Mülakata mahkeme ‘dur’ dedi

MERVE ŞİŞMAN

Atama mağduru öğretmenlerin eylemleriyle, mülakatlarda yaşanan usulsüzlükler, kamuoyunun gündeminden düşmezken, Türk Eğitim Sen konuyu yargıya taşıdı. Ankara 19. İdare Mahkemesi ise mülakat puanlarının keyfi olarak belirlendiğine hükmederek oy birliğiyle yürütmeyi durdurdu. Davacının başarısız sayılmasına dair işlemin hukuka aykırı olduğu ifade edilen kararın emsal olması bekleniyor.

MAHKEME KARARI OY BİRLİĞİYLE ALDI

Kamu personeli alımında ‘eleme yöntemi’ olarak kullanılan mülakat, yaşattığı mağduriyet nedeniyle yıllardır tepkilerin odağında. İktidarın ‘kaldıracağız’ diyerek 2023 vaatleri arasına koyduğu uygulama, sandık kalkınca unutuldu. Binlerce mağdur ise hukuk mücadelesini sürdürdü. Türk Eğitim Sen de öğretmen atamalarında yaşanan mülakat mağduriyetleri için Ankara 19. İdare Mahkemesi’nde dava açtı. Mahkeme oy birliğiyle yürütmeyi durdurma kararı aldı. İşlemin hukuka aykırı olduğuna hükmetti. Karar gerekçesinde ‘Eğitim bilimlerinde komisyon üyelerinin ‘0’ puan vermesi hayatın olağan akışına aykırı’ denildi.

HÜKÜM MAĞDURLAR İÇİN EMSAL OLACAK

Mahkeme, komisyon üyelerinin takdir yetkisini objektif kullanmadığını vurguladı, mağduriyetlerin giderilmesini istedi. KARAR’a mahkeme hükmünü değerlendiren Türk Eğitim Sen avukatı İsmihan Kübra Topal ‘Mülakat davaları bireysel açılan davalar olsa da bu karar emsal niteliğinde ve çok önemli’ dedi. Bir mağdur öğretmen de MEB Personel Genel Müdürü Bülent Çiftçi’nin ‘Emsal karar olsa, gereğini yapacağız’ sözünü hatırlattı. ‘Öğretmenlerin haklarının yenildiği tescillendi’ ifadesini kullandı. Davayı açan avukat Dilek Atak ise ‘Telafisi olmayan bir durum gördü mahkeme. Diğer davalar da etkilenecek’ değerlendirmesi yaptı.

MAHKEME MÜLAKATLARI HUKUKA AYKIRI BULDU

Öğretmen atamalarında, iktidarın seçim öncesinde ‘Kaldıracağız’ vaadine karşılık devam eden devam eden mülakatlar birçok öğretmeni mağdur etmiş, yaşanan usulsüzlükler ve öğretmenlerin eylemleri kamuoyunda gündem olmuştu. Türk Eğitim Sen ise farklı illerde uygulanan puanlama sistemlerini yargıya taşımıştı. Ankara 19. İdare Mahkemesi, Türk Eğitim Sen’in MEB’in 2023 KPSS’ye dayalı sözleşmeli öğretmen alımına ilişkin sözlü sınav uygulamalarına karşı açtığı davada itirazları kabul ederek, işlemin hukuka aykırı olduğuna oy birliğiyle karar verdi. Ankara 19. İdare Mahkemesi’nin yürütmeyi durdurma kararının gerekçesinde şu ifadelere yer verildi: “Davacıya tüm sınav komisyonu üyeleri tarafından ‘eğitim bilimleri’ kriteri yönünden 0 puan verildiği gibi, ‘bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü’ kriteri alt başlıkları altında yapılan öğretim sürecine ilişkin değerlendirmelerde davacıya tam puan olan 5 puan verildiği, buna göre davacıya eğitim bilimleri kriteri yönünden neden 0 verildiğine yönelik değerlendirme formunda bir açıklamada bulunulmadığı gibi, benzer kriterler yönünden tam puan verilmesinin de somut bir gerekçe ile ortaya konulamadığı, ayrıca davacıya sorulan 2025 ve 3034’üncü soruların cevaplarının da bulunmadığı görülmektedir. Bu durumda, ‘eğitim bilimleri’ kriteri yönünden 0 puan verilmesine ilişkin somut bir gerekçe ortaya konulmadan ve her bir kriter yönünden yapılan değerlendirmede bütün komisyon üyeleri tarafından ayrı ayrı değerlendirme yapılmasına rağmen bütün kriterler ve alt kriterler için komisyon üyelerinin aynı puanı takdir etmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu, bu nedenle takdir yetkisinin objektif kullanılmadığı sonucuna varıldığından, davacının yapılan sözlü sınav neticesinde başarısız sayılması işlemine yaptığı itirazın reddine yönelik işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.” Kararda ayrıca davaya konu işlemin devamı halinde sözlü sınavda başarılı olan diğer adayların atamasının yapılması ve olası kadrosuzluk durumu halinde davacının çalışma hakkının zedelenebileceği, dava sonuçlanıncaya kadar işlemin uygulanmaya devam etmesinin ise telafisi güç zararlar doğurabileceği belirtildi.

‘EMSAL NİTELİĞİNDE BİR KARAR’

KARAR’a konuşan Türk Eğitim Sen İstanbul Bölge Avukatı İsmihan Kübra Topal “Mülakat davaları bireysel açılan davalar. Bu nedenle bireysel sonuçlar doğuruyor. Yani davayı açan kişi için sonuç ifade ediyor. Ne yazık ki mağdur olan tüm öğretmenler için bir sonuç doğurmuyor ancak emsal karar niteliğinde önemli bir karar” dedi. “Mahkeme kararıyla birlikte öğretmenlerin haklarının yenildiği tescillendi” diyen mülakat mağduru öğretmen ise “Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürü Bülent Çiftçi daha önce öğretmenlerle Ankara’da yaptığı görüşmede bir tane yürütmeyi kararı çıkarsa dava açan herkesi mülakata alıp girdikleri branşların 20 bin atamada en son atanan kişinin kapanış puanlarından aldıkları puanlardan daha yüksek puanı mülakatta verip atanacaklarına dair söz vermişti. Ankara İdare Mahkeme’sinin bu kararı davayı açan kişi için bireysel bir yürütmeyi ifade etse de Ankara Bölge İdare Mahkemesi yani istinafta diğer öğretmenler için de emsal oluşturabilecek nitelik taşıyor. Bakan Tekin, ‘mülakatlarda kimsenin hakkı yenilmeyecek’ diye mülakat öncesi teminat vermişti. Mahkeme kararıyla birlikte öğretmenlerin haklarının yenildiği tescillendi” diye konuştu. Avukat Dilek Atak da “Mahkeme, telafisi olmayan bir durum gördü. Komisyon üyelerinin puanlamada bir çelişkide olduğu söylendi. Diğer davaları da etkileyecek bu durum. Emsal olmasını bekliyoruz” dedi.

ADALET USULSÜZLÜKLERİ KANITLADI

Adalet arayışının 104’üncü gününde mülakat mağduru öğretmen adayları, İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü önünde açıklama yaptı. Mağdur öğretmen adaylar adına konuşan Özkan Özdemir, “Bu usulsüzlükleri dile getirmeye başladıktan sonra Sayın Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in ‘Bu usulsüzleri ispatlamayan arkadaşlar sonuçlarına katlanır’ tehdidiyle karşı karşıya kaldık. Ancak Ankara 19. İdare mahkemesinin açıkladığı yürütmeyi durdurma kararıyla adalet eliyle dile getirdiğimiz usulsüzlükler kanıtlanmıştır” dedi.