Suriye’de ateşkesin sağlanabilmesi için uçuşa yasak bölgeler kurulması yönünde bir öneri de Almanya’dan geldi. Ancak rejimin ‘Aralarında radikaller var’ gerekçesiyle muhalifleri vurması, ateşkes metninde yer alarak meşrulaştırılınca, Rusya önerileri bu gerekçeyle reddetti.
Suriye’de yapılan son ateşkes anlaşması, önce ABD’nin Deyr ez-Zor’da Esad rejimini vurması, daha sonra Halep’teki Birleşmiş Milletler (BM) insani yardım konvoyuna saldırı düzenlenmesinin ardından çöktü. Bu gelişmelerden sonra, ülkede çatışmasızlığın sağlanması için uçuşa yasak bölgeler oluşturulması fikri dünyanın da gündemine geldi. Türkiye, Mayıs 2013’ten beri bu yöndeki taleplerini tekrarlıyordu.
‘TEK BİR ŞANS VAR’
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin ardından, Alman mevkidaşı Frank-Walter Steinmeier de benzer bir öneride bulundu. Suriye’de bütün hava harekatlarının geçici olarak durdurulması gerektiğini söyleyen Steinmeier, şu ifadeleri kullandı: “Suriye’de ateşkesin bir şansı varsa, bunun ancak bütün askeri hava araçlarının faaliyetlerinin geçici olarak durdurulmasıyla mümkün olduğu anlaşılmalıdır.” Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu için New York’ta bulunan Alman Bakan, ateşkesin en az üç gün sürmesi gerektiğini, ancak bir haftaya da uzatılabileceğini söyledi. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry de, önceki gün Suriye ordusunun hava saldırısı yaptığı noktalarda uçuşa yasak bölge ilan edilmesini önermişti.
Rusya’dan uçuşa yasak bölge talebine yanıt gecikmedi. Rusya Dışişleri Bakanı Yardımcısı Sergey Ryabkov, bu planın işlemesi için önce muhaliflerle ılımlıların ayrılması gerektiğini savundu. Mevcut haliyle önerinin işlemeyeceğini iddia eden Ryabkov, Deyr ez-Zor ve BM konvoyu saldırılarının ateşkesi tehlikeye attığını, ancak ABD ve Rusya’nın imzaladığı metin dışında Suriye için çıkar yol olmadığını söyledi.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ve Rus mevkidaşı Sergey Lavrov’un anlaşması sonucu imzalanan ateşkes metninde, ılımlı muhalif gruplarla adını Fetih el-Şam Cephesi olarak değiştiren Nusra’nın birbirinden ayrılması öngörülüyor. Esad ve Rusya, uzun süredir ‘Nusra’ bahanesiyle ılımlı muhalifleri hedef alıyordu. Yapılan anlaşmayla, Şam ve Moskova’nın öne sürdüğü bu gerekçe meşruluk kazanmış oldu. Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, önceki gün Kerry’le görüşmesinin ardından, ateşkesin uygulanması için önce bu şartın yerine getirilmesi gerektiğini söyledi. Rusya, uçuşa yasak bölge taleplerini de aynı gerekçeye dayanarak reddetti.
‘HALEP’İ KUŞATMIYORUZ’ DEDİ KATLİAM YAPTI
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, AP ajansına Şam’da bir mülakat verdi. Geçen hafta Deyrizor kentinde Suriye ordusuna bağlı birliklerin ABD uçakları tarafından vurulmasının kasıtlı olduğunu iddia eden Esad, Washington’ın radikal gruplarla savaşmaya istekli olmadığını savundu. Esad, Halep’in kuşatma altında olduğunu da inkar etti. Aynı saatlerde Suriye ordusu, Halep’e son aylardaki en şiddetli saldırısını gerçekleştirdi. Saldırıda en az 45 kişi öldü.
