Karadeniz'de ustasının elinden çıkıyor bir çifti 7000 TL'den satılıyor. Kalite isteyen sesi dinliyor Türkiye'nin tek yapanı herkese sitemleniyor. Ondan sonra yapan kimse kalmayacak. İşte tüm detaylar…
Ordu’nun Altınordu ilçesinde yaşayan ve ‘Geleneksel El Sanatçısı’ unvanına sahip Türkay Yavaş (63), ata binmeyi kolaylaştıran körüklü çizmelerin üretimini yapıyor. Ancak çırak yetişmemesi nedeniyle bu mesleğin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirten Yavaş, “Benden sonra bu çizmeleri yapacak kimse kalmayacak” diyerek mesleğin geleceği için endişelerini dile getirdi.
KARADENİZ'DE TEK USTA O KALDI
1975 yılında çırak olarak başladığı körüklü çizme ustalığında Karadeniz’de tek kaldığını vurgulayan Yavaş, “Eskiden bölgemizde bu çizmeleri yapan ustalar vardı ama şimdi kimse kalmadı. Çırak yetişmediği için yeni ustalar da çıkmıyor. Gelişen teknolojiyle birlikte birçok geleneksel meslek kayboluyor ve körüklü çizme ustalığı da bunlardan biri. Bu sanatın gelecek nesillere aktarılmasını çok isterim çünkü körüklü çizme, yalnızca Ege ve Karadeniz’in değil, Türkiye’nin kültürel mirasıdır” dedi.
SESİ KALİTEYİ GÖSTERİYOR
Eskiden Ege’de efelerin, Karadeniz’de ise ağaların giydiği körüklü çizmeler, hem sağlamlığı hem de özel tasarımıyla dikkat çekiyor. Yavaş, “Bu çizmeler yürürken belirli bir ses çıkarır ve o ses, çizmeyi yapan ustanın kalitesini gösterir. Her bir çizme için derileri özel olarak kesip biçiyorum. Kalıpları ayarlayıp diğer malzemeleri de büyük bir titizlikle kullanıyorum. Körüklü çizmeler farklı parçalardan oluştuğu için yapımı oldukça zahmetli” diye konuştu.
TİYATROLARA ÖZEL ÜRETİM
Körüklü çizmelerin halen ilgi gördüğünü belirten usta isim, yılda yaklaşık 100 çift çizme ürettiğini söyledi. Özellikle dizi, film ve tiyatro sahnelerinde kullanılması için de özel üretim yaptığını belirten Yavaş, “Geçmişin ruhunu en iyi şekilde yansıtmak için kostümler ve aksesuarlar döneme uygun olmalı. Bu yüzden yapımcılar ve tiyatro ekipleri benden özel sipariş veriyor” dedi.
FİYATLAR 7 BİN LİRADAN BAŞLIYOR
Körüklü çizmelerin tamamen el yapımı olduğunu belirten Yavaş, fiyatların kullanılan malzemeye göre değiştiğini ifade ederek, “Klasik bir körüklü çizmenin fiyatı şu anda 7 bin liradan başlıyor. Kişiye özel üretildiği için fiyatlar her zaman değişiklik gösterebiliyor” dedi.
Türkay Yavaş’ın elinden çıkan bu özel çizmeler, bir dönemin geleneklerini yaşatsa da mesleği devam ettirecek ustaların yetişmemesi nedeniyle kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya kalıyor.
