Neymiş bu yapısal reformlar?

Merkez Bankası (MB) Başkanı Murat Çetinkaya tutturulamayan hedefler gerekçe gösterilerek görevinden alındı.

İyi ama tek hedef MB tarafından mı belirleniyor? Ya da tutmayan ana hedef Merkez Bankası’nın mı?

Hatırlayın!

En son makro hedefleri Ekonomi Bakanı Berat Albayrak açıkladı. Eskiden Orta Vadeli Program-OVP adı altında açıklanan ana hedefler, geçen yıl eylül ayında Yeni Ekonomi Programı-YEP adı altında sunuldu.

Hatta programın sunumunda Berat Albayrak’ın “Yapısal reformlar yapısal reformlar, neymiş bu yapısal reformlar” cümlesi damga vurmuştu.

Gelin beraberce daha 2019 yılına 3 ay kala açıklanan 2019 programına bakalım. Hedefler neymiş, gerçekleşmeler ne olmuş?

Program 2018 yılının sonuna yaklaşırken hazırlanıyor ve 2018 yılı büyüme beklentisi yüzde 3,8 olarak açıklıyor. Ama yılın son çeyreğinde yüzde eksi 3 büyüme sonucu 2018 yılı büyüme oranı yüzde 2.6’da kalıyor.

Yani YEP programı 2018’in sonuna doğru yazılırken bile 2018 yılını tutturamıyor.

Gelelim 2019 yılına: Büyüme yüzde 2.3 hedefleniyor. Ama daha yılın ilk çeyreğinde bile GSYH yüzde eksi 2.6 küçüldü.

Bu ne demektir? 2019 yılı büyüme hedefinin yakalanması için kalan üç dönemde (Nisan-Aralık) GSYH büyümesi yüzde 3.8 artış göstermelidir.

Peki bu yönde bir tane işaret var mı? Yok...

Hatta nerede ise bütün saygın ekonomi kuruluşları 2019 yılında Türkiye’nin yüzde 1.5-2.5 arası küçülme göstereceğini bekliyor.

Büyüme neden önemlidir? Çünkü ülkenin genel ekonomik durumunu büyüme vermektedir. Büyüme hedefi tutmadı mı diğer hedeflerin de pek bir önemi kalmıyor.

***

Ya bütçe?

Bütçe şu açıdan önemli? Merkez Bankası’nın yürüttüğü ‘para politikası’ ile hükumetin yürüttüğü ‘maliye politikası’ uyumlu olmak zorunda ki, hedefler tutturulabilsin.

Programdan bazı cümleler aktaralım: “Sıkı para ve maliye politikaları eş güdüm içerisinde yürütülerek... “

“Kamuda kaynakların verimli kullanılması, maliyetlerin ve harcamaların azaltılması...”

“Hazine ve Maliye Bakanlığı sıkı mali disiplin ile enflasyonla mücadeleye destek verecektir.”

2019 yılında bütçede GSYH’nın yüzde 1.8’i oranında açık ve yüzde 0.8’i oranında da faiz dışı fazla verileceği ilan ediliyor. Bu rakamlara göre hedef şu:

2019 GSYH (cari fiyatlarla) 4 trilyon 450 milyar TL olacak.

Bütçeye 880.4 milyar lira gelir toplanması;

Bütçeden de 961 milyar lira harcama yapılması hedefleniyor.

Bütçe açığı eksi 80.6 milyar lira;

Faiz Dışı Fazla (FDF) ise 36.7 milyar lira olacak.

Bütçeye bu hedefler konulmuş ama uygulama nasıl?

Yılın ilk yarısına ‘Hazine Nakit Gerçekleşmelerinden’ bakıyoruz.

Gelirler 417.7 milyar lira. Yani hedeflenen gelirin yüzde 47.4’ü toplanmış. Gelir tarafı hedefle uyumlu ama unutmayalım ki, bu yıl gelirlerde Merkez Bankası tarafından ekstra 26 milyar lira gelir sağlanmıştır.

Zaten asıl mesele giderler.

Orada da durum şu: Yılın ilk altı ayında giderler 498 milyar liraya ulaşmış. Geçen yıl ilk 6 ayda harcama 405.5 milyar liraydı. 2017 yılının ilk yarısında ise nakit giderler 334.5 milyar liraydı.

Son iki yılın ilk yarısında harcama artışı yüzde 21.2 ve 22.8 olmuştur.

Bunun sonucunda ise 2019 ilk yarıda açık ve FDF şöyle:

Açık eksi 77 milyar 863 milyon TL

FDF eksi 30 milyar 106 milyon TL

Yılın tamamında 80.6 milyar açık ve 36.7 milyar FDF hedefliyoruz ama bütçe yılın ilk yarısında açık hedefini nerede ise yakalıyor. Zaten bu yıl faiz dışı fazlayı kimse beklemiyor bile.

Sizce para politikası mı tutmadı, yoksa seçimler nedeniyle ulufe dağıtım merkezi haline gelen bütçe mi?

Eylül 2018’de 2019 yılının işsizlik oranını yüzde 12.1 açıklayan YEP, aradan 6-8 ay geçmeden ülkede işsizlik oranının yüzde 13.7’ye çıktığını görebildi mi?

Ya da 2017 yılında OVP’de 2018 yılı büyümesini yüzde 5.5 açıklarken, büyümenin yüzde 2.6’da kaldığını görünce ne yaptık? GSYH 2018’de 923 milyar dolar olacak derken, 784 milyar dolarda kalınca kimse bir hesap verdi mi?

OVP’lere bakın ve nerede ise tamamı tutmayan hedeflerle gerçekleri karşılaştırın. Kim hesap verdi diye bir de kendimize soralım. Neymiş bu hedefler?

YORUMLAR (36)
YORUM YAZ
İÇERİK VE ONAY KURALLARI: KARAR Gazetesi yorum sütunları ifade hürriyetinin kullanımı için vardır. Sayfalarımız, temel insan haklarına, hukuka, inanca ve farklı fikirlere saygı temelinde ve demokratik değerler çerçevesinde yazılan yorumlara açıktır. Yorumların içerik ve imla kalitesi gazete kadar okurların da sorumluluğundadır. Hakaret, küfür, rencide edici cümleler veya imalar, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar içeriğine bakılmaksızın onaylanmamaktadır. Özensizce belirlenmiş kullanıcı adlarıyla gönderilen veya haber ve yazının bağlamının dışında yazılan yorumlar da içeriğine bakılmaksızın onaylanmamaktadır.
36 Yorum
  • KARAR OKURU / 09.07.2019 20:30

    AKP, açıklaması gereken enflasyon ve işsizlik oranlarını TÜİK'e her ay mı bildiriyor yoksa üçer aylık periyodlarla mı ?

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.07.2019 18:23

    haksızlık yapmayın lütfen. bütün troller enflasyon rakamına inanıyorlar. zaten inanmak için para alıyorlar adamlar. işlerini de hakkı ile yapıyorlar. salak olmak için para alınan ülkenin adı ne desem bilir misiniz?

    Yanıtla (0) (0)
  • Batı özentisi liberal / 09.07.2019 17:44

    Türkiye en büyük ticari ortağı ve en büyük yatırımcısı AB ile ilişkilerini düzeltmeden ekonomide kalıcı/sürdürülebilir iyileşme olmaz. Ne iç pazar, ne iç tasarruflar, ne Rusya, ne Çin, ne Japonya, ne Araplar AB'yi ikame edecek kapasiteye/kabiliyete sahip değil. Bu matematik bir kesinlik. Gerisi havanda su.

    Yanıtla (0) (0)
  • Dr. / 09.07.2019 16:50

    Menderes bey sizin gibi nazik olmasa da aynı uyarıları yıllardır yapıyoruz. İnşallah bunları okuyan beş on kişi çıkar da duruşunu hakikate yönlendirir. Sizi de tebrik ederim.

    Yanıtla (0) (0)
  • erdal kamış / 09.07.2019 16:39

    Kamuda ısraf önleyeceğiz küçüleceğiz dendi tamam iyi güzel neredeyse 2 yıl oldu lojman satışı ile ilgili kanun resmi gazete de yayınlanalı hala satılacak

    Yanıtla (0) (0)
  • karar okuru / 09.07.2019 16:31

    sayın yazar yazınız bilgiler için teşekkürler bu kadar israf ihtişam para yetmiyor alım güçü milletin düşdü vergi gelirleri azaldı hükümetin halkın durumundan haberı yok

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.07.2019 14:49

    Hacı 46. Senden 1 adım ilerideyim o yüzden başına gelebilecekleri ben ekleyeyim, belki tedbir alabilirsin. Randevu tarihinin resmini çek yoksa "yanlış zamanda gelmişsin" diye geri gönderebilirler. İspatladım bu seferde ultrason için 9 gün sonraya randevu verdiler, dışarıdan çektireyim acelem var dedim, kabul etmediler. Zaten her sevkte ücretim kesiliyor, üstelik şehrin dışındaki hastaneye ulaşım masrafı ve diğerleri. Günlerdir ŞEHİR HASTANELERİNİ KURANLARA DUA EDİYORUM. eskiden şaptı şimdi şeker oldu.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.07.2019 14:44

    Candaş, yandaş arkadaşım. 10. Kalkınma planını oku, bulunulan konumu değerlendir, 11. ile karşılaştır, bunu yaparken bunların 17 yıldır iktidar olduğunu hatırla, 3 en geç 6 ay sonra neyle karşılaşacağımız tasavvur et ve Trollükten aldığın paracıkları dövize yatır. Yoksa zaten dövizdemiydin?

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.07.2019 14:33

    sürekli adamları eleştiriyorsunuz ama iyi yönlerini hiç görmüyorsunuz. Berat Albayrak'ın ekonomiye kazandırdığı "bakın burası çok önemli" sözünden hiç bahsetmiyorsunuz. Hakkını yemeyin. kul hakkına girer sonra.

    Yanıtla (0) (0)
  • ati / 09.07.2019 12:17

    tc tarihinin en büyük fırsatları kondu akpartinin önüne. başka kapılarda sorumlu aramanın anlamı yok...

    Yanıtla (0) (0)
  • İSTİKRARLI KARAR OKURU / 09.07.2019 11:55

    Aşkolsun İbrahim Bey, 2019 yılının tamamı için öngörülen bütçe açığı hedefine yılın ilk altı ayında ulaşılmış!!!. Bu başarı değil de nedir!!!... Selam ve dua İle...

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.07.2019 11:40

    Reform falan yapacakları yok. Her zaman ki gibi yalan söylüyorlar. Halkı oyalamak için başka bir safsata.

    Yanıtla (0) (0)
  • Menderes YILDIRIM / 09.07.2019 10:37

    AKP ye Oy ve Gönül Verenler; AKP ye Oy VERİLMEMESİ için onlarca sebep varken sürekli AKP ye oy verdiniz. İşte ESERİNİZ. AKP nin Yanlışlarını GÖRMEMEK için önce GÖZLERİNİZİ YUMDUNUZ, Sonra KAFANIZI KUMA GÖMDÜNÜZ, Ne olur varsa, içiniz de kaldıysa AZICIK TÜRKİYE SEVDASI için artık, Gözlerinizi Açın, Başınızı Kumdan Çıkartın ve ETRAFINIZA BAKIN ve DUYGULARINIZI dinleyin. Türkiye TAYYİP Beyden İBARET DEGİL. Karar verirken ALAH' ın HUZURUNA ÇIKACAĞINIZI UNUTMAYIN. Saygılarımla

    Yanıtla (0) (0)
  • hacı 46 / 09.07.2019 10:17

    Yahu gecenin 12'si bu arkadaş balkabağına dönüşüyor galiba. Bense bir aydır hastane randevusu almaya çalışıyorum o saatte, hala alamadım. Hasta garantili hastaneye bile müşteri olamıyoruz daha. Ben nere ölem...

    Yanıtla (0) (0)
  • Menderes YILDIRIM / 09.07.2019 10:14

    İbrahim Bey; Berat Bey sürekli EKONOMİK PROGRAM açıklıyor. Sürekli bu açıklanan bir öncekinden daha iyi olacak diyor. Madem sorunu biliyorsa, bildiği EN İYİ EKONOMİK PROGRAMI SON bir defa da açıklasın ve TÜRKİYE KURTULSUN veya TÜRKİYE BERAT BEY den KURTULSUN. İbrahim Bey; Umarım Berat Beyin DANIŞMANLARI bu yorumları okurlar ve kendisine iletirler. İbrahim Bey, ANADOLU ÜNİVERSİTESİ AÇIK ÖĞRETİM FAKÜLTESİ 1. Sınıf Öğrenciler bile Berat Beyden Daha iyi TÜRKİYE EKONOMİSİNE FAYDALI olurlar. Buradan Tayyip beye DUYURULUR. Saygılarımla

    Yanıtla (0) (0)
  • Menderes YILDIRIM / 09.07.2019 10:08

    İbrahim Bey; Berat Beyin MEZUN olduğu okul, Tutsa da - Tutmasa da EKONOMİK PROGRAM açıklama okulu mu? Bilen var mı? Avcılar; Kimsenin görmeyeceği ve kaçırdığını İDDİA ettiği avlarını anlatır dururlar. Berat Bey de Kimsenin görmeyeceği EKONOMİK PROGRANLARINI anlatıp duruyor. Saygılarımla

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.07.2019 09:35

    Mesele MB baskanini görevden almakla Türkiye'nin sorunu çozulmez.Hazine ve Maliye Bakanida görevden alınmalı açıklanan program ve paketler boş çıktı.ehil biri atanmazsa gelecek yıl bu yıldan daha kötü olacak.bedeli sadece bürokrat ödemez Türkiye bu duruma nasıl geldi.1 yıldan beri bakanlar meclis dışından atandıda ne oldu .hepsi boş çıktı.Tarim,Eğitim,Adalet,Maliye,Çalışma,Kültür,Cevre nerede ileri gitti.13 ay oldu.Milletin yüzü güldü mü ..

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.07.2019 09:36

    Reis şu ekonomiden anlamayan 1 yılda hiçbir başarısını görmediğimiz damadı gönder lütfen. Yoksa ak parti de batar asıl önemlisi Türkiye batar

    Yanıtla (0) (0)
  • Karar okuru / 09.07.2019 09:13

    “NO PANIK MAKE YOUR PLAN” isimli sahis bence Saray a sizmis, ust mevkilere kadar cikmis, Ulke ekonomisinde ust duzey soz sahibi bir dis mihrak… Ismindende anlasiliyor... Ahmet, Mehmet, Necla gibi birsey de degil... Birde bagirarak konusuyor... Bence ingiliz yada Amarika li cunku ismi ingilizce… ;-))))

    Yanıtla (0) (0)
  • borego / 09.07.2019 09:07

    Damadın tutturduğu 1 tane hedef varmı.. TÜİK in başkanını değiştirerek enflasyonu düşük göstermenin dışında!!! Zaten bu enflasyon rakamına inanan kimse yokki.. Kendiler çalıp kendiler oynuyor.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.07.2019 08:56

    Artık kimse 2023 hedeflerinden bahsetmişti nedense.o kadar yaygara kopardılar.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.07.2019 08:59

    Yapısal reform denilen şey, sorunu gerçekten çözmek isteyenlerin kullandığı bir araçtır. Siz akp'nin ülkenin sorunlarını çözmek, ülke insanının refahını artırmak, ülkeyi hukukun egemen olduğu, insan hak ve özgürlüklerinin rahatça kullanılabildiği yaşanabilir bir yer haline getirmek gibi bir derdi olduğuna inanıyor musunuz gerçekten ? Böyle dertleri en baştan beri yoktu ki zaten ...

    Yanıtla (0) (0)
  • DERT ETTİĞİNİZ ŞEYE BAK / 09.07.2019 08:47

    TÜİK hedefleri tuttutturur bir şekilde. Siz hiç merak etmeyin. Söyleyin % kaç enflasyon istiyorsunuz? Ciro bazlı endekse geçersin. Tanıdığın büyük marketlere biz geliyoruz müsait misiniz dersin olur biter. İşsizliği kaç istiyorsunuz? İşkur'dan kamu yararına istihdam adı altında 6 aylığına 500 bin kişiyi alırsın o da tamam. Bütçe açığını da Merkez Bankasının yedek akçesinden halledeceğiz. Var mı başka derdi olan hemen çözüm bulayım.

    Yanıtla (0) (0)
  • Takipci / 09.07.2019 08:40

    Rahmetli Ozal derdi ki: Ifade ozgurlugu, Inanc ozgurlugu, Girisim ozgurlugu. Hepsi tarih oldu...

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.07.2019 08:24

    Büyük harfle yazmak bağırmak anlamına gelir. Yazdıklarınızı da önemli yapmaz. Hadi tekrar oluşturun görelim nasıl oluyor o dediğiniz.... Boş laflarla yürümüyor da işler...

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.07.2019 08:02

    Diyorsun ki iktidar ülkeyi batırsa bile suçlu değil.Her durumda suçlu muhalfettir. Bu anlayışla ülke batacak diyorduk, artık battı

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.07.2019 07:30

    Sn kahveci yapabilecekleri tek şey hic bir şey yapmamaları ne kadar danışman bakan yardımcıları vb varsa kovmaları tasarruf yapmaları.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 09.07.2019 03:25

    Takipteyim

    Yanıtla (0) (0)
  • NO PANİK MAKE YOUR PLAN / 09.07.2019 00:10

    ARKADAŞLAR, ORTA VADE PROGRAMLARI, BİR HEDEFİ İŞARET EDER, YANİ TALEP EDİLEN İSTENEN. BURADA GAYRET GÖSTERİLİR OLMASI İÇİN, ÜLKEMİZ DEKİ ÖZEL SEKTÖR SADECE SEKÜLER, MADDİYAT CI OLDUKLARI İÇİN, BU OVP TAM OLARAK İSTENİLEN SONUÇ ALINAMADI, ÖZEL SEKTÖR Ü BAŞKANLIK SİSTEMİ NE GÖRE TEKRAR OLUŞTURMAK ZORUNDAYIZ, ELİNİ TAŞIN ALTINA KOYAN, KATMA DEĞER YARATAN, DİNAMİK VE ÖZ VERİLİ, MÜTEŞEBBİS,İŞ İNSANLARI İLE YOLA DEVAM ETMELİYİZ, SUÇU ORTA VADE Lİ PROGRAMA YÜKLEMEK, DOĞRU OLMAZ.

    Yanıtla (0) (0)