Yüksek enflasyon nedeniyle maaşlardaki erime, ekonomik tedbirlere karşın durdurulamıyor. TÜİK'in gıda, giyim gibi temel ihtiyaçlardaki enflasyon oranları, vatandaşların yaşadığı hayat pahalılığını yansıtmadı. İşte detaylar...
Enflasyon nisanda aylık bazda yüzde 3.18, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 3.60 artış gösterdi. Yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında yüzde 69.80, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 55.66 olarak gerçekleşti. Aralık ayında 17 bin 2 TL olarak belirlenen asgari ücretin alım gücü düştü.
Aralık ayındaki 17 bin 2 TL'nin alım gücünü koruması için 20 bin 185 TL olması gerekiyordu. Aynı zamanda belirlendiği gün 579 dolar olan asgari ücret 525 dolara kadar geriledi. Yılın ilk 4 ayında resmi enflasyon yüzde 18.72 oldu. Pek çok tüketim kaleminde fiyat artışları resmi enflasyonu katladı.
ENFLASYON ORANI KAÇ 2024?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, nisanda 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 59.64, yurt içi üretici fiyatları yüzde 45.83 arttı. Aylık bazda TÜFE yüzde 3.18, Yİ-ÜFE yüzde 3.60 artış gösterdi.
TÜİK verilerine göre, TÜFE'deki (2003:100) değişim 2024 nisanda bir önceki aya göre yüzde 3.18, 12 aylık ortalamalara göre yüzde 59.64 ve bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 69.80 oldu. 2024 yılının ilk 4 ayında ortalama fiyat artış oranı ise yüzde 18.72 olarak gerçekleşti. 2024 nisan döneminde en yüksek fiyat artışı yıllık yüzde 103.86 ile eğitim oldu. İkinci en yüksek fiyat artışının görüldüğü harcama grubu yıllık yüzde 95.82 artışla lokanta ve oteller olurken üçüncü harcama grubu ise yüzde 80.39 ile ulaştırma oldu.
EN YOKSUL YÜZDE 20'NİN GIDA ENFLASYONU YÜZDE 107
DİSK-AR'ın TÜİK verilerinden yararlanarak yaptığı hesaplamaya göre resmi gıda enflasyonu ortalama yüzde 68.5 olarak gerçekleşirken emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 84.1 oldu. Üçüncü yüzde 20'lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 78.1 olurken, düşük gelirli ikinci yüzde 20'lik grubun gıda enflasyonu yüzde 89.5 ve en yoksul yüzde 20'lik gelir grubun gıda enflasyonu ise yüzde 107.6 olarak gerçekleşti.
Evrensel'de yer alan habere göre, yüksek gelir gruplarının daha düşük gıda enflasyonu hissettiği görüldü. Dördüncü (yüksek) yüzde 20'lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 65.5 olurken, en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu ise yüzde 49.9 oldu. Böylece en yoksul gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 108 olurken, en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 50 oranında kaldı. Bu durum enflasyonun gelir gruplarına, farklı toplumsal kesim ve sınıflara göre önemli ölçüde farklı hissedildiğini ortaya koydu.
TÜİK'e göre nisan ayı aylık enflasyon oranı yüzde 3.18'de kaldı. İstanbul Ticaret Odasının (İTO) verilerine göre, İstanbul'da nisan ayında önceki aya göre perakende fiyatlar yüzde 4.89, toptan fiyatlar yüzde 4.87 artış gösterdi. Buna göre TÜİK enflasyonu İTO'dan ayrıştı.
ENAG: NİSAN AYINDA YILLIK ENFLASYON 124.35
Bağımsız akademisyenlerin ve ekonomistlerin oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) ise nisan ayında enflasyonun yüzde 5.02 arttığını, son 12 aylık artışın yüzde 124.35 olarak gerçekleştiğini açıkladı.
ENAG Grup tüketici fiyat endeksi (E-TÜFE) ve TÜİK ana harcama gruplarına göre, nisan ayında en yüksek artış yüzde 11.21 ile giyim ve ayakkabıda oldu. Bunu yüzde 9 ile lokanta ve oteller, yüzde 8.6 ile haberleşme izledi.