Tiyatro Kooperatifi, özel tiyatrolara dağıtılacak pandemi desteklerine ilişkin başvuru şartındaki ‘vergi veya SGK borcu olmaması’ kuralının kaldırılmasını talep ederek, kaynakların bütün tiyatrolara dağıtılmasını istedi.
SALİHA SULTAN / KARAR
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın bu yıl 328 özel tiyatroya vereceği desteğe tepkiler devam ediyor. Bakanlığa dilekçe yazan Tiyatro Kooperatifi, destek başvuru şartlarında yer alan ‘vergi veya SGK borcu olmaması’ kuralının kaldırılmasını talep ederek kaynakların pandeminin vurduğu bütün tiyatrolara dağıtılmasını istedi. Kooperatif ayrıca artan vakaların tiyatroları olumsuz etkilemeye devam edeceğini belirterek, yabancı ülkelerin sanatçılarına verdiği destekleri Bakanlığa örnek gösterdi.
Pandemi sürecinin Türkiye’de mali anlamda en çok etkilediği alanlardan kültür sanat sektörü yaşadıkları sorunlara dikkati çekmek için her geçen gün yeni bir adım atıyor. Sektörün en çok yara alan alanlarından özel tiyatrolar ve müzik sektörü ise yaklaşık 6 aydır varlık mücadelesi veriyor. Bu süreçte işletmelere uygulanan borç ötelemesi, kredi kullanma gibi imkanlar dışında sahnelerini yaşatmak adına artı bir destek bulamayan özel tiyatrocular ise, birçok girişimde bulundu. Tiyatro Kooperatifi çatısı altında birleşen birçok özel tiyatro, mart ayında Kültür ve Turizm Bakanlığı ile görüşerek, taleplerde bulunmuştu. Yaz dönemi boyunca tiyatrolara yönelik önemli bir destek paketi oluşturamayan bakanlık, geçen hafta ise bu yıl Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü üzerinden her yıl verilen özel tiyatro desteğini iki katına, 12 milyona çıkardığını açıkladı. Desteğe başvuru şartlarına uygun bulunarak listeye girmeyi başaran özel tiyatroların sevinçle karşıladığı haberin ardından listeye giremeyen birçok tiyatrodan ise itiraz geldi. Açıklamanın ardından yeniden harekete geçen Tiyatro Kooperatifi, yeni bir adım atarak Bakanlığa bir yazı göndererek, yeni taleplerde bulundu.
ETKİNLİK YAPAMAYAN KURUMLARIN BÜTÇELERİNİ AKTARIN
Tiyatro Kooperatifi’nin Bakanlığa gönderdiği yazıda ilk olarak mart ayında yapılan görüşmeler hatırlatıldı, artan vaka sayısı nedeniyle özel tiyatroların en iyi ihtimalle bir ay daha hizmet üretemeyeceğinin göstergesi olduğu belirtildi. Düşük faizle ve devlet desteğiyle verilen kredi imkanının kıymetli olduğu vurgulanan yazıda, bunun yeterli olmadığının, hizmet üretilemeyen 8 aylık süreçte biriken borçların alınan bir krediyi ödemeyi mümkün kılmadığının altı çizildi. Yurt dışında uygulanan ‘özel tiyatrolar için yaşamsal destek fonu’ oluşturulması gerektiğini kaydeden Tiyatro Kooperatifi, verilecek bütün desteklerin de bütün özel tiyatrolara paylaştırılması gerektiğini ifade ederek, taleplerini sıraladı. Kooperatif bu çerçevede Telif Hakları Genel Müdürlüğü’nün kaynaklarının, Bakanlığa hazineden ödenekli tiyatrolar için ayrılan bütçenin, Eğitim Genel Müdürlüğü üzerinden toplu alan etkinlikleri için ayrılan ödeneklerin özel tiyatrolara aktarılmasını istedi. Kooperatif bu taleplere gerekçe olarak bu kurumların pandemi nedeniyle zaten etkinlik yapamıyor durumda oluşunu gerekçe gösterdi.
ASIL İŞİ TİYATRO OLMAYANLAR DESTEK ALMASIN
Tiyatro Kooperatifi, geçen hafta açıklanan, sadece 328 tiyatroyu kapsayan bu yılki özel tiyatro destekleri yönetmeliğinde de değişikliğe gidilmesini talep ederek, nakdi yardım sınırının kaldırılmasını, proje bazlı destek yerine mekânsal destek oluşturulmasını, temel faaliyet alanı tiyatro olmayan işletmelerin bu destekten muaf tutulmasını, tiyatroların sahneli veya sahnesiz olarak ayrıştırılmamasını, verilecek desteklerin bir puantaj sistemine göre belirlenmesini istedi. Desteğe başvuru şartlarında da değişiklik isteyen kooperatif, başvuru şartları arasında yer alan ‘vergi dairesine, SGK’ya borcu bulunmaması’ kuralının, pandemi sürecinde zaten maddi imkansızlık yaşayan tiyatrolar için ciddi engel teşkil ettiğini vurgulayarak, bu kuralın verilecek desteğin mevcut borçları mahsup etmek kaydıyla verilmesini istedi. Değerlendirme kurulunun da kişilerden değil, tiyatro alanında yetkin isimlerle genişletilmesini isteyen kooperatif, mekan desteklerinin yüzde 70, proje desteklerinin yurt dışındaki gibi yüzde 80-90 bandına çıkarılmasını talep etti. Yazıda, Fransa, İngiltere, Almanya, İskoçya, Singapur, Hong Kong gibi ülkelerde pandemi sürecinde kültür sanat sektörüne yapılan yardımları da madde madde listeleyen kooperatif, bunun yanı sıra uluslararası sanat ağlarının bütün dünyada yaptığı yardım çağrılarını ve taleplerini de listeledi. Kültür ve Turizm Bakanlığının geçen hafta açıkladığı destek paketi sektörde birçok tartışmaya neden olmuş, listede yer alan birçok tiyatronun sektörde ‘bilinmeyen’ ekipler olduğu iddia edilmişti.
HOLDİNGLERİN VERGİ BORCU BİR GECEDE SİLİNİRKEN...
Altıdan Sonra, Kadıköy Emek, Hemhal, Alesta, Kumbaracı 50, Moda Sahnesi, Öykü Sahne gibi birçok ekip sosyal medyadan pandemide biriken vergi ve SGK borçları nedeniyle desteğe başvuramadıklarını açıkladı, bu kuralın kaldırılması çağrısında bulundu. Genco Erkal “Kapanma tehlikesiyle karşı karşıya olan tiyatrolara, vergi borcu var diye destek olmazsanız nefes alabilecekleri son boruyu da kesmiş olursunuz. Asıl onlara destek olunmalı ki borçlarını ödeyip ayakta kalabilsinler”, Ayşenil Şamlıoğlu da “Koskoca holdinglerin vergi borcunu bir kalemde siliyorsunuz, tiyatroların vergi borcu nedir onların yanında?” ifadeleriyle borç engeline tepki gösterdi.