OPEC ve OPEC dışı ülkeler toplantısında Suudi Arabistan sürpriz yaparken, Rusya ise yeni anlaşmada en çok kazanan ülke oldu.
Avusturya'nın başkenti Viyana'da 5-6 Aralık'ta gerçekleştirilen toplantıda, Suudi Arabistan liderliğindeki 14 Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) üyesi ve Rusya önderliğindeki 10 OPEC dışı petrol üreticisi ülke toplam ham petrol üretimlerini günlük 500 bin varil daha azaltma kararı aldı.
Söz konusu kesintiye, Riyad hükümeti kendi üretimini günlük 167 bin varil azaltarak destek olacağını belirtirken, bunun yanında Suudi Arabistan'ın ham petrol üretimini gönüllü olarak 400 bin varil daha azaltacağını açıklaması uzmanları ve analistleri şaşırttı. Böylece, OPEC ve OPEC dışı ülkelerin günlük ham petrol üretim kesintisi miktarı, gelecek yılın ilk üç ayı için 1,2 milyon varilden 2,1 milyon varile yükselmiş olacak.
ÜÇ AY SIKI DENETİM
Suudi Arabistan Petrol Bakanı Prens Abdülaziz bin Selman, toplantının ardından yaptığı basın açıklamasında, geçmişte petrol fiyatları yüksek olduğunda üretimi artırmak, fiyatlar düşük olduğunda ise üretimi kesmek suretiyle petrol piyasasında denge sağladıklarını ifade etti.
Bu kapsamda, Riyad hükümetinin gönüllü kesintisi, ülkenin petrol fiyatları üzerideki kontrolünü artırdı ve Suudi Arabistan yeniden küresel petrol piyasasında fiyatları değiştirebilen etkin bir aktör (swing producer) konumunu yeniden kazandı.
Suudiler, gönüllü kesinti kapsamında OPEC içinde petrol üretim sınırlarına riayet etmeyen Nijerya ve Irak gibi ülkelerin kotalara sıkı sıkıya uyması gerektiğini vurgularken, aksi durumda gönüllü kesinti miktarının değişebileceği uyarısında bulundu. Böylece, OPEC'in dağılabileceği yorumlarına yanıt veren Suudi Arabistan, örgüt içindeki nüfuzunu da artırmış oldu.
Öte yandan, Riyad hükümeti, OPEC ve OPEC dışı ülkelerin her 6 ayda bir toplanması yerine, 3 ayda toplanarak 24 ülkenin tümünün üretim kotalarının denetlenmesi çağrısında bulundu.
Buna göre, OPEC'in 178'inci görüşmesi 5 Mart'ta olağanüstü toplantıyla Viyana'da gerçekleşecek. OPEC ve OPEC dışı ülkelerin 8'inci Bakanlar Toplantısı da 6 Mart'ta düzenlenecek.
RUSYA'NIN KONDENSANTI KOTADAN ÇIKARILDI
OPEC ve OPEC dışı ülkelerin cuma günü sona eren 7'nci Bakanlar Toplantısı'nda en karlı çıkan ülke ise Rusya oldu.
Rusya'nın doğal gaz üretimi kış aylarının etkisiyle artarken, gaz kuyularından çıkarılan kondensat (condensate) türü petrol, ülkenin OPEC anlaşması kapsamında üretim kotasına uymasını zorlaştırmış ve son haftalarda tartışma konusu olmuştu.
Yeni anlaşma kapsamında, Rusya'nın ürettiği kondensat türü petrol artık ham petrol üretim kotasında sayılmayacak.
Rusya, OPEC ve OPEC dışı ülkelerin günlük 500 bin varillik kesintisine kendi üretimini sadece günlük 70 bin varil azaltarak katkıda bulunacak. Böylece, Rusya'nın günlük üretim kesintisi 228 bin varilden yaklaşık 300 bin varile çıkacak.
Bu çerçevede, Rusya dilediği miktarda kondensat türü petrol üretebilecek ve ek kesinti kış aylarında ülkenin iç tüketimiyle ihracatını büyük ölçüde etkilemeyecek.
