ABD'li farmakologlar, akciğer kanserini paklitaksel kemoterapi ilaçlarını 50 kat düşük dozda kullanarak tedavi etmeyi başardı. Yeni yöntemde ilaç sadece kanserli hücrelere uygulanarak sağlıklı hücrelerin zarar görmesi engelleniyor.
[Karar]
ABD'nin North Carolina Üniversitesi'nden araştırmacılar, kemoterapi ilaçlarına karşı dirençli kanser hücrelerini öldürmeyi başardı. Laboratuvarda gerçekleştirilen deneyde, "paklitaksel" türü ilaç normalden 50 kat daha düşük dozda uygulandığında kanserli hücrelerin yok olduğu görüldü.
Araştırma ekibinden farkamolog Elena Batrakova, deneyin önemli bir gelişme olduğunu, bu sayede daha düşük dozlarda ve dolayısıyla daha az yan etkiyle kanser tedavisi yapmanın mümkün olacağını belirtti.
Kemoterapinin daha etkili kullanımı
Science Alert'ta yayımlanan haberde, bu yöntemin en önemli özelliğinin ise yeni veya deneysel birtakım ilaçlara değil, işe yaradığı kanıtlanmış bir ilacın kullanılması olduğu belirtildi. Haberde şu ifadelere yer verildi:
"Bu önemli bir gelişme, çünkü kemoterapi doğal olarak etkisiz bir yöntem. Çünkü temel olarak zehirli ilaçların, kanser hücrelerini öldürmesi umuduyla vücudun geniş kesimlerine pompalanmasını içeriyor. Bu sık sık işe yarıyor, ama aynı zamanda bütün bir sağlıklı dokuyu da öldürüyor ve yoğun yan etkiler ortaya çıkarıyor."
Deneyin mikroskoptaki görüntüsü
İlaçlar, sadece kanser hücrelerine uygulanıyor
Araştırmada kullanılan yöntem, temelde bu durumun önüne geçilmesi, yani ilaçların sadece kanserli hücreleri etkileyecek şekilde vücuda verilmesi amacını taşıyor. Daha önce plastik nano parçacıklarla bunun denendiği, fakat vücudun bağışıklık sisteminin bu parçacıkları saldırı olarak lgılayarak harekete geçtiği için işe yaramadığı ifade ediliyor.
Batrakova ve ekibinin, plastik parçacıklar yerine hastanın kanındaki akyuvarlardan oluşturulan "eksozom"ları kullanarak bu soruna daha "doğal" bir çözüm bulduğu belirtiliyor.
Farelerde başarılı oldu
Batrakova’nın ekibi, araştırmalarında fare beyaz kan hücrelerinden eksozomu çıkararak içlerini paklitakselle yükledi. Sonrasında, eksoPXT adını verdikleri ilaçlarını petri kaplarında birden fazla ilaca dirençli kanser hücrelerinde denediler. Ekip, mevcut kullanılmakta olan paklitaksel formulasyonundan 50 kat daha az eksoPXT kullanarak, aynı kanser yok edici etkiyi gözlemledi.
Araştırmacılar sonrasında tedaviyi ilaca dirençli akciğer kanserine sahip fare modellerinde test ettiler. Akciğerlere nüfuz edişini gözlemlemek için eksozomları bir boya ile yüklediler ve eksozomların kanser hücrelerini araştırıp bulmak ve işaretlemekte titiz olduklarını gördüler. Bu da onları hem şaşırtıcı derecede iyi bir teşhis aracı hem de güçlü bir terapötik araç haline getiriyor.