Yerel seçimden önce swap piyasasındaki hareketlenmenin de etkisiyle inişli çıkışlı bir seyir izleyen piyasa dün sakindi. Cuma kapanışta 5.57 seviyesinde olan dolar kuru 5.44’ü gördü. BİST 100 endeksi de toparlanarak 95 bin seviyelerine ulaştı. BlueBay Capital Varlık Yönetimi Stratejisti Timothy Ash “Piyasa hükümetin reform vaadini yerine getirmesini bekliyor” dedi. Ekonomistler de yeniden güven tesis edilmesine yönelik adımlar atılması gerektiğini belirtti.
Sandık başına giden Türkiye geçtiğimiz pazar günü yerel yönetimler için seçimini yaptı. Gelecek 5 yıl için tercihini yapan vatandaşlar şimdi ise yönünü ekonomi konusunda atılacak reformlara çevirdi. Geçtiğimiz haftayı sert bir şekilde kapatan piyasalar, seçim gününde de iki yönde hareketliydi. Cuma kapanışta 5.5781 seviyesinde olan kur, dün en yüksek 5.70 ve en düşük 5.44 seviyelerini gördü. Türk Lirası’ndaki düşüşe paralel Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi haftanın ilk işlem güne düşüşle başladı. Güne 93.908 puandan başlayan borsa, 91.864 puana kadar geriledi. Ardından toparlanan piyasa 94.700 bölgesine çıktı. BIST 100 endeksi, gün içinde 95.117 puana kadar çıktı. Dolar kuru seçim sonrası yeniden yön arayışında olacakken, Türk Lirası üzerinde ana baskı unsuru yurt içi yerleşiklerin 24 haftadır kesintisiz artmaya devam eden ve 179.3 milyar dolarlık rekor büyüklüğe ulaşan döviz mevduatları. BlueBay Capital Varlık Yönetimi Stratejisti Timothy Ash, AKP’nin İstanbul’da kaybetmiş görünmesinin başlangıçta Türk lirasında değer kaybına yol açtığını, ancak aslında büyük resmin değişmediğini, AKP hükümetinin ülke çapında yüzde 50’den fazla oy aldığını, reform vaadinde bulunan hükümetin bunu yerine getirmesi gerektiğini ifade ederek “Aksi halde piyasalar Türkiye’yi şiddetle cezalandıracaktır” dedi. Ekonomistler ve piyasa oyuncuları, bu hafta içerisinde yaşananlarla birlikte artık temel meselenin Türkiye’nin serbest piyasa ilkelerine bağlılığına dair güvenin zedelenmesi olduğunu ve hükümetin de bu güveni yeniden tesis etme konusunda adımlar atması gerektiğini söylüyor. Nomura International Küresel Piyasalar Araştırma bölümünden gelişmekte olan piyasalar ekonomisti İnan Demir, seçim sonrasına dair en önemli sorunu ‘yerli ve yabancı yatırımcıların güvenini yeniden tesis etmek’ olarak tanımladı. Demir “Yüksek enflasyon ve faizlerle mücadele için ‘idari’ önlemlerin kullanılması, Türkiye’de yerleşiklerin yılbaşından bu yana TL tasarruflardan uzaklaşarak döviz mevduat biriktirmesine yol açtı. Yerleşiklerin neredeyse daimi döviz talebi sürerken Merkez Bankası’nın rezervlerinin hızlı bir şekilde düşmesi de yabancı yatırımcıların TL’ye yönelik algısının olumsuza dönmesine yol açtı. Bu güven hasarının tamiri; dış finansman ihtiyaçlarının temini, TL’nin istikrara kavuşması ve enflasyonun kontrol altında tutulabilmesi açısından kritik öneme haiz” açıklamasında bulundu.
SORU İŞARETLERİ HÂLÂ GİDERİLMEDİ
İngiliz Financial Times gazetesi, Türkiye’ye yönelik kaygıların Merkez Bankası’nın net döviz rezervinin 10 milyar dolar azalması ve swap işlemlerine getirildiği gözlenen kısıtlamalarla birlikte arttığını kaydediyor. Gazetede kaleme alınan yazı şöyle devam ediyor: “Türk yetkililer yapılan yerel seçimler öncesi TL’nin istikrara kavuşmasında bir nebze de olsa başarıya ulaşmış gibi görünüyor. Ancak birçok kişinin bu önlemlerin uzun süre uygulanabileceğine dair şüpheleri var. Seçim geride kaldığında neler olacağına yönelik soru işaretleri giderilmiş değil. Türkiye’yi dikkatle izleyenlerin yanıtını aradıkları bir diğer soru da yapılan müdahalelerin yatırımcının güvenine zarar vermiş olup olmadığı. Ki yatırımcıların Türkiye’ye güveni son derece zor bir dönemin ardından yeni tesis edilmişti.”
‘PİYASALARDA ŞU AN TEPKİ VAR’
İş Yatırım Araştırma Direktörü Serhat Gürleyen Bloomberg HT’ye piyasaların seçim sonrası ilk tepkisinin negatif olduğunu, bunda Türkiye’nin yeniden erken seçim sarmalına gireceğine yönelik fiyatlamanın etkili olduğunu ancak kendisinin böyle bir beklentisi olmadığını belirtti. Gürleyen “Dünyada oldukça pozitif bir konjonktür var, bu konjonktürde Türkiye varlıklarının çok yüksek risk primi var. Yüksek risk primi sürdürülebilir değil. Önümüzde seçim yapılmayabilecek en azından 4 yıllık bir dönem var. İktidar bu süreci iyi değerlendirirse ve yeniden ekonomiyi siyasetin önüne koyabilirse piyasada şu anki tepkinin ortadan kalktığını görürüz” değerlendirmesini yaptı.
‘NE PAHASINA OLURSA OLSUN SABİT TUTTULAR’
Financial Times’taki yazı, Rabobank’tan gelişmekte olan piyasalar para kuru stratejisti Piotr Matys’in yorumuyla noktalanıyor: “Esasında yatırımcıları hayrete düşüren Türk yönetiminin reaksiyonu oldu. Hayati önemdeki seçimler öncesi Türk Lirası’nı ne pahasına olursa olsun belli bir düzeyde tuttular. Türkiye, Foreks piyasalarının düzgün bir şekilde işlem yapılmasına engel oldu. Acaba buna değer miydi?”
8 NİSAN NASIL KARŞILANACAK?
TEB Yatırım/BNP Stratejisti Işık Ökte ise yerel seçimler sonrası piyasalar tarafında 3 ana konuya odaklanacaklarını belirtti. Ökte bu konuları şöyle sıraladı; “Birincisi TL mevduat faizlerinde ‘dolarizasyon’u engelleyecek bir yukarı hareket yapılacak mı? 32 günlük vadeli mevduat ortalaması bankacılık sisteminde yüzde 20.5 oluşmaktadır ve politika faizinin 350 baz puan aşağısında gerçekleşen ortalama TL mevduat faizlerinde bu hafta yukarı yönlü bir hareket beklentimiz var. İkinci olarak Merkez Bankası fonlama maliyeti politika faizi üzerinde seyretmeye devam edecek mi? Üçüncüsü Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın 8 Nisan haftasında açıklayacağı yeni ekonomi ve reform paketi yabancı yatırımcılar tarafından nasıl karşılanacak?”