Türkiye üzerine düşeni yaptı, vize serbestisi için gözler AB'de

Geri Kabul Anlaşması kapsamında vize serbestisinin Ekim ayından Haziran’a çekilmesinden sonra çalışmaları hızlandıran Türkiye, AB tarafından beklenen 72 kriter ile yasaları hızla Meclis’te yasalaştırdı. Hükümet kanadından yapılan açıklamalarda 
vize serbestisi için gerekli yüksek güvenlikli pasaportların da mayıs ayı sonuna kadar basıma hazır hale getirileceği belirtildi. AB Bakanlığı yetkilileri, 4 Mayıs’ta AB Komisyonu’nun vize serbestisi tavsiyesinde bulunmasını bekliyor.

İŞTE VİZE SERBESTİSİNİN ÖNÜNÜ AÇAN 72 KRİTER

AB’nin Türkiye’den beklediği 72 kriter 5 ana başlıkta toplanıyor:
* Seyahat belgelerinin güvenliği
* Göç yönetimi
* Kamu Düzeni ve güvenliği
* Temel haklar
* Yasadışı göçmenler geri kabulü

1- Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO) standartlarına uygun biyometrik seyahat belgelerinin düzenlenmesi.
2- Uluslararası pasaportlar ve tamamlayıcı belgelere ilişkin kişiselleştirme, dağıtım ve onaylama süreçlerinin bütünlüğünü ve güvenliğini sağlamak için gerekli idari önlemlerin alınması.
3- Vize, tamamlayıcı belgeler veya pasaportlardan sorumlu kamu çalışanlarına yönelik bu alanda yolsuzlukla mücadeleye ilişkin etik kodun belirlenmesi ve eğitim programlarının oluşturulması.
4- Kayıp veya çalıntı pasaportlara ilişkin Interpol/LASP veri tabanına hızlı ve sistematik olarak bildirim gerçekleştirilmesi.
5- Tamamlayıcı belgeler ve kimlik belgelerinin güvenliğinin sağlanması ve bu belgelere yönelik başvuru ve belgelerin düzenlenmesi ile ilişkili prosedürlerin net bir şekilde belirlenmesi.
6- Pasaport örnekleri, vize formları ve sahte belgelere ilişkin bilgilerin düzenli olarak paylaşılması ve belge güvenliğine yönelik AB ile işbirliği yürütülmesi.
7- Medeni hal ve vatandaş kayıt sürecinin bütünlüğünü ve güvenliğini sağlamak için önlemler alınması ve uygulanması.
8- AB sınırları başta olmak üzere Türkiye sınırlarından yasadışı geçişlerin önemli oranda azaltılması hedefiyle uygun nitelikte sınır kontrolleri ve sınır gözetimi gerçekleştirilmesi.
9- Dış sınırlarda kişilerin dolaşımını düzenleyen mevzuatın kabul edilmesi ve
uygulanması; sınır makamları ve işlevlerini belirleyen mevzuatın ‘Türkiye’nin Entegre Sınır Yönetimi Stratejisinin yürütülmesine ilişkin Ulusal Eylem Planı’, AB Schengen Sınır Kodu ve AB Schengen Kataloğu ile uyumlu şekilde kabul edilmesi ve uygulanması.
10- Başta AB sınırları olmak üzere sınır kontrol noktalarında ve tüm sınırlarda iyi eğitimli ve kalifiye sınır denetim personelinin görev yapması ve gerekli altyapı, araç ve bilişim teknolojilerinin mevcudiyetini güvence altına almak üzere mali ve idari tedbirlerin alınması.
11- Sınır yönetimi ve gümrük hizmetlerinden sorumlu personel ve birimlerin yanı sıra diğer kolluk birimleri arasında işbirliği ve bilgi paylaşımının artırılması.
12- Sınır denetimi, gümrük ve sınır yönetimi ile bağlantılı diğer tüm personele yönelik yolsuzlukla mücadele eğitimleri oluşturulması ve bu yönde etik kuralların belirlenmesi.
13- Frontex ile imzalanan Mutabakat Zaptının tam olarak ve etkili şekilde uygulanması.
14- Sınır yönetimlerinin uluslararası sığınma hukuku ve sınır dışı edilmeme ilkesi ile uyumlu, uluslararası koruma ihtiyacı içinde olan kişilerin sığınma süreçlerine erişimini güvence altına alacak şekilde sürdürülmesi.
15- Komşu üye ülkelerle yeterli düzeyde işbirliğinin güvence altına alınması.
16- Konsolosluk ve sınır personeline yönelik belgelerin güvenliği alanında eğitimlerin geliştirilmesi, Türk Vize Bilgi Sistemi’nin oluşturulması ve kullanılması.
17-AB’ye yönelik yüksek göç ve güvenlik riski oluşturabilecek ülkeler başta olmak üzere AB üyesi olmayan ülke vatandaşlarına sınırlarda vize verme uygulamasının sona erdirilmesi.
18- Daha fazla güvenlik sağlayacak şekilde yeni vize etiketlerinin kullanılmaya başlanması ve damga vizelerin kullanımdan kaldırılması.
19- Havaalanı transit vize uygulamasına geçilmesi.
20- AB’ye yönelik yasadışı göçe kaynaklık eden başlıca ülkelerin vatandaşlarının ülkeye girişlerine yönelik kurallar üzerinde Türkiye üzerinden AB’ye yasadışı geçiş yapabilecek kişilerin ülkeye girişlerini zorlaştıracak şekilde gerekli değişikliklerin yapılması.
21- Öncelikle AB’ye yönelik yasadışı göçe kaynaklık eden başlıca ülkelere yönelik olmak üzere Türk vize politikası, mevzuatı ve bu alandaki idari kapasitenin AB mevzuatı ile uyumlulaştırılması.
22- Tüm AB ülkeleri vatandaşlarına Türkiye’ye girişlerinde eşit ve vizesiz giriş hakkı sağlanması.
23- Taşıyıcı firmaların yükümlülüklerine ilişkin mevzuatın onaylanması ve uygulanması.
24- AB müktesebatı ve 1951 tarihli mültecilere ilişkin Cenevre Sözleşmesi ile aynı Sözleşmenin 1967 tarihli Protokolüne uygun olarak ulusal mevzuatın kabul edilmesi ve uygulanması; Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin Türkiye Cumhuriyeti topraklarında görevini kısıtlama olmadan yerine getirebilmesinin güvence altına alınması.
25- Mülteci statüsü başvurularının değerlendirilmesi prosedürlerinden sorumlu özel bir birim oluşturulması, bu yönde yasal çözüm yollarının sağlanması, sığınmacılara ve mülteci statüsü başvurusunda bulunan kişilere koruma ve destek sağlanması, birimin ve personelin gerekli kapasiteye ve eğitime sahip olduğunun güvence altına alınması.
26- Mülteci statüsü başvurusunda bulunan kişilerin ve sığınmacıların haklarının ve itibarlarının teslimi için yeterli altyapı, insan kaynağı ve finansmanın sağlanması.
27- Mülteci statüsü alan kişilerin kendi geçimlerini sağlamaları, kamu hizmetlerine erişimleri, sosyal haklardan faydalanmaları ve entegrasyonları için gerekli şartların oluşturulması.
28- Etkili göç yönetimi için mevzuatın AB ve Avrupa Konseyi kuralları ile uyum içerisinde, ülkeye yasadışı giriş yapmış veya yasadışı ikamet eden yabancı
uyruklu kişilerin hakları ve iade prosedürlerini de içerecek şekilde kabulü ve uygulanması. 29- Yasal ve yasadışı göç üzerine verileri içeren göç akışları gözetim mekanizması oluşturulması, göç rotaları ve hareketleri üzerine veri toplayacak ve bu verileri analiz edecek birimlerin oluşturulması, yasadışı göç akışlarının ulusal, bölgesel ve yerel düzeyde ve farklı menşe ülkeler temelinde
haritasının oluşturulması ve bu çerçevede risk analizi uygulanması.
30- Örgütlü veya kolaylaştırılmış yasadışı göç vakalarını soruşturma kapasitesinin artırılması.
31- Türkiye veya AB ülkelerine yoğun yasadışı göç kaynağı oluşturan ülkelerle geri kabul anlaşmalarının tamamlanması ve etkili bir şekilde uygulanması.
32- Etkili göç yönetimi için uygun nitelikte eğitim programları dahil olmak üzere yeterli mali ve insan kaynağının güvence altına alınması.
33- Türkiye topraklarında yasadışı olarak ikamet eden üçüncü ülke vatandaşlarının düzenli bir şekilde sınır dışı edilmesi.
34- Ülkesinden sürgün edilmiş ve Türkiye topraklarında yasadışı olarak ikamet eden üçüncü ülke vatandaşlarının gönüllü geri dönüşlerine olanak sağlayacak şartların oluşturulması.
35- Türkiye topraklarında yasadışı olarak ikamet eden ve/veya yasadışı geçiş yapan üçüncü ülke vatandaşlarının sınır dışı edilmesine yönelik altyapının oluşturulması, bu alanda yetkili birimlerin güçlendirilmesi, sınır dışı edilecek kişilere gerekli yasal, sosyal ve psikolojik yardımların sağlanması.
36- Sınırlar arası boyutlar başta olmak üzere örgütlü suçlarla mücadeleye ilişkin Ulusal Strateji ve Eylem Planının uygulanmaya devam edilerek tamamlanması, bu alandaki faaliyetlere yeterli mali kaynak ve insan kaynağının aktarılması.
37- Avrupa Konseyi İnsan Ticaretine Karşı Eylem Sözleşmesi’nin onaylanması ve insan ticareti ile mücadele alanındaki AB müktesebatı ile uyumlu yasal mevzuatın oluşturulması.
38- İnsan kaçakçılığı mağdurlarının haklarının ve itibarlarının teslim edilmesi ve bu kişilerin topluma sosyal ve profesyonel entegrasyonlarının yeniden sağlanması için gerekli altyapının oluşturulması; yeterli mali kaynağın ve insan kaynağının bu alandaki çalışmalara aktarılması.
39- Suç Gelirlerinin Aklanması, Araştırılması, El Konulması, Müsaderesi ve Terörizmin Finansmanına İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi’nin (CETS 198) onaylanması ve söz konusu Sözleşme’nin uygulanması için gerekli düzenlemelerin ulusal mevzuata aktarılması; mal varlıklarının dondurulması üzerine bir sistem oluşturulması ve terörün finansmanının tanımına ilişkin Mali Eylem Görev Gücü önerilerinin uygulanması için gerekli yasal düzenlemelerin kabul edilmesi ve uygulanması.
40- Sanal ortamda işlenen suçlara ilişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi’nin uygulanması ve ulusal mevzuatın söz konusu Sözleşme ile uyumlu hale getirilmesi.
41- Uyuşturucu madde ve uyuşturucu madde bağımlılığına ilişkin Ulusal Eylem Planı’nın ve Ulusal Strateji’nin uygulanmaya devam edilmesi ve Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi (EMCDDA) ile işbirliğinin geliştirilmesi.
42- Yolsuzlukla mücadele Ulusal Stratejisi’nin, Eylem Planı’nın ve GRECO (I, II ve III. Değerlendirme Turları) önerilerinin etkin bir şekilde uygulanması
43- Cezai konularda adli işbirliğine ilişkin uluslararası sözleşmelerin uygulanması (Suçluların İadesine Dair Avrupa Sözleşmesi; Hükümlülerin Nakline Dair Avrupa Sözleşmesi ve Ceza İşlerinde Karşılıklı Adli Yardıma ilişkin Avrupa Sözleşmesi ve ilgili Protokolleri)
44- Cezai konularda hakim ve savcıların AB ülkeleri ve bölgede bulunan diğer ülkelerle adli işbirliğinin etkinliğinin artırılmasına yönelik tedbirlerin uygulanması.
45- Eurojust ile çalışma ilişkilerinin güçlendirilmesi.
46- Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukuki Yönlerine ilişkin 1980 tarihli Lahey
Sözleşmesi hükümlerinin uygulanmaya devam edilmesi; Çocukların Korunması
için Tedbirler ve Ebeveyn Sorumluluğu ile ilgili İşbirliği, Tanıma, Tenfiz, Uygulanabilir Kanun ve Mahkeme Yetkisine ilişkin 1996 tarihli Lahey Sözleşmesi ve Çocuğun Desteklenmesi ve Aileyle İlgili Diğer Nafaka Alacaklarının Milletlerarası Tazmini ile İlgili 2007 tarihli Lahey Sözleşmesi'nin kabulü ve uygulanması.
47- Suçluların iadesi alanında merkezi yetkililerle doğrudan temasların teşvik edilmesi dahil olmak üzere tüm AB üye ülkeleriyle cezai konularda etkili adli işbirliği yürütülmesi
48- Sınır güvenliği yetkilileri, emniyet teşkilatı, gümrük memurları öncelikli olmak üzere kolluk kuvvetleri arasında istihbarat ve bilgi paylaşımının artırılması ve adli makamlarla işbirliğinin artırılması dahil olmak üzere etkili ve verimli işbirliği için gerekli adımların atılması.
49- Emniyet teşkilatları arasında bölgesel işbirliğinin pekiştirilmesi, AB ülkelerinin yetkili makamlarıyla gerekli bilgilerin zamanında paylaşımı dahil olmak üzere ikili ve çok taraflı operasyonel işbirliği anlaşmalarının uygulanması.
50- Kimlik ve seyahat belgesi sahtekârlığı dahil olmak üzere ciddi sınırlar arası
suçlara karşı emniyet güçlerinin operasyonel ve özel soruşturma kapasitelerinin ve yürütülen çalışmaların kalitesinin artırılması.
51- Euro’nun sahtekarlığa karşı korunmasına yönelik OLAF ve Europol ile etkili işbirliği gerçekleştirilmesi.
52- Mali Suçları Araştırma Kurulu’nun kapasitesinin ve Kurul’un AB ülkelerinde bulunan diğer mali istihbarat birimleri ile işbirliğinin geliştirilmesi.
53- Europol ile Stratejik Anlaşmanın uygulanmaya devam edilmesi.
54- Europol ile operasyonel işbirliği.
55- Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında Bireylerin
Korunmasına İlişkin 1981 tarihli Avrupa Konseyi Sözleşmesi ve 181 sayılı Ek
Protokolü öncelikli olmak üzere bu alanda önemli uluslararası sözleşmelerin
imzalanması, onaylanması ve uygulanması.
56- Kişisel verilerin korunmasından sorumlu olan makamın bağımsızlığı konusu dahil olmak üzere AB standartlarıyla uyumlu kişisel verilerin korunması mevzuatının kabul edilmesi ve uygulanması.
57- Vatandaşların serbest dolaşımının cinsiyet, ırk, etnik veya sosyal köken, kalıtsal özellikler, dil, din, inanç, siyasi veya başka herhangi bir görüş, azınlık topluluklara mensubiyet, varlık, engel, yaş veya cinsel yönelim temelinde ayrımcı uygulamalar sebebiyle meşru olmayan sınırlamalara tabi tutulmadan güvence altına alınması.
58- Türk vatandaşlığı edinmeye ilişkin şart ve koşullarla ilgili bilginin sağlanması.
59- Kişisel verilerin değiştirilmesine ilişkin şartlar konusunda bilgi sağlanması.
60- Kadınlar, çocuklar, engelli kişiler, azınlık topluluklara mensup kişiler, yerlerinden edilmiş kişiler ve diğer savunmasız gruplar dâhil olmak üzere tüm vatandaşların seyahat ve kimlik belgelerine tam ve etkin şekilde erişiminin sağlanması.
61- Türkiye’de ikamet eden mülteciler ve vatandaşlığı olmayan kişilerin kimlik belgelerine tam ve etkin şekilde erişiminin sağlanması.
62- Türkiye’de ikamet etmek isteyen yabancı uyruklu kişilere kayıt gerekliliklerine ilişkin erişilebilir bilgi sağlanması; ilgili mevzuatın ayrım gözetmeden ve saydam bir şekilde uygulanması
63- Romanların sosyal dışlanması, bu grupların eğitime ve sağlık hizmetlerine erişimde ayrımcılığa uğramaları, kimlik belgeleri, barınma, istihdama erişimleri ve toplumsal hayata katılımlarının önündeki engelleri ele alan etkili politikalar geliştirilmesi.
64- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 4 ve 7 Numaralı Ek Protokollerinin onaylanması.
65- Örgütlü suçlar ve terörle ilgili yasal çerçevenin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihadı, AB mevzuatı ve üye ülke uygulamaları ile uyum içerisinde düzenlenmesi; düzenlemelerin mahkemeler, güvenlik güçleri ve kolluk kuvvetleri birimleri arasında özgürlük ve güvenlik hakkını, adil yargılanma, ifade özgürlüğü, toplanma ve örgütlenme özgürlüğünü güvence altına alacak şekilde uygulanmasının sağlanması.
66- Üye ülkelere yönelik geri kabul yükümlülüklerinin tam olarak ve etkili bir şekilde yerine getirilmesi.
67- 21 Haziran 2012 tarihli AB – Türkiye Geri kabul Anlaşması’nın onaylanması
68- AB – Türkiye Geri Kabul Anlaşması’nın geri kabul prosedürlerinin tüm üye ülkelere yönelik düzgün bir şekilde işlediğini gösterecek şekilde tam olarak ve etkili şekilde uygulanması.
69- AB üye ülkelerine giriş veya bu ülkelerde bulunma veya ikamet etme şartlarını yerine getirmeyen Türk vatandaşlarının, üçüncü ülke vatandaşlarının ve vatandaşlığı olmayan kişilerin hızlı ve etkili bir şekilde tespiti ve geri kabulüne, yanı sıra bu kişilerin varış ülkesine transit geçişine kolaylaştırılmış imkan sağlayacak iç prosedürlerin oluşturulması ve uygulanması.
70- Geri kabul başvurularını Geri Kabul Anlaşması çerçevesinde öngörülen süre içerisinde yerine getirme ve üçüncü ülke vatandaşlarına ilişkin dosyalar dahil olmak üzere beklemede olan geri kabul başvurularının azaltılması ile yükümlü olan makamın kapasitesinin güçlendirilmesi.
71- Geri kabul başvurularının iç mevzuat ve AB veri koruma gereklilikleri ile uyum içerisinde işleme alındığının güvence altına alınması.
72- Geri kabul işlemlerine yönelik ayrıntılı istatistiklerin AB Komisyonu ve üye ülkelerin ilgili makamları ile uygun bir süre içerisinde paylaşılması.