Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy ikili anlaşmaların imza töreni ve ortak basın toplantısı düzenledi.
Erdoğan'ın konuşmasından satır başları şu şekilde:
* Kırım’ın yasa dışı ilhakını tanımadığımızın bir kez daha altını çizmek istiyorum. Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne desteğimiz devam edecek.
* Savunma sanayi alanında işbirliğimiz artıyor.
* Necip Hablemitoğlu’nun failinin burada olduğunu ilettim.
* Kırım’ın yasa dışı ilhakının ardından ana vatanlarından ayrılan Kırım Tatarları’nın durumunu takip ediyoruz.
ERDOĞAN: 1 MİLYON İNSAN SINIRA GELİYOR
Erdoğan, Suriye konusundaki soruya şu yanıtı verdi:
* Artık altından kalkılamaz bir duruma geldi. Rejimin, Rusya’nın da görmezliğiyle yapmış olduğu bombalı saldırılarla birlikte, buradaki insanlar sınırımıza doğru yürüdüler. Son rakamlara göre 1 milyon insan sınırımıza doğru yürüyor.
* Zaten 4 milyona yakın Suriyeli var. Bunların 3,5 milyonu sınır bölgelerinde. Diğerleri çok farklı bölgelerde.
* Biz bu gelen insanları nerelere yerleştireceğiz? Kısa bir süre önce deprem gerçekleşti. 41 vatandaşımız hayatını kaybetti. On bini aşkın ağır hasarlı bina var. Biz bunları yeniden inşaa edeceğiz. Şu anda kış mevsimine girdik.
* Mültecileri artık kabullenmekte zorlanıyoruz. Şimdi bunları Suriye’de barındırmak için uğraşıyoruz. 25-30 metrekarelik biriket evler yapıyoruz. Onları oralara yerleştireceğiz. İlk etapta 25-30 bin böyle ev yaptık.
* Rejim güçleri İdlib’de hava saldırısına geçti. Bu saldırıda 3'ü sivil, 5'i asker 8 kişi şehit oldu.
Zelenskiy'nin açıklamasından öne çıkanlar şu şekilde:
* İdlib'de Türk askerlerinin hayatını kaybetmesi nedeniyle başsağlığı dileğinde bulunuyorum.
* Türkiye ve Ukrayna işbirliğini pekiştirecek. Bugün Kırım yarım adasının durumundan ve Rusya’nın saldırgan politikasından bahsettik. Rusya tarafından işgal edilen Kırım’da Ukrayna vatandaşı siyasi tutukluların serbest bırakılması konusunda Türkiye’nin yardımlarını bekliyoruz.
* Askeri-mali iş birliği anlaşması sayesinde Ukrayna ordusu Türk ortaklarından yardım alacak. Bunun için minnettarız.
* Hedefimiz ticaret hacmimizi 10 milyar dolara çıkarmak. Enerji kaynaklarının güzergahlarının çeşitlendirilmesi bizim için çok önemli. Bugün imzalanan askeri mali işbirliği anlaşması son derece önemli. Bunu sayesinde Ukrayna ordusu Türk ortaklarımızdan yardım alacak ve bunu için çok minnettarız.
Gazetecilerle yapılan soru-cevap bölümünden öne çıkanlar şu şekilde:
* (Tutukluların değişimi) Zelenskiy: Tutukluların değişimine gelince. Bana göre Ukrayna vatandaşlarının evlerine dönmesi dememiz daha doğru olacak. Değişimler devam ediyor. Söz konusu değişimler iki yönde devam ediyor, üçlü temas ile devam eden bir diyalog. Söz konusu değişim geçici olarak işgal altındaki bölümleri kapsayacak. Liste ilgili tarafa iletildi ve çok uzun. İkinci yön ise Rusya Federasyonu ile doğrudan gerçekleştirdiğimiz müzakereler ile ilgili. Bu konuyla ilgili de en kısa sürede bir tarih alacağımıza inanıyorum. Rusya’da bulunan tutukluların çoğu Kırım Tatarları.
* (Bir yardımdan bahsediliyorsa Türkiye nasıl yardımcı olabilir?) Erdoğan: Yaklaşık 500 aileyi kapsayan birlikte alt yapısıyla üst yapısıyla konutlar yapma kararı verdik. Birlikte yerinde tespitler yapıp plan proje çalışmaları yapıp beraber çalışılacak arkadaşlarla birlikte süratle inşaatları yapıp bitirecekler. Ve böylece sefaletten bu insanlar bu soydaşlarımızın kurtulmasına yardımcı olmuş olacağız.
* (İdlib'te Türk askerinin aldığı önlemler) Erdoğan: İdlib konusundaki gelişmeler ne yazık ki her geçen gün artık altından kalkılamaz bir duruma geldi. Çok sabrettik. Rejimin maalesef Rusya’nın da görmezliği ile saldırıları ile 3-4 milyon insanın yaşadığı yerden bu insanlar bizim sınırlarımıza doğru yürüdüler.
Son gelen rakam maalesef 1 milyona yakın insan sınırlarımıza doğru yürüyor. Kurtarabildikleri yatak yorgan ne varsa sınırlarımıza doğru geliyor. Bizde şu anda 4 milyona yakın Suriyeli var. Bunların 3,5 milyonu sınır bölgelerindeydi. Biz bunları ülkemizde misafir ediyoruz. Konteyner kentlerde çadır kentlerde misafir ettik. Artık yavaş yavaş kendileri bir yerlerde yerleşmeye başladılar.
* Gelecek olan bu 1 milyon insanı biz nerelere yerleştireceğiz. Kısa süre önce bir deprem yaşadık. 41 vatandaşımız hayatını kaybetti.
Fakat 10 bin aşkın ağır hasarlı bina var. 10 bin binayı süratle inşa edeceğiz tüm bunlara yönelik yoğun bir çalışmanın içine girmemiz lazım. Bir taraftan da bu mülteciler ülkemize geliyor. Bunları kabullenmede zorlanıyor. O yüzden karşı tedbirler almaya başladık.
* Bunları Suriye’de nasıl iskan ederiz bunu çalışmasını yapıyoruz. Briket evler yapıyoruz. Onları barınak olarak buralara alacağız. İlk etapta 25-30 bin ev yapalım dedik: Fakat bir de ne görelim. Ne yazık ki bu sabah rejim güçleri yine İdlib’de hava saldırısına geçti.
* Üçü sivil beşi asker şekiz kişi şehit oldu. Artık dedik ki olacak gibi değil karşı cevaplar verildi. Şu anda kesinlikle biz de bu noktada gerek hava gerek kara olmak üzere bunları gerekenleri yapıyoruz gereken bedelleri ödetiyoruz ve ödetmeye devam edeceğiz.
HEYETLERARASI GÖRÜŞME
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, baş başa görüşmenin ardından heyetlerarası görüşmeye başkanlık etti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye-Ukrayna Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey 8. Toplantısı’na katılmak üzere Ukrayna’nın başkenti Kiev’de temaslarını sürdürüyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mariyinsky Sarayı’ndaki resmi karşılama töreninin ardından Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile baş başa görüşme gerçekleştirdi. Erdoğan ve Ukraynalı mevkidaşı Zelenskiy, ikili görüşmenin ardından heyetlerarası görüşmeye başkanlık etti.
Öte yandan, Erdoğan ile Zelenskiy’nin başkanlıklarında ilgili bakanların katılımıyla gerçekleştirilecek Türkiye-Ukrayna Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı’nda (YDSK) ikili ve bölgesel konular ele alınacak.