20 yıl oldu… AK Parti’nin iktidara gelişinin üzerinden geçen yıllar, bir ülkenin kaderini tayin veya yeniden tayin için yeterli olacak kadar uzun süredir. Önüne bir hedef koyup peşinden sabırla gitmeye karar veren ülkelerin sonuç alacağı kadar uzun bir süre... Nasıl bir ülke olmak istiyorsanız 20 yılda bu ülke olabilirsiniz. Özellikle Türkiye gibi potansiyeli yüksek, dinamik ve fırsatlara açık bir ülkeyseniz.
Mesela… “Dünyanın en büyük 10 ekonomisinden biri olmak” fikrini kafaya koymuşsanız ve kesintisiz bir siyasal istikrar dönemi de bu hedefe eşlik ediyorsa bunu sağlayabilirsiniz. Ne “dış güçler” ne de “karanlık odaklar” sizi durdurabilir. Zaten böylesine büyük bir hedef aynı zamanda her türlü engeli aşmak iradesini de içerir. Tabii ki bir ülke büyürken bir başkasının payından da eksilteceği için rahatsızlık yaratacaktır ama hedef koymak paylaşımı değiştirmek anlamına geldiği için bunu aşacaksınız ya da iradeniz varsa aşarsınız. Dolayısıyla işler yolunda giderken başarıyı kendinize yazarken, hava tersine döndüğünde dış güçlerden şikayetçi olamazsınız. Adı ister dış güç, ister küresel rekabet ister de kıskançlık olsun, bir veya birden fazla ülkenin ayağına basmadan hangi hedef tutturulabilir ki? Güney Kore, İspanya, Portekiz ve -benzetmek gibi olmasın- Çin de böyle başardı. Ya da çok önceden başaranlar. Herkes başkalarının ayağına basarak ve mücadele ederek büyüdü, demokratikleşti, zenginleşti ya da hepsi birden oldu.
***
Türkiye AK Partili yıllarda ne yaptı?
“AK Parti’nin birinci dönemi; yani ilk on yılı iyiydi sonra işler yoldan çıktı”, denildiği zaman hem muvafıkları hem de muhalifleri kızıyor. AK Partililer her zaman iyi olduklarını ve ikinci dönemdeki sorunların tam bağımsız politikalara geçildiği için küresel karanlık odaklar eliyle üretildiğini söylüyor. Başlangıçta ve sonrasında iktidarın siyasi hedefinde olan ama şimdilerde, iktidar muhitlerinde moda haline gelen ulusalcılık da bu tezi tekrarlıyor. Muhalifler ise, AK Partili yıllarda hiçbir zaman iyi bir dönem olmadığında ısrar ediyor
Adil bir değerlendirme yapmak AK Parti’nin birinci, ikinci hatta üçüncü iktidar dönemlerinde doğru işler yaptığı gerçeğini ıskalamamaktan geçiyor. Böyle olmasaydı iktidarın ömrü 20 yılı bulamazdı, bunu da unutmamak gerekiyor.
Ancak, yine adil bir değerlendirme AK Parti’nin geride bıraktığı süreyi toplamda iyi değerlendiremediğini; özellikle son 4,5 yıla damga vuran Başkanlık Sistemi yıllarının kayıp ve ülkeyi geri götüren zamanlar olduğunu söyletiyor. 2023 hedefleri tutmadı; belli belirsiz 2053 ve 2071 hedeflerinden söz edilir oldu ve Türkiye son dönemde ulusal ve uluslararası bütün kriterlerde hızla geriledi. Bir yandan ağır enflasyon, yüksek kur ve yüksek faiz problemleriyle bariz bir refah kaybı yaşarken öte yandan demokrasi, hukuk, insan hakları ve ifade özgürlüğü bahislerinde bırakın en ileri 10 üye olmayı, en geri ülkeler ligine demir attı.
***
Ülkeyi askeri vesayetten kurtardı ama hukuk ve demokrasi üzerindeki vesayet form ve nitelik değiştirerek devam etti. Başörtüsü yasağı kalktı ve dini görünürlük kamuda ve kamusal alanda hak ettiği yere geldi ama bu kez başka hayat tarzları kendisini tehdit atlında hissetmeyle başladı.
Bugünkü tabloya yol açan temel yanlış, AK Parti’nin 20 yıl önce ortaya koyduğu hedeflerden uzaklaşması ve giderek kişiselleşen bir iktidarı tercih etmesidir. Tekrara hacet yok, demokrasi duygusu, hukuka saygı, ortak akıl, liyakat ve ehliyet giderek zayıfladı; bu zayıflık ekonomiden dış politikaya, eğitimden sosyal hayata kadar her alana darbe indirdi. Hedefler tutmadı ve birçok alanda geri gidiş kaçınılmaz oldu.
AK Parti ve Erdoğan’ın, başlangıçta ilan ettiği ama tutturamadığı hedefleri bugün tekrar yazdığında heyecan yaratamaması da aynı yanlışta ısrardandır.