İklim krizi nedeniyle doğanın dengesinde değişiklikler yaşanıyor. Ortalama hava sıcaklıklarının her geçen yıl yükselmesi, kara ve deniz canlılarını olumsuz etkiliyor. Bilim insanları, Marmara Denizi'nin karşı karşıya olduğu tehlikeyi anlattı. İşte detaylar...
İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi, İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü ile Orta Doğu Teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri Enstitüsü'nden bilim insanları, iklim değişikliğinin etkisiyle Marmara Denizi'nde artan yüzey suyu sıcaklığının ekonomik balık türlerine etkilerini araştırdı. Yapılan araştırmada Marmara Denizi yüzey suyu sıcaklığının artığı bu durumdan da göç mevsimindeki balıkların etkilendiği gözlemlendi.
Av mevsiminin 45 gün geç başlaması gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Taner Yıldız, av mevsiminin 15 Ekim'de başlaması gerektiğini söyledi. Lüfer, çinekop ve hamsi türlerinin de dahil olduğu balık türlerinin incelendiği araştırmada göç sezonunun etkilendiği görüldü.
GÖÇ TAKVİMİ DEĞİŞTİ
Marmara Denizi'nin yüzey suyu sıcaklıklarının her yıl 0,05 derece arttığı ve bunun havza boyunca etkili olduğu saptanırken, ısınan yüzey suyu nedeniyle balık türlerinin göç takviminin değiştiği tespit edildi.
Çalışmanın sonuçlarına göre, yıllar içinde türlerin av sezonunun başlama ve bitiş dönemlerinde değişimler yaşandı. Lüfer ve palamutta av başlangıcı eylül ayı ortasından ekim ortasına sarkarken, hamside av başlangıcı kasım ortasından ekim ortasına kaydı.
Av bitimi tarihlerine bakıldığında ise lüfer ve palamudun ocak ortasında sona eren av sezonu aralık ortasına, hamsinin ise şubattan ocak ortasına geriledi. Çinekop avı dönemlerinde ise bir farklılık görülmedi.
Doç. Dr. Taner Yıldız
"AV YASAKLARI 45 GÜN İLERİ ALINMALI"
Çalışmalarının sonucunda bazı tavsiyeler çıkardıklarını aktaran Doç. Dr. Taner Yıldız, söz konusu tavsiyeleri şöyle sıraladı:
"İlk adım olarak iklim değişikliğine balıkçılık yönetimini adapte etmek için balıkçılık sezonumuzun takvimini yeniden ayarlamalıyız. Mevcut av yasaklarımız 45 gün ileri alınarak 15 Ekim'de başlamalı. Hamsi fazla avlanmamalı ki palamut ve lüfer döndüğünde yiyecek bir türü olsun. Böylece hamsi, palamut ve lüferi düzgün yönetmiş olalım.
Tabii ki bununla bitmeyecek, başka birçok kurala daha dikkat etmemiz, kota koymamız gerekiyor. Bizim kültürümüze göre hamsi kasımın ortasından önce yenmez, bu tüketici algısını da kullanarak av mevsimini ileri tarihe almamız mümkün. Mevcuttaki av mevsiminde yakalanan hamsiler tüketici tarafından tercih edilmiyor ve balık unu, balık yağı fabrikalarına gidiyor."
