Cepleri yakan hayat pahalılığına çözüm olarak gıdada KDV’nin düşürülmesi kararı alındı. Ancak hükümet indirimin faturasını bakkala, manava kesti. Geçmişte de fiyat artışlarının sorumlusu olarak gösterilen esnaf, alırken yüzde 8 oranında vergisini ödediği ürünü yüzde 7 indirimli satmak zorunda. Fiyatları indirmeyen esnafa ağır para cezaları yazılmaya başlanması özellikle küçük işletmeleri isyan ettirdi.
Temel gıda maddelerinde uygulanan KDV’nin yüzde 8’den 1’e düşürülmesi olumlu karşılanırken, ürünleri yüzde 8 üzerinden alan iş yerlerinin bu maddeleri yüzde 1’den satması tartışma konusu oldu.
‘İŞİNİ ÖNÜNÜ ARKASINI DÜŞÜNMEDİLER FATURAYI BAKKALA KESTİLER’
Enflasyondaki yükselişin önü alınamayınca hükümet temel gıdada KDV’yi yüzde 8’den 1’e indirdi. Ancak iki üç kat artan fiyatlar karşısında yeterliliği tartışma konusu olan düzenleme düşünülmeden hayata geçirilince fatura esnafa çıktı. CHP Sözcüsü Öztrak “İşin önünü arkasını hiç düşünmemişler. Esnaf yüzde 8 KDV’yle faturayı kesmiş. Şimdi hemen 1’e indirin diyorlar. Tehdit edeceğinize aradaki vergi iadesini yapın” dedi.
‘KDV ANCAK 1.5 YIL SONRA İADE EDİLİR BİR GENELGEYLE BU ÖNE ALINMALI’
Marketler KDV maliyetiyle karşı karşıya kalırken bir de ‘ek indirim yapın’ baskıları geldi. Bunun karşısında ‘esnaf bu yükü nasıl kaldırsın’ tepkileri yükseldi. Sistemde KDV iadesinin olduğunu hatırlatan CHP’li Akif Hamzaçebi ise kritik detaya dikkat çekti: KDV iadesi normalde ertesi yıl yapılıyor. Yani aradan 1-1.5 yıl geçecek. Marketlerin zararsız satış yapması için bir genelge yayımlanıp stoktaki malların vergi iadesi ertesi ay yapılabilirdi.
ESNAF YÜZDE 8 İLE ALDI YÜZDE 1 İLE SATACAK
Temel gıda maddelerinde uygulanan KDV’nin yüzde 8’den 1’e düşürülmesi olumlu karşılanırken eleştirleri de beraberinde getirdi. Yüzde 8 KDV ile ürün alan işyerlerinin ürünleri yüzde 1 oranla satması tartışma yaratırken konuya ilişkin değerlendirme yapan CHP sözcüsü Faik Öztrak plansız yapıldığını belirterek ‘’Esnaf yüzde 8 KDV ile faturayı kesmiş. Şimdi esnafa KDV’yi yüzde 1’e hemen indirin diyorlar. Esnafı tehdit edeceğinize yüzde 8 ile yüzde 1 arasındaki KDV iadesini en kısa sürede yapacağınızı esnafa açıklayın’’ dedi.
Enflasyon canavarıyla mücadele kapsamında temel gıda maddelerinde Katma Değer Vergisi’nin (KDV) yüzde 1’e düşürülmesi olumlu karşılanırken, eleştirilere de neden oldu. Cumhuriyet Halk Partisi ( CHP) Sözcüsü Faik Öztrak konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede düzenlemenin plansız yapıldığını, ‘yaptım oldu’ anlayışıyla adım atıldığını belirtti.
Öztrak, düzenlemenin daha önce CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu tarafından gündeme getirildiğini belirterek ‘’Temel gıdada KDV’nin yüzde 8’den yüzde 1’e indirilmesi CHP’nin ve Sayın Genel Başkanımızın önerisi. Hükümet geç de olsa, diğerleri gibi, bu önerimizi de uyguladı. Ama burada da işin önünü arkasını hiç düşünmemişler. Esnafla görüşmeden, ‘ben yaptım oldu’ anlayışıyla adım atmışlar. Plansızlık ticaret zincirinde esnafı esnafla; esnafı halkla karşı karşıya getirecek. Esnaf yüzde 8 KDV ile faturayı kesmiş. Şimdi esnafa KDV’yi yüzde 1’e hemen indirin diyorlar. Esnafı tehdit edeceğinize yüzde 8 ile yüzde 1 arasındaki KDV iadesini en kısa sürede yapacağınızı esnafa açıklayın’’ ifadelerini kullandı.
Konuya ilişkin değerlendirme yapan vergi uzmanları yüzde KDV ile ürün alıp yüzde 1 oranla satmak zorunda kalan iş yerlerinin aradaki farkı devletten alabileceğini belirtti.
İndirimden dolayı araya çıkacak farkın kamudan karşılanacağını aktaran uzmanlar muhasebecilerin iş yükünün de artacağını belirtti. Öte yandan bazı analistler de KDV indiriminin bir çözüm değil sorun oluşturduğunu söyledi. Üretici girdilerine dikkat çeken analistler, zor durumda olan üreticilerin temel girdileride hala yüzde 18 KDV ödediğini ama bu KDV mahsuplaşacakları bir durum kalmadığını ve zararın daha da büyüdüğünü aktardı. Analistler KDV iadesi getirilmezse sorunun daha da büyüyeceğini vurguladı.
İNDİRİM YAPMAYANA CEZA VAR
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, fiyat artışlarıyla mücadelenin nasıl yapılacağına ilişkin olarak yaptığı açıklamada “Kurduğumuz denetim ekipleriyle beraber bizim attığımız bu adımlara karşı ters adımlar atanlara yönelik şiddetli cezai müeyyideleri uygulayacağız. Çünkü vatandaşımızı ezmeye, vatandaşımıza yönelik bu tür maalesef arzu edilmeyen süreci işletenlere karşı müeyyidelerimiz ağır olacaktır. Bu konuda bakanlıklarımız tüm müfettiş ekipleriyle buraların denetimini sürdüreceklerdir” dedi.
‘UYGULAMA OLUMLU ANCAK YETERLİ DEĞİL’
Temel gıda maddelerinde KDV oranlarının yüzde 8’den yüzde 1’e düşürülmesi olumlu karşılanırken, Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez, “Sadece tüketilen ürünlerdeki KDV indirimi değil, üretim devamlılığının sağlanması için gübrede, yemde, mazotta, ilaçta; sulama suyunda kullanılan elektrikte de KDV indiriminin yapılması, mazotta Özel Tüketim Vergisi’nin (ÖTV) kaldırılması. Girdilerde de KDV’nin yüzde 1’e indirilmesi gerekir” dedi. Suiçmez bu uygulamanın olumlu ancak, yeterli olmadığını belirterek, sadece tüketilen ürünlerdeki KDV indirimi değil, asıl üretim koşullarının iyileştirilmesi üretimde devamlılığın sağlanması için girdilerde de KDV’nin yüzde 1’e indirilmesi gerektiğini vurguladı.
‘YÜZDE 7’LİK FARK ÖDENİRSE FİYATLAR DÜŞER’
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul milletvekili M. Akif Hamzaçebi sosyal medya hesabından KDV indirimine ilişkin yaptığı açıklamada aradaki farkın ödenmesi gerektiğine dikkat çekti. Hamzaçebi, ‘’Marketler önceden yüzde 8 KDV ile satın aldıkları temel gıda maddelerini şimdi yüzde 1 KDV ile nasıl satacak. Fiyatı indir demek kolay. Yapılması gereken süratle yayınlanacak bir Genel Tebliğle aradaki yüzde 7’lik KDV farkını Mart ayında iade etme sözünü vermektir. Fiyatlar böyle iner’’ ifadelerini kullandı. Öte yandan Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun ise ‘’Fiyatları indirmek istiyorsan, elektriği, doğalgazı, akaryakıtı düşür! Bunlara sürekli zam yaparak, KDV indirimi ile gıda fiyatları düşmez!’’ dedi.
‘ESNAFA İADE YAPILACAK MI?’
Deva Partisi Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Güven, temel gıda ürünlerinde KDV indirimi çok doğru bir karar olduğunu belirterek ‘’Amma velakin yüzde 8 KDV ile mal almış esnafa KDV iadesi yapacakmısınız?’’ sorusunu sordu. Demokrat Parti Milletvekili Cemal Enginyurt ise ‘’Gıdada KDV indiriminin yüzde 1 e çekilmesi olumlu olmuştur. Çiftçilerimizin desteklenmesi için,Akaryakıtta da KDV yüzde 1 e düşürülmeli. Elektrik ve Doğalgaz zamları derhal geri çekilmeli’’ dedi.
‘SADELEŞTİRMELER DEVAM EDECEK’
Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan Türkiye’nin geçen yıl ekonomisi en hızlı büyüyen ülkelerden biri olduğunu vurgulayarak, yurt içi talebin ve ihracatın büyümeye katkı verdiğini, bunun da dengeli bir büyümenin göstergesi olduğunu ifade etti. Gürcan, KDV sistemini sadeleştirme programı kapsamında temel gıda ürünlerinde yüzde 8 olan KDV’yi yüzde 1’e indirdiklerini anımsatarak, sadeleştirme çalışmalarının devam edeceği bilgisini verdi.
‘TEDARİKÇİ VE TOPTANCILARIN FİYAT ARTIRIMINA GİTMEMESİ GEREKİR’
Türkiye Perakendeciler Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Düzgün yaptığı değerlendirmede ‘’ “Biz Cumhurbaşkanı’mızın talimatları doğrultusunda indirimleri yapacağız. Buradaki önemli konu toptancı ve tedarikçilerin fiyat artırımına gitmemesi” dedi. Türkiye Perakendeciler Federasyonu BaşkanıMustafa Altunbilek ise “Bizim bir zararımız olmayacak. Biz onu öderken devlette mahsuplaşacağız” ifadelerini kullandı.
ZİNCİR MARKETLER: ‘İNDİRİM RAFLARA YANSIDI’
KDV indirimine ilişkin zincir marketlerden peş peşe açıklamalar geldi.
MİGROS: ‘’Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan gıda ürünlerinde KDV oranının yüzde 8’den yüzde 1’de düşürülmesi açıklaması ardından 20 binin üzerinde ürünümüzün fiyatı bu doğrultuda indirilmiştir. Ayrıca Migros olarak KDV indirimine ek aile bütçesine iyi gelecek yüzlerce temel gıda ürünlerinde geçerli birçok kampanyamızla en kaliteli ve en uygun fiyatlı ürünlerle hizmet vermeye devam edeceğiz.’’
CARREFOURSA: BU KARAR DOĞRULTUSUNDA DÜZENLEDİK: ‘’Değerli Müşterilerimizin dikkatine; Yürürlüğe girecek gıda KDV indirimi nedeniyle, 14 Şubat pazartesinden itibaren tüm siparişlerimizi KDV indirimleri yansıtılmış olarak oluşturabilirsiniz. Siz değerli müşterilerimize en iyi hizmeti vermek üzere hazırlığımız dolayısı ile yarına kadar ileri tarihe sipariş oluşturma adımı kapalı olacaktır’’
BİM: RAFLARIMIZA YANSITMIŞ BULUNMAKTAYIZ: BİM açıklamasında “13 Şubat 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan kararda belirtilen ürünlerde yüzde 8’den yüzde 1’e indirilen KDV oranlarını 14 Şubat 2022 tarihi itibarıyla raflarımıza yansıtmış bulunmaktayız” denildi.
‘ELEKTRİK VE DOĞALGAZDA DÜZENLEME YAPILMALI’
KDV indirimini değerlendiren Vergi Uzmanı Ozan Bingöl ‘’Temel gıdadaki KDV indirimleri umarız vatandaşa yansır. Ancak vatandaşın gerçekten ihtiyacı olan ısınma, elektrik, su, ulaşım, doğalgaz gibi ürünlerdeki KDV ve hatta ÖTV’de düzenleme yapılmadan vatandaşın derdine bir nebze de olsa derman olma şansımız olmaz’’ dedi. İktisatçı Yalçın Karatepe ise ‘’Gıdada KDV indirimi önemli ancak bunun ne kadarı vatandaşa yansır takip etmek zor. Elektrik ve doğalgaz faturalarında KDV indirimi doğrudan vatandaşın bütçesine yansır. Ama onlarda indirim yok’’ ifadelerini kullandı.
TİMLER DENETİME BAŞLADI FİYATLAR DÜŞTÜ
Temel gıda ürünlerinde KDV’nin yüzde 8’den yüzde 1’e indirilmesinin ardından İstanbul Bahçelievler Belediyesi Zabıta Müdürlüğü ve Ruhsat Denetim Müdürlüğü ekipleri marketlerde KDV denetimi yaptı. Farkı görmek için çay, yumurta, salça, zeytin, şeker, un, makarna, tuz, süt, margarin ve beyaz peynirden oluşan 11 parçalık alışveriş yaptıklarını belirten zabıta memuru Volkan Küp ise, “Temel ihtiyaç malzemelerinde yüzde 8 olan KDV oranı bugün itibariyle yüzde 1’e düşürüldü. Bununla alakalı biz dün akşam bir alışveriş gerçekleştirdik. Bu alışverişimiz temel ihtiyaç malzemeleri olan tuz, yağ, çay şeklindeydi. 11 kalem toplam malzeme alındı. Bu sabah tekrar aynı alışverişi yaptığımızda KDV oranlarının yüzde 8’den yüzde 1’e düştüğünü görüyoruz. Dün yapılan alışveriş 241, 75 lira olurken, bugün aynı alışveriş 227, 20 liraya düştü. Arada 14,55 liralık bir rakam farklı oldu” diye konuştu.
