Gündem kalabalığında kaybolmaması gereken tehlike... Dünyada normalleşme planlarını çöpe attıran Delta varyantıyla Türkiye'de vakalar 7 bini aştı. Aşıda toplumsal bağışıklık eşiği henüz uzaktayken oluşan tabloda, önlemlerin akla bile gelmediği tatil akını etkili oldu. Bir dönüm noktası olabilecek bayram öncesi uzmanlar uyardı: İş çığırından çıktı. Hemen frene basmazsak eskiye döneriz.
Türkiye'de iki doz aşı yapılanların sayısı 19 milyonu aştı. İstenilen seviyeye ulaşılamamasında Doğu ve Güneydoğu’daki oranların düşüklüğü etkili oldu. Dicle Üniversitesi’nden Prof. Dr. Abdurrahman Şenyiğit "Güneydoğu’da bayramdan sonra bir pik riski var. Ciddi kısıtlamalar gelebilir" diye konuştu. Vakalardaki çıkışa dikkat çeken Sağlık Bakanı da "Aşınızı olun. Maskeyi, mesafeyi bırakmayın" uyarısı yaptı.
ÖNLEMSİZ TATİLLERİN ÜSTÜNE AİLE ZİYARETLERİ RİSKİ KATLIYOR
Tatille birleşen yaz rehavetiyle vatandaşlar kıyı bölgelerin yolunu tutarken kapıdaki bayram 'Ziyaretlerle, kurban kesimleriyle salgın zinciri yeniden güçlenecek’ endişesini artırdı. ‘Nasılsa eskiye dönüş olmaz’ algısı da bir başka risk unsuru olarak öne çıktı. "Normalleşmeyi yanlış anladık" vurgusu yapan Prof. Dr. Serhan Sakarya "Maske, mesafe yok. Tatil bölgelerinde iş çığırından çıktı. Önlemler hatırlanmalı" dedi.
TIKLIM TIKLIM RİSK
Vaka eğrisi yükselirken maskenin, mesafenin yok sayıldığı bayram tatili riski katladı. Otoyollarda, havalimanlarında seyahat kuyrukları 48’inci saati aşarken Ege ve Akdeniz’de oteller de plajlar da doldu. 40 bin kişilik Çeşme’nin nüfusu 650 bine fırladı.
"AŞI OLMAYAN AVM'YE KONSERE GİREMESİN"
Aşılamada istenen seviyeye ulaşılamayınca Bilim Kurulu üyeleri, İsrail ve Danimarka örneklerini işaret ederek, uygulama yaptırmayanlara toplumsal hayatta kısıtlama getirilmesini istedi. Bu kapsamda, aşı olmayanlar sinemadan AVM'ye, maçtan düğüne kadar kalabalık alanlara alınmayacak. Öneri bakanlar toplantısında masaya konulacak.
TATİLDE ÖNLEMİ UNUTTUK 'BAYRAM PİKİ' KAPIDA
Delta varyantıyla Türkiye’de vakalar 7 bini aştı. Toplumsal bağışıklık eşiği uzaktayken oluşan tabloda, normalleşmeyle beraber, maske ve sosyal mesafe önlemlerinin unutulması etkili oldu. Bayram nedeniyle tatil bölgelerinde oluşan yoğunluk ise tedirginliği artırdı. Prof. Dr. Sakarya da "Tatil yerlerinde iş tamamen çığırından çıkmış durumda. Vakalar patlayabilir" dedi.
Koronavirüs salgını ile mücadele sürerken Hindistan’da ortaya çıkan, diğer mutasyonlara göre daha hızlı bulaştığı için daha tehlikeli olan Delta varyantı, tüm dünyada normalleşme planlarını çöpe attırdı. Delta ile ilgili gelen verilere göre, aşılama oranının en yüksek olduğu İsrail’de yeni vakaların ağırlıklı bölümü aşı olmayan gruplar arasında olduğu görülüyor. ‘Aşılanmazsak salgın varyatlarla devam eder’ uyarısında bulunan uzmanlar, salgını önlemek için toplumun yüzde 80’inin aşılanmış olmasının şart olduğunun altını çiziyor.
Ancak, Türkiye’de durum tam tersi işliyor. Hızla yayılan Delta’ya ve toplam aşılama oranının yüzde 20’lerde seyretmesine rağmen ülkede normalleşme süreci işletiliyor. 9 günlük Kurban Bayramı tatili, yaz rehavetiyle birleşince endişeler arttı. Tatil bölgelerinden gelen görüntülerde, sosyal mesafeye uyulmadığı, maskelerin takılmadığı görüldü. Dicle Üniversitesi’nden Prof. Dr. Abdurrahman Şenyiğit "Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bayramdan 10-15 gün sonra ciddi anlamda bir pik bekliyorum. Bakıyorum herkes maskesiz dolaşıyor. Kimsenin mesafeye dikkat ettiği yok. Eğer böyle giderse korkarım ki Güneydoğu Anadolu Bölgesi olmak üzere aşılama oranlarının düşük olduğu yerlerde ciddi anlamda kısıtlamalar gelecektir” dedi.
Vaka sayılarında yaşanan yükselişin bayram tatilinde daha da artabileceğine dikkati çeken Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Serhan Sakarya ise "Maskeyi takmıyor, mesafeyi korumuyorlar. Herkes her şeyi normalmiş gibi kabul ediyor. Tatil yerlerinde bu iş tamamen çığırından çıkmış durumda. Tatil bölgeleri en az vaka görülen bölgeler iken birkaç ay sonra en yüksek hasta sayılarının görüldüğü yerler olacak" uyarısında bulundu.
Diğer taraftan, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca da vakalardaki tırmanışa dikkat çekerek bayram uyarılarını yineledi. Bakan Koca "Bayramda bir araya gelirken kesinlikle tedbirlerden taviz vermemeliyiz. Tedbirsizlik elimizdeki silahları etkisiz kılabilir. Tedbir güvencemizdir. Kapalı ve havalandırması sınırlı olan alanlarda kalabalıklara karışmamalı bayramı kendimize ve sevdiklerimize zarar veren hale getirmemeliyiz" ifadelerini kullandı.
"TEDBİRLERE UYALIM AŞIMIZI OLALIM"
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Erzurum Şehir Hastanesi açılış töreninde konuştu. Koca "Erzurum’a yakışır bir sağlık kapasitesinin hayata geçeceği bugün Erzurum için kutlu bir gündür. Ayrıca Köprüköy Hastanemizin inşaatının yüzde 95’i tamamlanmış durumdadır, 2 ay içinde hizmete alınması planlanmaktadır" dedi. Kovid-19 tedbirlerine de dikkati çeken Koca "Bugün mücadelemiz tedbirlere uymak ve bir an önce aşı olmaktır. Milli Mücadele’nin yiğit evlatları Erzurumlular, sizleri salgınla mücadelede en ön safa davet ediyorum. Tedbirlere uyalım, aşımızı bir an evvel olalım" ifadelerini kullandı.
HAVADA, KARADA BAYRAM YOLCULUĞU VAR
9 günlük Kurban Bayramı tatilini memleketlerinde ya da şehir dışında geçirmek isteyenler yoğunluk oluşturmaya devam ediyor. İstanbul’da sabahın erken saatlerinde itibaren İstanbul Havalimanı’na gelen vatandaşlar, x-ray kontrol noktaları önünde uzun kuyruklar oluşturdu. Polis ekipleri, Dış Hatlar Giden Yolcu Terminali’ndeki tüm pasaport bankolarını açık tutarak, yoğunluğu azalttı. Ekipler, yolcuları uçuşlarına yetiştirmek için büyük çaba harcadı.
Havalimanındaki görevli hijyen timleri, sosyal mesafeye dikkat etmeleri ve maske takmaları için yolcuları uyardı. Karayolunda da yoğunluk sürdü. Esenler 15 Temmuz Demokrasi Otogarı’nda, otobüs şirketi çalışanları koyulan ek seferlere rağmen otobüslerde yer olmadığını ve vatandaşların bilet bulmalarının zor olduğunu ifade etti. Diğer taraftan, sıcak yaz günlerini fırsata çeviren vatandaşlar sahillere akın etti.
'AŞI YAPTIRMAYANA KONSER YOK' KABİNE MASASINA GELİYOR
Bilim Kurulu, maç, tiyatro, sinema, alışveriş merkezi, kalabalık ve kapalı ortamlarda yapılan toplantı, düğün, kına, konser, kongre gibi etkinliklere aşı olmayanların alınmamasını önerdi. Önerinin, Kabine Toplantısı’nda değerlendirileceği belirtildi.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca başkanlığında 14 Temmuz Çarşamba günü yapılan Koronavirüs Bilim Kurulu Toplantısı’nda vaka sayılarının seyri, aşı programı ve Kurban Bayram tedbirleri görüşüldü. Toplantıda özellikle Doğu ve Güneydoğu illerindeki aşılama oranının düşük kalması konusu masaya yatırıldı. Bilim Kurulu üyelerinin, aşılama oranını artırmak için önerilerini sunduğu belirtildi.
Toplantı sonunda maç, tiyatro, sinema ve AVM’lerin yanında kalabalık ve kapalı ortamlarda yapılan toplantı, düğün, kına, konser, kongre, dernek toplantısı gibi etkinliklere aşı olmayanların alınmaması önerisi öne çıktı. Kovid-19 ile mücadelede çok önemli olan aşılamanın daha da yaygınlaşması için önemli olduğu değerlendirilen bu önerinin Kabine Toplantısı’nda değerlendirileceği kaydedildi.
Bazı ülkelerde de aşılanma oranını artırmak için benzer uygulamalara gidildiği belirtildi. İsrail’de mart ayında ‘Yeşil Geçiş’ uygulaması başlatıldı. Buna göre aşılanmış ya da hastalığı atlatmış kişiler ‘Yeşil Geçiş’ adı verilen aşı kimliği restoranlara, kafelere, spor merkezlerine girebildi.
Danimarka da nisan ayında ‘Coronapas’ uygulaması başlatıldı. Bu aşı kimliğini aşılanmış, hastalığı atlatmış ya da son 72 saat içinde PCR testi sonucu negatif kişiler alabiliyor ve kafelerin ve restoranların kapalı bölümlerine kabul ediliyor, futbol maçlarını stadyumda izleyebiliyor. Danimarka’da da aşılamanın 16 yaşa kadar inmesiyle birlikte ‘Coronapas’ın kaldırılması konuşuluyor. Avusturya ve İsviçre’de de aşılanmış, hastalığı atlatmış ya da test sonucu negatif kişilere yönelik benzer uygulamalar başlatıldı.
HAVALAR ISINDI MASKELER ATILDI
Diyarbakır’da 9 günlük Kurban Bayram tatili nedeniyle Vali Münir Karaloğlu, İl Emniyet Müdürü Hüseyin Aşkın ve İl Jandarma Komutanı Tuğgeneral Mustafa Erdem ile havadan ve karadan trafik denetimi gerçekleştirdi. Denetimlerde sürücülere uyarılarda bulunan ve bayramlarını kutlayan Vali Karaloğlu, kentin yönetilemeyecek trafik sorunu olmadığını söyledi.
Türkiye’de artık yolların çok kaliteli olduğunu vurgulayan Karaloğlu, ölümlü trafik kazalarının büyük oranda sürücü hatasından ve kurallara uymamaktan kaynaklandığını belirtti. Koronavirüsle mücadeleye de değinen Karaloğlu, Diyarbakır’da vakalarda artış yaşandığı belirtti.
Kurallara uymak için çağrısını yineleyen Karaloğlu "Ne olur kurallara uymaya özen gösterelim. Havaların ısınmasıyla maske kullanımı azaldı. Diyarbakır, vaka sayılarında son dönemde maalesef tekrar bir yükseliş trendinde. İki şeyi beraber yapmak zorundayız; hem maske mesafe ve temizlik kuralına hem de aşı konusunda şu anda Türkiye’nin oran bakımından en düşük illerinden bir tanesiyiz. Diyarbakırlı hemşehrilerimiz aşı olma noktasında da özen gösterirlerse hep birlikte pandemi sorununu geriye itmiş olacağız" dedi.
