Ülkenin yarısını ‘açlık sınırı’nda yaşamaya mahkum eden asgari ücrete tepki büyüyor. Toplumun her kesiminden yapılan eleştirilerde 22 bin 104 liranın ortalama maaş haline getirildiği belirtildi. İğneden ipliğe en az yüzde 50’yi bulan zamlara dikkat çekildi. Vatandaşın belirlenen maaşla ay sonunu getiremeyeceği vurgusu yapılarak ‘Geri adım atılmalı’ çağrıları yinelendi.
BOĞAZ TOKLUĞUNA ÇALIŞMA ÜCRETİ
Milyonlarca çalışanın beklediği asgari ücrete zam oranı hayal kırıklığı yarattı. Çalışanların yarısını doğrudan, geri kalanını da dolaylı etkileyen yüzde 30’luk zamma rağmen asgari ücretin açlık sınırının altında kalmasına tepki yağdı. Artışa fren yapılan ‘Enflasyon patlar’ endişesinin gerçekçi olmadığını ifade eden ekonomistler rakam için ‘Boğaz tokluğuna çalışma ücreti’ dedi. Sendikalar da art arda açıklama yaptı. ‘Bu rezaleti Çalışma Bakanı’nın ‘Başarılı olduğumuza inanıyoruz’ diye açıklaması halkı aşağılamaktır’ denildi. TÜRK-İŞ, komisyona artık katılmayacaklarını duyururken DİSK ise ‘Milyonları 22 bin liraya mahkum etmek milletle dalga geçmektir’ görüşünü dile getirdi.
ALIRKEN %50 VERİRKEN %30 ZAM
Kamuoyunda vergi, harç ve ceza zamlarına dikkat çekildi. ‘Devlet kendi alacağına gelirken yüzde 50, vatandaşa vereceğine yüzde 30 artış yapıyor’ eleştirisi yapıldı. Ankara başta olmak üzere pek çok kentte eylemler düzenlendi. Muhalefet liderleri ise vatandaşın tek gündeminin geçim olduğunu vurguladı. ‘Artık sokağa çıkma ve hakkını almanın zamanı’ sözleriyle yapacakları mitinge katılım çağırısı yapan CHP lideri Özel, ‘Vatandaşın gözünde Halep’e, Şam’a plaka numarası bildirme yok’ dedi. Saadet Partisi lideri Arıkan da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sözlerini hatırlatarak seslendi: Bu ücretle kirayı kim ödeyecek? Faturaları nasıl karşılanacak? Pazara nasıl çıkılacak?
SEFALET ÜCRETİNE TEPKİ BÜYÜK
Çalışanları doğrudan, toplumun tamamını ise dolaylı olarak ilgilendiren 2025 asgari ücret zam oranı apar topar işçi sendikaları olmadan belirlenerek 22 bin 104 TL oldu. Hükümet, çalışanları enflasyona ezdirmeyeceğini belirtse de yüzde 30’luk zamla milyonları açlığa mahkum etti. Yüksek enflasyon, faiz ve döviz ortamında belirlenen yeni asgari ücret rakamına tepkiler ise artarak çoğalırken, uzmanlar da ekonomik krizin faturasının işçi kesimine kesildiğini söyledi.
Türkiye’nin yarısını ilgilendiren 2025 yılında geçerli olacak asgari ücret zam oranı ‘sürpriz’ bir toplantıyla işçi temsilcileri olmadan belirlendi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, 2025 yılı asgari ücretinin 22 bin 104 lira olacağını açıkladı. Çalışanlara, verilerinin şeffaflığı sık sık tartışılan Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı enflasyonun bile 15 puan altında bir zam yapıldı. TÜİK kasım ayında enflasyonu, yıllık bazda yüzde 47,09 olarak açıklamıştı. Bir yıl önce 5 bin 600TL artırılan ücrete 2025 için yapılan zam 5 bin 102TL’de kaldı. Hükümet, çalışanları enflasyona ezdirmeyeceğini belirtse de yüzde 30’luk zamla milyonları açlığa mahkum etti. Apar topar işçi sendikaları olmadan ‘sürpriz’ bir şekilde açıklanan yeni asgari ücrete ise vatandaşlardan ve sendikalardan tepkiler artıyor. Ankara’da kendilerini ‘Ankara Emek ve Demokrasi Güçleri’ tanımlayan bir grup ilan edilen asgari ücreti protesto etti. “Artık yeter” sloganları atan grup, “Asgari değil insanca yaşam” dövizi açtı. Yapılan açıklamada, “Asgari ücret açlık sınırının altında kalmıştır. 22 bin 104 TL olarak açıklanan asgari ücret, hedeflenen enflasyona göre ve IMF/sermaye ihtiyaçlarına göre belirlenmiştir. Biz bu memleketin üretenleri yani sahipleri olarak IMF buyruklarını ve işbirlikçisi saray iktidarını reddediyoruz” denildi. Artvin’in Hopa ve Kemalpaşa ilçelerinde yaşayan vatandaşlar da yeni asgari ücrete tepki gösterdi. Vatandaşlar, “Biz bu asgari ücreti kabul etmiyoruz, bu parayla Mehmet Şimşek yaşasın” ifadesini kullandı. Açıklamada, “Asgari ücret bizim için bir rakam değildir; bizim yaşam garantimizdir. 22 bin 104 TL ile bırakın insanca, onurlu bir yaşam, sadece yaşamak için bile yeterli olamaz. Her gün yaşam maliyetleri, gıda fiyatları, kiralar, faturalar artıyor” ifadeleri kullanıldı.
‘BU PARAYA İKİ HAFTA ZOR GEÇİNİLİR’
Mikrofon uzatılan vatandaşlar, asgari ücretin temel yaşam giderlerini karşılamaktan uzak olduğunu belirtti. Birçok kişi, mutfak masraflarını dahi karşılamanın giderek zorlaştığını ifade ederek, artan kira ve faturaların 2025 yılında verilecek asgari ücretle de ödenemeyeceğini dile getirdi. Halit Sıtkı isimli vatandaş açıklanan rakam ile hükümet yetkililerini 15 gün yaşamaya çağırarak şu ifadeleri kullandı: “Ben bu paranın kimseye yeteceğini düşünmüyorum. Açıkladıkları paranın elle tutulur, gözle görülür hiçbir hükmünün olmadığı bir ülkede yaşıyoruz. Şimdi benim üç tane okuyanım var. Biri üniversiteli biri üniversiteye hazırlanıyor, diğeri de liseye hazırlanıyor. Şimdi ev kirası, çocukların okuması, evin masrafı, Allah rızası için bunu bize hak görenler kendileri 22 bin lirayla on beş gün geçinsinler, bir ay demiyorum. On beş gün geçinsinler, ondan sonra gelsinler desinler ki ‘ya siz haksızsınız’ desinler.” Ahmet Gümüş isimli diğer vatandaş, “Asgari ücret kimseye yetmez. 22 bin lira kime yeter. Ev kirası 20 bin lira olmuş” derken, Naz Karatepe de, “Kesinlikle yetemez. Zaten bu ekonomide 22 bin TL’yle hani çocuğu olan bir aile bir hafta, iki hafta zor geçinir yani. Dalga geçer gibi fiyat veriyorlar” diye konuştu.
EMEKLİLER UMUTSUZ
Türkiye Emekliler Derneği Başkanı Vedat Gür, emeklinin yılbaşını özel bir gün olarak kutlayamayacak hale geldiğini söyledi. Gür, yılbaşı için meyve çerez parasını karşılayamayacak olan emeklilerin buruk bir şekilde yeni yıla gireceklerini belirtti. Geçim sıkıntısından yakınan emekli Nadir Hangün ise, “Emekli buruk tedirgin olarak girecek yılbaşına. Eskiden emekli yılbaşında televizyonunu değiştiriyordu. Şu anda çerezi bırakın çekirdek dahi alamayacak” dedi. Emekli Cemalettin Yıldırım da ‘’Emekliye baktığınız zaman 3. sınıf muamelesi görüyor maalesef. Emekli bugün bir kahveye, bir çay ocağına gittiği zaman ‘Arkadaşıma bir çay ısmarlayabilir miyim ‘ hesabını yapıyor. Umarım bunu anlarlar, insanca yaşayabileceğimiz bir ücret verirler” diye konuştu.
BU MİKTAR MİLLETLE DALGA GEÇMEKTİR
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, asgari ücrete ilişkin “Her gün yoksullaştığımız bu ülkede bu yüksek enflasyon karşısında milyonları 22 bin liraya mahkum etmek bu ülkenin tüm değerlerini ve güzelliklerini üreten işçi sınıfıyla, emekçilerle dalga geçmektir. İşçi sınıfını emekçileri, bırakın yoksulluğa, açlığa mahkum etmektir açlığa. Şu anda bu ülkede açlık sınırı yani dört kişilik ailenin sadece mutfak masrafı 21 bin lirayı buldu” dedi. DİSK’in “Gelirde ve Vergide Adalet” talebiyle başlattığı eylemler yurdun dört bir yanında vergi daireleri önünde sürüyor.
