Aşı pazar gecesi yolda

25/12/2020 07:20 KAYNAK: KARAR GAZETESİ

Sağlık Bakanı Koca, CoronaVac’ın koruyuculuk oranını yüzde 91.25 olarak açıkladı. Daha önce 11 Aralık’ta geleceği belirtilen dozlarla ilgili Koca, nihayet net bir tarih verdi: Pazar gecesi yola çıkacak, pazartesi Türkiye’de olacak.

Dünya 10 gündür yaygın uygulama aşamasına geçerken Brezilya, Çin aşısında Faz3 sonuçlarının açıklanmasını 15 gün daha erteledi.

Brezilyalı yetkililer, ertelemeye Çinli şirketin talebini gerekçe gösterdi. Ancak soru işaretlerine yol açan gelişmenin ardından Sağlık Bakanı Koca, aşı çalışmalarında Türkiye’de elde edilen sonuçları kamuoyuna duyurdu.

Çin aşısıyla ilgili dünyada ilk veriler olduğunu vurgulayan Koca, aşının koruyuculuğunun yüzde 91.25 seviyesinde gerçekleştiğini söyledi. “Çin devlet olarak bu datalarımızı kullanacak” dedi.

"İLK PİKTE VAKA SAYILARIMIZ 80 BİNLERDEYDİ"

Aşıların pazar gecesi yola çıkıp pazartesi günü Türkiye’de olacağı kaydedildi. İlk etapta sağlık çalışanlarına uygulama yapılacağını hatırlatan Bakan Koca “Birinci aşamada 9 milyona yakın kişi aşı olacak.

Aile sağlığı merkezleri ve özel hastaneler de kullanılacak. Günde 1.5-2 milyona kadar uygulama imkanı yakalayacağız” dedi. Konuşmasında vaka sayılarına da değinen Koca’nın “Günlük vaka sayılarımız ilk pik döneminde 80 binlerdeydi” ifadeleri dikkat çekti.

AŞI PAZAR GECESİ YOLDA

Çin aşısı CoronaVac’ın Brezilya’daki faz-3 sonuçlarının açıklanmasının üçüncü kez ertelendiği gün Sağlık Bakanı Koca verileri açıkladı, daha önce 11 Aralık’ta geleceği belirtilen dozlarla ilgili de net tarih verdi: Aşılarımız bir aksilik olmazsa pazarı pazartesiye bağlayan gece yola çıkıyor.
İlk etapta 9 milyon kişiye aşı yapılacak. Türk insanında yüzde 91,25 etkili oldu.

Kovid-19 salgınında hayatını kaybedenlerin sayısı 1.7 milyonu aştı, hastalığa yakalandığı tespit edilenlerin sayısı da 80 milyona dayandı. Bir yılı geride bırakan küresel pandemiden çıkışın tek yolu olarak görülen yaygın aşılama ise 11 ülkede başladı.

İngiltere, ABD, Kanada, Rusya, Suudi Arabistan, Bahreyn, İsrail, Kuveyt, Katar, Sırbistan ve İsviçre’de ilk dozlar yapıldı. Avrupa Birliği ülkelerinde de uygulamanın 27 Aralık’ta başlaması bekleniyor. Birden fazla şirketle sözleşme yapan ABD, İngiltere, Kanada ve bazı AB ülkeleri vatandaşlarının tamamına yetecek dozda aşı temin etti. Şu ana dek sadece Çinli SinoVac şirketiyle 50 milyon dozluk anlaşma yapan Ankara, Pfizer-BioNTech, Gamaleya ve AstraZeneca-Oxford ile görüşme halinde.

Bilim Kurulu toplantısı sonrası konuşan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “Çin makamları Türkiye’ye gönderilecek aşı dozları için onay işlemlerini tamamladı. Aşılarımız bir aksilik olmazsa pazarı pazartesiye bağlayan gece yola çıkıyor. Artık aşının Türk insanında etkili ve güvenilir olduğundan da eminiz. Erken dönemde aşının koruyuculuğu yüzde 91,25 oranında, bu giderek daha artmış olacak” dedi.

“Son günlerde İngiltere gibi ülkeler, kontrolsüz vaka artışlarını virüsün mutasyonuna bağlayarak açıklamaya çalışmaktadır” diyen Koca “Sıkı tedbirler sonucunda, İstanbul’da vaka sayısında önemli oranda düşüş kaydedilirken, bu durum poliklinik başvurularına yüzde 50, hastane yatışlarına ve yoğun bakım doluluk oranlarına yüzde 25 olarak yansıdı” açıklaması yaptı.

Kovid-19 aşı planlamasına dair de konuşan Koca “Birinci aşamada 9 milyona yakın kişinin olduğunu söyleyebilirim. Günde ortalama 1,5 hatta 2 milyona kadar aşıyı yapma imkanımızvar. Sağlık çalışanlarından başlamak üzere ocak, şubat, mart en geç nisan olmak üzere, ilk 2 hafta 3. aşamadaki kişileri aşılamayı hedefliyoruz. İngiltere’dekine benzer bir mutasyona rastlamadık ama genom analizi yaparak bununla ilgili daha net bir şey söylemek mümkün” diye konuştu.

BioNTech aşısına ilişkin bir soru üzerine ise Koca “Üretimle ilgili bir sorun olduğunda sözleşmenin miktarınca sorumluluk taşıyabileceklerini belirten bir maddeyi koymaya karşılıklı razı olduk. Opsiyonel olarak 30 milyon doza kadar aşının sözleşmesinin detayları netleşmiş oldu. Bu gece veya yarın en geç imzalanmış olur. BioNTech aşısını mart sonuna kadar 4.5 milyon doz gibi planladık. Zannediyorum ocakta bunun 1 veya 1.5 milyon gibi bir kısmı gelmiş olacak. Biz hem Sinovac hem Pfizer aşısını dünyadan daha ucuza almış olacağız” cevabını verdi.

Kovid-19 aşısını sağlık çalışanlarıyla birlikte ilk yaptıran kişilerden biri olacağını aktaran Koca “Zorunlu yapılmasından yana değiliz. Vatandaşımızı ikna edebilirsek herkesin bu aşıyı yaptıracağına inanıyorum” şeklinde konuştu.

SİNOVAC SORULARA YANIT VERMEDİ

Faz 3 sonuçlarını 15 Aralık’ta duyurması beklenen ancak açıklamayı 8 gün erteleyen Brezilya ise benzer bir karar daha aldı. Bu kez erteleme 15 gün oldu. Brezilya aşının ileri aşama denemelerini tamamlayan ilk ülke olsa da Aralık ayı başında açıklanacağı söylenen ayrıntılı rapor üçüncü kez ertelenmiş oldu.

Reuters, son ertelemenin Çinli aşı üreticilerinin şeffaflıktan yoksun olduğu eleştirilerini artıracağına işaret etti. Sinovac firmasının da ajansın sorularına yanıt vermediği belirtildi. CoronaVac aşısının 3. faz son sonuçlarının öngörüldüğü üzere açıklanmamasının, Çinli şirketin farklı ülkelerde de denediği aşı adayının deney sonuçlarını eş zamanlı duyurmak istemesinden kaynaklandığı belirtildi.

Sinovac’ın Brezilya’da Kovid-19 aşısı deneyleri ve üretimi için işbirliği yaptığı Butantan Enstitüsü’nün Direktörü Dimas Covas, deney sonuçlarının açıklanmasındaki gecikmenin Sinovac ile imzalanan anlaşma gereği olduğunun altını çizerek “Sinovac ile yaptığımız anlaşma gereği, bu sonuçların eş zamanlı açıklanmasını gerektiriyor” dedi.

Sao Paulo Eyaleti Sağlık Sekreteri Jean Gorinchteyn de CoronaVac’ın etkinlik oranının, Dünya Sağlık Örgütü’nün bir aşı adayının bağışıklık kazandırabilmesi için alt sınır olarak değerlendirdiği yüzde 50 eşiğini geçtiğini ve bunun “kutlanması gereken bir şey” olduğunu savundu.

CoronaVac’ın Butantan Enstitüsü tarafından ölçülen etkinlik oranının, diğer ülkelerden farklı sonuç gösterdiğini açıklayan Gorinchteyn bu uyuşmazlık nedeniyle 3. faz deney sonuçlarının açıklanmadığını belirtti. Çin Komünist Partisi’nin İngilizce yayın organı Global Times’a konuşan Çinli aşı uzmanı Tao Lina ise “Brezilya’da elde edilen koruma oranı yüzde 90’a ulaşsaydı açıklama ertelenmezdi” dedi.

“YÜZDE 40 ÇEKİNİYOR VE HAKLILAR”

Belirsiz süreçte ise vatandaşın kafası karıştı. Bilgi kirliliğinin pik yaptığı dönemde aşıya karşı ‘mesafe’ oluştu. NG Araştırma’nın iki bin 145 kişiyle yaptığı ankete göre ‘aşı yaptırırım’ ve ‘yaptırmam’ diyenlerin oranları yüzde 27. Kararsızların oranı ise yüzde 46 olarak gerçekleşti. Pfizer-BioNTech aşısına güven yüzde 27 ile zirvede yer alırken, SinoVac’a güven yüzde 8’de kaldı.

Sadece 25 milyon kişiye yetecek kadar anlaşmayla nüfusunun yüzde 30’unu aşılayabilecek olan Türkiye, ülkeler arasında bu sıralamada 53’üncü oldu. Türkiye’nin üzerinde Bahreyn, Ürdün, Mısır ve Nepal gibi ülkelerin yer alması dikkat çekti.

Dünyanın önde gelen biyoteknoloji firmalarının, 2021 üretimlerini de kapsayan 9 milyar dozdan fazla sipariş aldığı aşı yarışında geride kalan Türkiye’de toplumun en az yüzde 60’ına yetecek miktarda, farklı firmalarla anlaşma yapılması yönünde beklenti oluştu.

BIONTECH AŞISINA KUVEYT DE BAŞLADIÇin’den sonuçlar beklenirken BionTech uygulaması hızla yayılıyor. Körfez’deki listeye son alarak Kuveyt dahil oldu. İlk dozu Sağlık Bakanı es-Sabah yaptırdı. Sağlık görevlileri başkentteki Uluslararası Fuar alanında vatandaşlara da aşı yaptı.

HANGİ ÜLKE KİMDEN NE KADAR AŞI ALDI?

HİNDİSTAN: 2.2 MİLYAR

AstraZeneca: 1 milyar
Novavax: 1 milyar
Gameleya: 200 milyon

AB: 2.165 MİLYAR

AstraZeneca: 400 milyon
Sanofi-GSK: 300 milyon
JJ: 400 milyon
Pfizer-BioNTech: 300 milyon
Curevac: 405 milyon
Moderna: 160 milyon
Novavax: 200 milyon

ABD: 910 MİLYON

AstraZeneca: 300 milyon
Moderna: 200 milyon
Novavax: 110 milyon
JJ: 100 milyon
Pfizer-BioNTech: 100 milyon
Sanofi-GSK: 100 milyon

COVAX: 700 MİLYON

AstraZeneca: 300 milyon
UBI: 200 milyon
Sanofi-GSK: 200 milyon

Dünya Sağlık Örgütü tarafından oluşturulan COVAX adlı oluşum, orta ve düşük gelirli ülkelerde yaşayan milyarlarca kişinin aşılanabilmesini amaçlıyor. Girişimin başarısız olması halinde yoksul ülkelerde aşılamanın 2024’e kadar yapılamayacağı belirtiliyor.