller kadar sivil değiller. Kaybettikleri zeytinlikleri yok buğday tarlaları yok çünkü çalışan siviller değiller . Hem çalışmayıp hemde komşusunun zeytinliğini ,tahıllarını, tavuğunu, kadınını çalıp cihat ettiniğini sanan siviller.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 06:53

    Esad zaten İdlib'i boşaltıyor. Yani gözlem noktalarının bir yaptırımları yok. Bu durumda orada durmanın ne anlamı var bilemiyorum. Belli ki İdlib konusunda Rusya'yı ikna edemiyoruz. Kötü olmak yerine Türkiye nin güneyinde Suriyeliler için güvenli bir bölge için Rusya ve Dünya ile anlaşmaya çalışsak. Tabii bu saatten sonra Dünya arkamızda durur mu bilinmez.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 06:25

    haklısın da biz çok iyi bir komsumuyuz. suriye de alan kanın bir sorumlusu da biz degilmiyiz

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 05:39

    Artik Dostumuz Putin don noktayı koydu ve Türk askeri tamamen Suriye’den çıkmalı ve Suriye’nin toprak bütünlüğüne sadık kalınmasını istedi. Bundan sonra Suriye ile değil Rusyalı dostlarımızla savaşıyoruz.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 05:36

    Ortada aklı basında adam kalmadı ki.turkiyebin yapması gereken bu adam egosuna yediremiyo sen çekil kardeşim muhalefet başa gelsin gitsin Esadla anlaşıp çözsün şunu demeli.yoksa bu suriye bu ülkeyi batıracak.ha belki zaten amaçları buydu Bob eş başkanının.mum israilin güvenliği var

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 03:22

    Dost doğruyu söyler. Elinize sağlık mustafa bey. İnşallah okuması gerekenler okur.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 02:42

    Kürt fobisi bu memleketin başına daha neler getirecek kimbilir?

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 02:18

    Çok güzel özetlemişsiniz ama İdlip’teki El Kaide ve İŞİD teröristlerinden hiç bahsetmemişsiniz. Türkiye anlaşmaya göre bu teröristlerin ağır silahlarını alacaktı ama hiçbirşey yapamadı. Esad ve Rusya da Türkiye yapamadı biz yapalım diyor. Sonunda sadece İdlip’ten tekrar yüzlerce bin Suriye’li mülteciyi değil bunların arasına karışacak binlerce teröristide alacağız. Allah sonumuzu hayır etsin.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 02:15

    Suriye kendi ülkesini Sünni Araplar’dan temizliyor bir güzel. Üstüne Rusya’ya para ödüyoruz. Avrupa’dan üç milyar euro gelecek diye dört milyon göçmeni kabul ettik. Ama büyük Türkiye. Ensar!

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURUMehmet atay / 13.02.2020 02:01

    Sayın Erdoğan Dış ilişkileri beceremiyor Yine kandırıldı

    Yanıtla (0) (0)
  • külyutmaz / 13.02.2020 01:25

    Ruslar da bizim gibi köylü toplumudur ve o yüzden 'toprak' deyince akıllarını kaybederler.Bir Rus milliyetçisine göre Suriye 2.dünya savaşı sonrasında kendilerine bırakılmıştır.Orayı Rus toprağı görürler.Bu kafadaki adamları öyle silah almayla filan ikna edemezsin.Ruslar özenle inşa ettikleri eski Türkiye -Suriye statükosunu tekrar kurana kadar geri adım atmayacaklardır.Rusların şu anda yaptığı şey Türkiye'yi yormak ve iş bittiğinde geriye iki düşman komşu kalacağından emin olmaktır.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 01:22

    Arkamıza yine ABD'yi aldık ya sırtımız yine yere gelmez. Bu işin tek çözümünün sivillerin güvenliğinin garantisini almak şartıyla Esad ile oturup anlaşmak olduğunu sayın yazar bile görmüyor. Bunun için gerekirse Erdoğan istifa etmeli, yeni gelecek yönetim bu işi bu şekilde çözmelidir. Yoksa ne Rusya'dan ne ABD'den bize hayır gelmez.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 01:15

    AKP geçmişe ait her şeye savaş açıp her şeyi kendi ideolojisine uygun olarak yeniden yapılandırmaya kalktı. Geldiğimiz yer her alanda kaostur ve bunlar başımızda olduğu sürece de hep böyle olacaktır.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 13.02.2020 00:49

    ümmetçilik yeni Osmanlıcılık sünni siyaset derken iyiydi.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURUYUM / 13.02.2020 00:48

    Alman devlet adamı Bismark, Rusların girdiği bir bahçeden kolay çıkmadığını sık tekrarlarmış. Dostum Putin komşumuz oldu. Dedelerimiz ne derdi "İyi ev alma, iyi komşu al." Rusun Moskofun komşuluğunu göreceğiz bakalım.

    Yanıtla (0) (0)