Döviz kuruna müdahalenin gevşetilmesi TL'deki değer kaybında ralli oluşturdu. Kurda yaşanan artış dış borç başta olmak üzere büyük bir yüke neden oldu. TL’deki değer kaybı artış, Türkiye’ye dış borçlar cephesinde 1,4 trilyon liralık kur farkı yükü bindirdi. Ekonomistler döviz kurlarındaki artış nedeniyle kur korumalı mevduatta en iyi senaryoda bile en az 300 milyar TL’lik bir ek yük oluşacağını söyledi. Sadece iki alanda oluşan yükün ise 1.7 trilyon lirayı bulacağı belirtiliyor.
Seçim sonrası ilk haftada yükselişe geçen döviz kurları, ikinci haftadaysa fırladı. Döviz kurunda yaşanan artış dış borç başta olmak üzere büyük bir yüke neden oldu. Dolar kuru seçim sonrası yüzde 15,4 arttı. Yabancı paralar sadece son iki günde TL karşısında yüzde 8,32 yükseldi. Bu durum Kur Korumalı Mevduat (KKM) ve dış borç cephesinde yükü artırıyor. Son verilerde, Türkiye’nin toplam dış borç stoku 459 milyar dolar olarak açıklanmıştı.
Dünya gazetesinden Naki Bakır’ın yaptığı hesaplamaya göre; 28 Mayıs sonrası dolar kurundaki artış Türkiye’ye dış borçlar cephesinde 1 trilyon 409,1 milyar liralık kur farkı yükü bindirdi. Bakır’a göre dolardaki her 1 kuruş artış, dış borçların ekonomiye yükünü yaklaşık 4,6 milyar lira artırıyor.
KKM'DE EN AZ 300 MİLYAR TL EK YÜK
Ekonomist Uğur Gürses ise son üç aydaki yüzde 22’lik son kur artışı üzerinden, KKM’de bugün için en az 300 milyar TL’lik bir ek yük geleceğini hesapladı. Ekonomi gazetesinden Şebnem Turhan’a konuşan Gürses, yaptığı hesaplamayı şöyle anlattı:
“KKM’nin vade yapısını tam bilmiyoruz kimi üç ay kimi altı ay olabilir. 26 Mayıs itibariyle 125 milyar dolarlık KKM stoku ve o günkü dolar/TL kuru 19,90 seviyesinde kabul ediyorum.
Kur şu an 23,4 yani yüzde 17,5 artmış durumda. 26 Mayıs’a göre TL mevduat olarak bankaların faiz olarak üsteleneceği kısmı yüzde 35 alıyorum. Ve tüm bu varsayımlar en pozitif şekilde yapılıyor. Faiz oranı daha düşük de olabilir. 19,90 kur da en yüksek seviye olarak aldım, kur daha düşük olduğunda fatura daha kötüleşir. Üç aylık hesaplamada bankalar yüzde 35 mevduat faizi verse yüzde 8,8, 90 günlük faizin tamamı olur.
Yani yaklaşık 9 puanlık kamunun üstleneceği yük var. 125 milyar dolar KKM stokuyla 11 milyar dolar gibi bir hesap çıkar. Bunu da 23,4 dolar/TL ile çevirdiğinizde 260 milyar lira önümüzdeki altı ay içinde hazineni üstleneceği maliyet olur. Yani en iyi senaryoda 300 milyar liralık bir fatura önümüzde duruyor.”
Piyasalar durulmuyor: Dolar ve euro tarihi zirvelerini gördü
