Söylem başka eylem başka... ‘Devletimiz güçlüdür afetzedenin her ihtiyacı giderilecek’ şeklinde demeçler verilirken İçişleri Bakanı vatandaşı yardım seferberliğine çağırdı. 35’inci günde ihtiyaç listesi paylaşıp gıda, iç çamaşırı, terlik istedi. Temel ihtiyaçların bile karşılanamadığının itirafı olan çağrı herkese aynı soruyu sordurttu: Böyle zamanlar için toplanan deprem paraları, ihtiyat akçesi nerede?
GÜÇLÜ DEVLET HER YERE YETİŞECEKTİ BAKAN İHTİYAÇ LİSTESİ OLUŞTURDU
Depremin ardından hükümet kanadından yaraların hızla sarıldığına, ihtiyaçların giderildiğine dönük açıklamalar yapıldı. Ancak bir ay sonra bile çadır, gıda ve temiz su ihtiyaçları dile getirildi. ‘Yaraların hâlâ sarılamadığını’ afetzedelerin feryatları ortaya koyarken İçişleri Bakanı da sosyal medyadan vatandaşa seslenerek “Deprem bölgesine yardımları ve seferberlik halini devam ettirelim” dedi. Acil ihtiyaç listesi paylaştı.
‘DEPREM FONUNU, İHTİYAT AKÇESİNİ HARCAMASAYDINIZ DA ŞİMDİ KULLANSAYDINIZ’
Gıda kolisi, hijyen ürünleri, iç çamaşırı, terlik gerektiği belirtildi. Şirketlere ek deprem vergisi getirilmesinin ardından yapılan çağrı ‘Devlet her şeye yetişecekti şimdi yük millete bırakılıyor’ yorumuna yol açtı. TV kampanyasında toplanan paraların akıbeti soruldu. 85 milyonun vergisiyle biriken deprem fonundaki 87 milyar TL ile MB’nin ihtiyat akçesi işaret edilerek “O paralar buharlaştırılmasaydı da ihtiyaçlar giderilseydi’ denildi.
YİNE MİLLETE SEFERBERLİK
Salgın, orman yangınları, deprem... Tüm felaketlerin ardından vatandaştan maddi yardım istendi. Vergi mükellefi seçmen, kurumlardaki skandallara rağmen desteğini esirgemedi. Canlı yayında 115 milyar toplandı. Sanatçılar, spor dünyası ve uluslararası toplumdan yardım yağdı. Ancak 35’inci günde devlet, sosyal medyadan acil ihtiyaç listesi paylaştı.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, deprem felaketinin 35’inci gününde sosyal medya hesabından yardım talebinde bulundu. Vatandaşlara çağrı yaparak deprem bölgesi için acil ihtiyaç listesi yayımlayan Soylu’nun paylaşımı “Devletin görevini yine vatandaşa yüklüyorlar” tepkisine neden oldu. Kahramanmaraş merkezli depremler sonrası afetzedelerin bir kısmı temel gıda maddelerine ve temiz suya ulaşamıyor. Barınma ise deprem bölgeleri için hâlâ en büyük sorun. Tüm bu eksiklikler tartışılırken İçişleri Bakanı Soylu, Twitter üzerinden paylaşım yaptı. Soylu ‘vatandaşlara çağrı’ notunu düştüğü paylaşımında deprem bölgesi için acil ihtiyaç listesi paylaştı. Soylu, tepki iletisini aynı zamanda profiline sabitledi. Soylu’nun paylaşımı şöyle: “Vatandaşlarımıza çağrımızdır: Deprem bölgesine yardımları ve seferberlik halini devam ettirelim. ACİL İHTİYAÇLAR; kuru gıda kolisi, hijyen ve temizlik ürünleri, kadın/erkek/çocuk iç çamaşırı-yazlık kıyafet, kahvaltılık (sahur) kadın/erkek/çocuk terlik/ayakkabı.”
Söz konusu çağrı, felaketin ardından 85 milyonun büyük bir dayanışma sergilediği yardımları akıllara getirdi. Canlı yayında 86’sı kamu kurum ve bankalarından olmak üzere 115 milyar lira toplanmıştı. Avrupa başkentleri milyonlarca euro yollamış, ABD ve diğer ülkeler de maddi destekte bulunmuştu. Spor dünyası, ulusal ve uluslararası yardım kuruluşları ile sanatçılar da çeşitli etkinliklerle deprem bölgesi için kampanyalar düzenlemişti. Deprem felaketi için 30 milyar TL bağışlayan Merkez Bankası, 2019’da 41 milyar liralık ihtiyat akçesinin 21 milyar lirasını Hazine’ye aktarmıştı. Kara günler için ayrılan ihtiyat akçesinin akıbeti bu süreçte yine tartışmaya açıldı. 1999 depremi sonrası toplanan 86 milyar 138 milyon liralık deprem vergilerinin de nerede kullanıldığı sorusu da hâlâ yanıt arıyor. Tüm bu kaynakların akıbeti bilinmezken Soylu’nun yardım talebi mesajının altına verilen yanıtlarda 35’inci günde hâlâ yurttaştan destek istenmesi eleştirildi.
O paylaşımlardan bazıları şöyle:
- Sizin elleriniz neden hiç kendi cebinize girmiyor? Vatandaşlar olarak sadece Türkiyemiz içinde değil yurt dışından tonlarca yardım malzemesi ve para gönderdik. Gönderilen yardımları AFAD’ın eline verilmesi kuralını kim çıkardı? Gönderilen yardımlar nerede?
- 2 saatte 115 milyar toplanmıştı. O günde dedim bu gerçek olamaz. Görüyoruz ki gerçek değilmiş.
- Haluk Levent... Bakanıma yardımcı olur musun. İhtiyaç listesi de paylaşıldı...
- Kızılay’ın içini boşaltmasaydınız tüm ülkeye bakacak gücü vardı.
- Merkez Bankası hepimiz adına yardım etmişti.
- Sayın bakan o kadar bağış toplandı, paralar nerede?
- Kızılay’a da çağrı yaptınız mı?
- Kızılay eski haline dönsün, devlete yapılan bağışlar nereye harcanıyor AFAD bilgilendirme yapsın.
- 40 gün olmuş, hâlâ vatandaştan yardım istiyorsunuz. Devlet ne yapıyor bu arada?
- Sürekli halk yardım edecekse, onca vergiyi neden ödedik anlamadım.
- Korona olur IBAN atarlar, yangın olur IBAN atarlar, deprem olur IBAN atarlar. Halkın kendi kendini yönetmesi mevzusu çok yanlış anlaşıldı.