39 ülkenin Çin’e zindanlardaki Uygurların serbest bırakılması için çağrıda bulunması sonrası dünyadaki Uygur kuruluşları BM’ye çağrıda bulundu. CHP’li Çakırözer ise Türkiye’nin bu ülkeler arasında bulunmamasını Meclis gündemine taşıdı.
BM Genel Kurulu 13 Ekim’de 15 yeni konsey üyesini belirleyecek. Üyeler 2021 Ocak ayında üç yıllık dönemlerine başlayacak. Asya Pasifik Bölgesi’ne ait dört üyelik için Pakistan, Suudi Arabistan, Nepal ve Özbekistan rekabet ediyor.
Dünya Uygur Kongresi (DUK) Başkanı Dolkun İsa yaptığı açıklamada “Çin’i İnsan Hakları Konseyi’ne atamak BM’nin temel değerlerine aykırıdır. Devletleri bu konseye seçtiğiniz zaman insan hakları kayırları göz önüne alınmalıdır. Çin sadece insan hakları kavramını baltalamakla kalmamış ayrıca kendi korkunç insan hakları kayıtlarının tartışılmaması için BM’deki nüfuzunu kullanmıştır” dedi. Uygur İnsan Hakları Projesi (UİHP) Başkanı Ömer Kanat ise “Çin’i tüm dünyada insan haklarını gözetmekle görevli bu konseye seçmenin mantığını kavramak zor. Çünkü Çin hükümeti şu anda Uygurlara karşı soykırım suçu işliyor” ifadesini kullandı.
Uygur kuruluşlarının ortak bildirisinde BM’deki Çin misyonunun tam tersine iyi işleyen bir insan hakları sistemini baltalamak için adımlar attığı vurgulandı. Çin’in attığı adımların uluslararası alanda uzlaşılan insan hakları standartlarının yanı sıra Konsey üyeliği için gerekli standartlara da aykırı olduğu belirtildi. BM kurallarına göre Konsey’e seçilen üyeler insan haklarını korumak ve yüceltmek için en yüksek standartları desteklemelidir. Bildiride ayrıca Çin’İn mağdur ettiği hak savunucularının Konsey’de konuşmasını engellediği de belirtildi.
TÜRKİYE’YE YAKIŞMIYOR
Öte yandan CHP Milletvekili Utku Çakırözer KARAR’ın manşetine taşıdığı ve 39 batılı ülkenin imzaladığı ancak Türkiye’nin imzasının bulunmadığı Çin’e toplama kamplarındaki uyguların serbest bırakılmasına dair metni Meclis gündemine taşıdı. Çakırözer “Nauru var, Haiti var, Türkiye neden yok. Çin ile ilişkiler uğruna zulme ses çıkarmamak Türkiye’ye yakışmıyor” dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun yanıtlaması talebiyle Meclis’te soru önergesi veren Çakırözer “Çin ile ekonomimiz iyi olacak diye Uygurlu kardeşlerimizin beyin yıkama kamplarında işkenceye maruz bırakılmasına, ölüme terk edilmesine iktidar neden ses çıkarmamaktadır. Bu zulme karşı sessiz kalmak Türkiye’ye yakışmıyor. Çin’le ilişkiler uğruna yüz binlerce Uygur Türkü kardeşimiz feda edilmemelidir” dedi.
Çakırözer, Çavuşoğlu’na “39 ülkenin imzaladığı mektuba Türkiye neden imza atmamıştır?” diye sordu. Çakırözer, Çin’in Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi üyeliğine ilişkin yapılacak olan oylamaya da dikkatleri çekerek, “Türkiye Çin’in BM üyeliği için yapılacak oylamada Uygur Türklerine yönelik hak ihlallerini göz önünde bulundurarak ‘hayır’ oyu vermelidir” çağrısında bulundu.
