Türkiye’de öğrencileri en fazla dinleyen onlarla en fazla zaman geçiren eğitimcilerden biri olduğumu iddia edebilirim. Bunu söylerken de özellikle Türkiye’nin her yerinde öğrencilerle buluştuğumu belirtmek isterim. Bu buluşmaların bana katkısı anlatılamayacak kadar büyük. Örneğin eğitimin ne olduğunu onlardan öğreniyorum, yeni dünyayı onlardan öğreniyorum, teknolojiyi, tasarımı ve özgüveni onlardan öğreniy orum. Onları dinleyince aslında eğitimci olmadığımı sadece bana verilmiş bir diplomaya yaslanarak onların geleceğini karartığımı anlıyorum.
***
Bu çocuklardan her gün onlarca mail ve sosyal medya mesajı alıyorum. Bugün size bu öğrenciler içinden benim çok değer verdiğim birisinin Dila’nın yaptığı bir konuşmayı paylaşmak istiyorum. Dila Udun bu konuşmayı geçen hafta 350 öğrencinin katıldığı bilim ve proje yarışmasında yaptı. Bakın Dila neler anlattı; “Ben de bu ödülü ülkemize getiren ilk ve tek takım olan Bahçeşehir Okulları Fen ve Teknoloji Lisesi FRC takımı INTEGRA’nın bir üyesiyim. Adım Dila, 11. sınıftayım. FRC, FLL gibi, FIRST Vakfı tarafından düzenlenen bir tunuvada fakat FLL’den farklı olarak takımlar gerçek metal alaşım parçalardan 50-55 kiloluk robotları 6 haftada üretiyor. Ben de Fentek’e başladıktan sonra FLL takımında yer aldım, sonra yeni kurulan bir takıma mentörlük yaptım. Bir taraftan da kimya dalında bir proje hazırladım. Bu yıl da INTEGRA’nın bir parçası oldum. Sizlerle kısaca paylaşacaklarımı proje hazırlama ve robotikle ilgilenen yaşıtlarım ve kariyerinde başarıya ulaşmış yöneticiler, akademisyenler olarak anlayacağınızı ve beni onaylayacağınızı düşünüyorum.
***
Bizler günümüzün önemli bir kısmında, hele lise yıllarımızın tükenmesine az zaman kalmışsa, belli sorun ve sorulara 5 seçenek arasında çözüm arıyoruz. Peki hangimiz robotumuzu tasarlarken ya da bir bilimsel hipotez oluşturmaya çalışırken 5 olası yanıt arasına sıkışıp kalmıştır ki? Gerçek hayatta, günlük yaşamda ya da bilimsel metodolojide seçenekler çok daha fazla. Bu olasılıklar denizinde gerçekle en uyumlu ve en faydacı cevabı bulabilmek için ilk şartsa seçeneklerin farkına varmak. Ama ne yazık ki her gün bize sayfalar dolusu verilen hazır, önceden özenle seçilmiş “seçenekler” bu becerimizi zehirliyor. Yavaş yavaş ama oldukça sistemli ve inatla. Bir lise öğrencisinin bir makale okuduğunda araştırma konusuna o makaledeki bilgilerin katkısını, değerlendirememesi bir akademisyen olmayışına verilebilir. Ya da robotumuzun yapmasını istediğimiz görev için uygun tasarımı oluşturamıyorsak bunda bir mühendis olmayışımızın payı var elbette. Ama her birimizin ailesel yapımızdan, kişisel özelliklerimizden ya da gelecek hedeflerimizden bağımsız olarak sistematik şekilde bize sunulan o 5 şıkkın hiç mi suçu yok? Biz önünde sonunda doğru cevabı buluyoruz ve o robot şasesini tamamlayıp o molekülün adına ulaştıktan sonra bir durup soruyoruz. Ben bunu neden daha önce düşünemedim? Kendimize ya da takımımıza ait bir projeyi, tasarımı kısaca düşümüzü gerçeğe dönüştürmenin keyfini sizlere tarif etmeme gerek yok. Bu hissi ve bu gururu bilen gençler olarak bizlerin planlarında hep düşlerimizi daha çok yaşıtımızla paylaşmak var bunu da biliyorum. Herkes için daha iyi bir dünya yaratmak, farklılıklara saygı duymayı, farklılıkları özümsemeyi ama en önce çeşitliliğin farkına varabilmeyi gerektiriyor” dedi. Aslında Dila şunu söylemek istedi; “Ben bu 5 şık arasına sıkışıp kalmak istemeyen az sayıda öğrenciden birisiyim. Ben sizin bize öngördüğünüz sınırlara sığmak istemiyorum. Çünkü biliyorum ki bu sınırlara sığdığımda dünyada hiçbir şeyi düzeltemeyeceğim. Buluş yapamayacağım, patent yapamayacağım. İşte o zaman benim var olmamın bir anlamı olmayacak.”
***
Geldiğimiz noktada artık size söyleyebileceğim tek şey; bu çocuklara gölge etmeyin başka ihsan istemez.
