ABD’nin çelik ve alüminyum ithalatına ek gümrük vergisi kararı sonrasında Türkiye’nin Amerika’ya çelik ihracatı durdu. Siparişlerin gelmemesi, teklifin dahi yapılamaması üzerine Ekonomi Bakanlığı, Türkiye’nin muafiyeti için bir dosya hazırlayarak ABD’ye gönderdi.
HAMİDE HANGÜL/İSTANBUL
ABD Başkanı Donald Trump’ın çelik ithalatına yüzde 25, alüminyuma yüzde 10 gümrük vergisi getiren “Section 232” yasasını imzalaması sonrasında Türkiye’den ABD’ye çelik ihracatı durdu. Siparişlerin gelmediğini, fiyat tekliflerinin dahi yapılamadığını açıklayan çelik ihracatçıları, bu duruma Ekonomi Bakanlığı’nın el attığını açıkladı. Çelik sektörü temsilcileriyle görüşen Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci de ABD Ticaret Bakanı Wilbur Ross’a, Türkiye’nin ek gümrük vergilerinden muaf tutulmasına yönelik bir dosya gönderdi. Birçok ülkenin ABD’ye bastırarak söz konusu vergilendirmeden vazgeçildiği, Türkiye’nin de muafiyet kriterlerini karşıladığını açıklayan çelik ihracatçıları, “Şimdi ABD’den tarih bekliyoruz, bu karardan vazgeçileceğini umuyoruz” dedi. ABD kısa süre önce ek vergi getirmişti. ABD daha sonra Arjantin, Avustralya, Brezilya, Güney Kore, Kanada, Meksika ve ABD’nin en büyük ticaret ortağı olan Avrupa Birliği’nin yeni vergilerden muaf tutulacağını açıklamıştı. Dünyanın sekizinci büyük çelik üreticisi konumundaki Türkiye’nin ABD’ye çelik ihracatı 2017’de 1.12 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) verilerine göre, Türkiye’nin toplam çelik ihracatı ise 11.5 milyar dolar. İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği Başkanı Rıdvan Mertöz, “Türkiye’den kaldırılacak diye umuyoruz. Avrupa dahil birçok ülke bunu bastırdı ve kaldırıldı. Biz de umuyoruz ki çelik ve alüminyumdaki bu vergileri kaldıracağız” diye konuştu.
TÜRKİYE MUAFİYET KRİTERİNİ KARŞILIYOR
Çelik ihracatçılarına göre, Türk çelik sektörü, Trump’ın işaret ettiği 3 kritere göre de muafiyeti hak ediyor.
1. İkili ticaret ilişkilerindeki dengesizlik: Türkiye ile ABD ticaretinde açık veren taraf Türkiye. Çelik sektörü özelinde de ABD’den çelik ithalatı 1,33 milyar dolarken ihracat 1,18 milyar dolar.
2. Çin çelik ürünlerinin işlenerek veya işlenmeden menşei değiştirilerek (trans-shipment) ABD’ye ihraç: Türkiye, Çin’den çok az miktarda çelik alıyor, onu da kendi ihtiyaçları için kullanıyor. Amerika’ya giden ürünlerin tamamı ve daha fazlasının hammaddesi Amerika’dan geliyor. Türkiye’de işlenip Amerika’ya geri gönderiliyor.
3. Askeri harcamalar: Türkiye, gelişmekte olan ülke statüsünde olmasına rağmen pek çok gelişmiş ülkeye rağmen askeri harcamalarının GSYH içerisinde aldığı pay oldukça yüksek. Bu vesileyle NATO üyelerinin güvenliğini sağlamada önemli bir katkıda bulunuyor.
ABD'DEN TARİH BEKLİYORUZ, UMUTLUYUZ
Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Başkanı Namık Ekinci, Ekonomi Bakanlığı’nın vergilerin kaldırılması için ABD’ye bir dosya ile mektup gönderdiğini açıkladı. Çelik, “ABD’den şimdi gün bekleniyor. Gün verildiği zaman heyet halinde ABD’ye gidilecek” dedi. Ekonomi Bakanlığının da konuyla ilgili hummalı bir çalışma içerisinde olduğunu dile getiren Ekinci, “Kısa zamanda netice alınacağını umuyorum. Türkiye zaten ABD’nin bahsettiği tüm muafiyet kriterlerini karşılamaktadır” dedi. ABD’ye çelik ihracatının da durduğunu açıklayan Ekinci, “Siparişler durdu, teklif de verilemiyor” dedi.