Kahramanmaraş merkezli iki depremin ardından Türkiye genelinde vatandaşlar binalarının sağlamlık durumunu merak ediyor. Bununla birlikte 'sismik izolatörler' de en fazla tartışılan konulardan oldu. İnşaat mühendisi Ömer Faruk Şentürk, "Binada sismik izolatör varsa bu bina sağlamdır, yoksa değildir diyemeyiz" dedi.
Türkiye'yi sarsan depremlerde 10 il enkaz altında kaldı. Can kayıplarının resmi verilere göre 40 bini aştığı depremin ardından sağlam bina ve sağlam zemin tartışmaları da gündemde. Binayı sarsan kuvveti minimuma indiren 'sismik izolatörler' konusu da merak edildi.
Sistemin nasıl çalıştığını, maliyetini ve önemini anlatan inşaat mühendisi Ömer Faruk Şentürk, "Binada sismik izolatör varsa bu bina sağlamdır, yoksa değildir diyemeyiz" dedi.
'ZEMİN ÇOK ÖNEMLİ'
Başakşehir’de sismik izolatör kullanılarak yapılan konut projenin Teknik İşlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Ömer Faruk Şentürk de konuya ilişkin bilgi verdi. Depremin büyüklüğünden kaynaklı ortaya çıkan yanal ivmenin çok büyük olduğunu söyleyen Şentürk, "Sismik izolatörlerin de amacı bu ivmenin binanın üst katlarına minimum derecede etki etmesini sağlamak. Bizler artık konut projelerinde kullanmaya başladık. En önemli katkısını deprem bölgesindeki şehir hastanelerinde gördük. Ancak bir binada sismik izolatör varsa bu bina varsa sağlamdır yoksa değildir diyemeyiz. Ülkemiz deprem kuşağında bulunuyor, yönetmelikler bunlara göre hazırlanıyor. Konutun yapılacağı zemin çok önemlidir. Zemine uygun yapılan statik proje ardından kalite kontrolden geçmiş doğru inşaat malzemesi, yapının projeye uygun inşa edilmesi ve sahada denetleme gibi faktörleri bir araya getirmek lazım” diye konuştu.
BİNAYA SONRADAN EKLETİLEBİLİR Mİ?
Sismik izolatörlerin farklı tipleri olduğunu anlatan Şentürk, “Alıp direk binaya uygulayamıyorsunuz. Binanın hatta blokların özelinde tasarımın izolatöre göre yapılması gerekiyor. Mimari, statik, elektrik projenizin buna göre olması lazım. Örneğin izolatörlü binada kullanacağınız sıhhi tesisatın malzemeleri bile buna göre olmalıdır, özel malzemeler kullanmalısınız. Binada sismik izolatör yoksa sonradan yapmak isterseniz yukarıda saydıklarımı yenilemeniz gerekir. Zeminin, taşıyıcı sistem uygun mu bakılmalı çünkü kolonda izolatörün geleceği kısım kesilir, araya konur. Binaya sonradan dahil edilebilir ama fazla parametresi var” ifadelerini kullandı.
'BİNALAR BİTİŞİKSE EKLENMEZ'
Sistemin maliyetini de aktaran Şentürk, “Sıfırdan bir binayı yapacağınız zaman toplam inşaat maliyetine yüzde 10-15 civarı etkisi vardır. Ama hazır binaya sonra izolatör eklemek isterseniz, kişileri tahliye etmeniz tetkikleri yapmanız lazım maliyeti 2-3 katına çıkar. Kolon sistemine ayrı perde beton sistemine ayrı sismik izolatör eklenir. Eğer bina bitişik nizamda yapılmışsa yanında başka apartmanlar varsa izolatör ekleyemezsiniz. Çünkü sistemin özelliği deprem sırasında sağa ve sola binanın hareket etmesidir. Kurşun çekirdekli kauçuk ve sarkaç tipi izolatör dediğimiz 2-3 tipi var. Bunlar binanın yerine, ağırlığına, hareket kabiliyetine göre uzmanlar tarafından karar verilip uygulanıyor. Belli zaman aralıklarında bakım gerektiren modelleri var ama bazıları hiç bakım istemiyor” dedi.
Nakliye fırsatçılarına tavan fiyat freni
Afet bölgesinden acı kareler: Hatay'ın tarihi taş evleri de ayakta kalamadı
