Üniversiteye giriş sınavı YKS'ye katılan adaylar için kritik öneme sahip tercih dönemi 5-13 Ağustos 2021 günleri arasında yapılacak. Üniversite tercihleri online olarak ais.osym.gov.tr adresinden yapılacak. Uzmanlar, adayların gitmek istedikleri üniversitelerin kendine özgü kültürlerini de göz önünde bulundurmaları gerektiğinin altını çiziyor. İşte, üniversite tercihi yaparken dikkat edilmesi gerekenler...
Yükseköğretim Kurumları Sınavı'nın (YKS) Temel Yeterlilik Testi'nde (TYT) 150 puan barajını geçebilen 1 milyon 627 bin 539 aday, üniversite tercihi yapma hakkı elde etti. Üniversitelerin önlisans (2 yıllık) veya lisans (4 yıllık) bölümlerinde okuyacak adayların doğru üniversite tercihi için dikkatli olması gerekiyor.
2021 YKS ÜNİVERSİTE TERCİHLERİ NE ZAMAN?
26-27 Haziran 2021'de yapılan Yükseköğretim Kurumları Sınavı'nın (YKS) sonuçlarının açıklanmasının ardından üniversite tercihleri başlıyor.
Adaylar tercihlerini 5-20 Ağustos 2021 günleri arasında Ölçme, Seçme, Yerleştirme Merkezi'ne (ÖSYM) ait ais.osym.gov.tr internet sitesinden ve ÖSYM Aday İşlemler Sistemi (AİS) mobil uygulaması üzerinden yapabilecek.
Daha önce 13 Ağustos 2021'de sona ereceği açıklanan tercih tarihleri, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından yangın ve sel felaketleri sebebiyle alınan kararla 20 Ağustos 2021'e kadar uzatıldı.
Üniversiteye girmek isteyen adaylar, ÖSYM internet sitesinde yer alan 2021 YKS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu'nda belirtilen kurallara göre, vatandaşlık numaraları ve şifreleriyle tercih yapabilecek. Adayların 24 tercih hakkı olacak. Tercih işlemleri, 20 Ağustos Cuma saat 23.59'da sona erecek.
ÜNİVERSİTE KONTENJANLARI BELLİ OLDU MU? KAÇ KİŞİ YERLEŞTİRİLECEK?
ÖSYM’nin açıkladığı üniversite kontenjanlarına ait verilere göre, devlet üniversitelerinin toplam kontenjanı, önlisans programları için 413 bin 504, lisans programları için 390 bin 923, özel yetenek programları için 23 bin 904, okul birincileri için 24 bin 537 olmak üzere toplam 852 bin 868 oldu.
Vakıf üniversitelerinde önlisans programlarına 75 bin 44, lisans programlarına 92 bin 396, özel yetenek programlarına 4 bin 171 olmak üzere toplam 171 bin 611 kontenjan ayrıldı. Yani 2021 yılında yükseköğretim kurumlarında toplamda 1 milyon 24 bin 479 kontenjan bulunuyor.
YKS ÜNİVERSİTE TERCİHİ YAPARKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
* Üniversite tercihleri nasıl yapılır sorusu ile karşı karşıya kalan adaylar; öncelikli olarak kişilik özellikleri, ilgileri, yetenekleri doğrultusunda tercih etmeyi düşündükleri alanları belirlemeli. Sırf puanı yettiğinden dolayı istemediği bir bölüme tercih listesinde yer vermemeli.
* Sınav sonuçları açıklandıktan sonra adaylar puanlarına göre tercih yapmaya hak kazandıkları bölümler üzerinden tercihlerini oluşturacaklardır. Sorusunun en kritik cevap durumlarından biri de sınavlarda alınan baraj puanlardır. TYT'de 150 barajını geçen adaylar 2 yıllık ön lisans programları, AYT'de 180 barajını geçen adaylar 4 yıllık ve üstü lisans bölümlerini tercih etmeye hak kazanacaklardır.
* Bir aday ÖSYM tarafından kendisine tanınan tercihte bulunma haklarının tamamını kullanmak zorunda değildir.
* Adaylar tercih yapmayı düşündükleri bölüm ve programları belirlerken kılavuzda yer alan Özel Koşullar ve Açıklamalar kısmını dikkatlice okumalıdır.
ÜNİVERSİTE TERCİHİ NASIL YAPILMALI?
2 milyon 500 binden fazla kişinin üniversite kazanma hayaliyle ter döktüğü sınavın ilk aşaması olan Temel Yeterlilik Testi'nde (TYT) 150 puan barajını geçebilen 1 milyon 627 bin 539 aday, yükseköğretim kurumlarına girmek için tercih yapabilecek.
VOA Türkçe'de yer alan habere göre, eğitim yazarı Turgay Polat, sınavın zorluğu nedeniyle Türkiye'de 2021 yılında geçmiş yıllara kıyasla en fazla öğrencinin baraj altında kaldığına dikkat çekti.
Öğrencilerin istedikleri puana ulaşamamasına karşın başarı sıralarının geçen yıla göre yükseldiğini kaydeden Polat, "Sayısalda geçen sene 390 puan alan öğrenci 109 binlerdeyken bu sene 400 puan alan öğrenci 46 binlerde. Yani neredeyse iki kattan fazla fark var. O yüzden puanlara asla bakmasınlar.
Puanlar onları çok yanıltır. Başarı sıralarına bakacaklar. Başarı sıraları da geçen seneki bir öğrencinin yerleştiği sırayı gösteriyor. Geçen sene herhangi bir üniversitenin bir bölümüne son yerleşen öğrencinin başarı sırası kılavuzda da mevcut" dedi.
Adayların 24 tercih hakkının tamamını kullanmasını öneren Polat, "Geçen sene 11 bininci girmiş, 'ben de 11 bininciyim, girerim' diye bakılmaması lazım. Çünkü bu kadar kalabalık bir kitlenin eğilimlerini tek tek bilme şansımız yok. O yüzden bunlar tahmindir.
İlk üç tercihlerinde puanlarına ve başarı sırasına hiç bakmadan hayal ettikleri bölümü yazsınlar. Sonraki beş tercihte de kendi başarı sıralarından biraz daha yüksek bölümleri yazsınlar. Ardından kendi başarı sıralarına eşit ya da düşük puandaki bölümleri yazarak tercih yapsınlar. İşin doğrusu da budur" diye konuştu.
YKS ÜNİVERSİTE TERCİHLERİ PÜF NOKTALARI
Bazı vakıf üniversitelerinin ilk sıralarda tercih edilmesi durumunda ek burslar verdiğini de hatırlatan uzman psikolojik danışman ve Türk Psikolojik Danışma Rehberlik Derneği Aydın Şube Başkanı Süleyman Çokay ise, "Eğer puana göre hareket edersek, normalde çok daha iyi bir yere gidilebilecekken, daha düşük bir bölüme ya da istemediğimiz bir bölüme gitme durumunda kalırız. Yüzde 15-20 bandından tercihleri sıralamaya başlayabiliriz. Örneğin öğrencimiz 100 bininci olduysa 80 binden başlayabiliriz. Herkesin ulaşmak istediği zirveye uygun bölümleri mutlaka yazalım. Hem psikolojik olarak bunun artısı var hem de dalgalanmalara bağlı olarak da farklı sonuçlar çıkabiliyor. Geçmiş yıllarda gördük" dedi.
Adayın başarı sırasına uygun okulların arasından istemediği hiçbir okula tercihleri içinde yer vermemesi gerektiğini de kaydeden Çokay, "Hangisini daha çok istiyorsak, hangi bölümün bizim kişilik özelliklerimize uygun olduğunu düşünüyorsak ya da o şehrin özelliklerini bir artı olarak görüyorsak yazalım. Tercih yapacağımız üniversitenin bulunduğu şehir de çok önemli. Çünkü şehrin sermayesinden, kültürel mirasından, psiko-sosyal ilişkilerinden etkileneceğiz. Öğrencinin kişisel gelişimini olumlu ya da olumsuz etkileyebilecek birçok faktör var. Dolayısıyla tercihler, öncelikli olarak puana değil tamamen isteğe bağlı olmalı. Yani bölümleri, meslekleri, şehri bir bütün olarak düşünmek lazım. Bizde büyükten küçüğe doğru dizip 'en yüksek puanlı olan iyidir' gibi bir algı var. Aslında öyle değil" sözlerini kullandı.
ÖSYM ÜNİVERSİTE TERCİH REHBERİ
Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından oluşturulan 'YÖK Atlas' yokatlas.yok.gov.tr internet sitesi üniversite seçimi konusunda adayların fikir sahibi olmasını sağlıyor.
Sitede, lisans ve ön lisans programlarına yönelik yerleşenlerin cinsiyet dağılımından, geldikleri illere, mezun oldukları liselerden, üniversitelerin ülke genelinde tercih edilme istatistiklerine, öğretim üyesi sayısı ve unvan dağılımlarından, değişim programlarıyla giden/gelen öğrenci sayısına kadar pek çok bilgi yer alıyor.
Ayrıca adaylar üniversitelerin kendi internet sitelerinden de bilgilenebiliyor. YÖK'ün 6 Ağustos 2021'e kadar sanalfuar.yok.gov.tr internet sitesinden sunduğu 'Üniversiteni Keşfet YÖK Sanal Fuarı 2021' uygulamasının yanı sıra birçok üniversite de bu yıl tercih ve tanıtım günleri düzenliyor.
Öğrencilerin seçecekleri bölümden önce üniversite tercihini doğru yapması gerektiğini vurgulayan eğitim yazarı Polat, "Türkiye'de üniversitelerdeki toplam bölüm çeşitliliği 2 bin 800'dür. Ama bütün İŞKUR'un (Türkiye İş Kurumu) kaynaklarına, insan kaynakları sitelerine baktığınızda Türkiye'de insanların şu an aktif yaptığı meslek ve iş çeşidi 60 bin 800.
Bilgisayar mühendisliği mezunu bir insan, bin 500'e yakın farklı işte çalışabiliyor. Demek ki bölüm temelli bakış açısının yerine üniversite temelli bir bakış açısı sunmak lazım. Üniversite aslında bir yol arkadaşıdır. Bir öğrenci bugün 2021 senesinde üniversiteye girdiğinde en az 5 yıl eğitim alacak ve 2026'da mezun olacak.
Dolayısıyla hiçbirimiz 2026'da dünyanın nasıl dönüşeceğini kestiremeyiz. O yüzden bugün çocuklara 'şu işte gelecek var, bunu seç iş bulursun' gibi kavramlarla yaklaşmak onlara çok büyük bir kötülük yapmak demek" ifadelerini kullandı.