8/9/1999 öncesi işe giren sigortalıların emeklilikte yaş şartını kaldıran 7438 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinin ardından yaklaşık bir milyon vatandaş 3/3/2023 tarihinden itibaren emekli aylığı başvurusunda bulunmuş olup, bu sayının ilerleyen süreçte 2,5-3 milyona ulaşacağı düşünülmektedir.
EYT’li sigortalıların büyük kısmının emeklilik sonrası çalışmaya devam edecek olmaları nedeniyle, bu vatandaşlar adına işverenlerince yapılacak sosyal güvenlik destek primine tabi bildirimlerin emekli aylıklarının bağlanması noktasında sorun oluşturmaması için bazı hatırlatmalarda bulunmakta fayda var.
SGDP’li işe giriş bildirgesi ne zaman verilir?
Emeklilik nedeniyle işten ayrılan sigortalıların sosyal güvenlik destek primine tabi çalışabilmeleri için sırasıyla;
- İşverenlerince işten ayrılış bildirgesinin düzenlenmesi
- Sigortalının tahsis talebinde (emeklilik başvurusunda) bulunması
İşverenlerince tahsis talep tarihinden en erken bir gün (tahsis talep tarihi + 1 gün) sonrası için SGDP sigorta kolundan işe giriş bildirgesi verilmesi gerekiyor.
Örneğin, 15/3/2023 tarihi itibariyle işten ayrılış bildirgesi düzenlenmiş sigortalının aynı gün (15/3/2023 tarihinde) emeklilik başvurusunda bulunmuş olması halinde 16/3/2023 veya sonrası bir tarihte SGDP’li olarak çalışmaya başlaması mümkün olduğundan işe giriş bildirgesinin de 16/3/2023 veya sonraki bir tarih itibariyle verilmesi mümkündür. 15/3/2023 tarihi itibariyle emeklilik nedeniyle işten ayrılmış sigortalının 22/3/2023 tarihinde emeklilik başvurusunda bulunması halinde ise SGDP’li olarak işe başlayacağı tarih 23/3/2023 veya sonrası bir tarih olabilecektir.
Uygulamada, emeklilik nedeniyle işten ayrılış bildirgesi verilmiş sigortalıların emeklilik başvurusunda bulunmadan işten ayrılış tarihini izleyen gün itibariyle SGDP’li işe giriş bildirgelerinin verildiği, haliyle emeklilik başvurularının SGDP’ye tabi işe giriş bildirgesinin verildiği tarih itibariyle veya daha sonraki bir tarihte verildiği durumlara sıklıkla rastlanılmaktadır.
SGDP’ye tabi çalışmanın emeklilik başvurusundan en az bir gün sonra başlayabileceği aksi halde emekli aylıklarının bağlanmayacağının göz önünde bulundurularak, bu durumdaki sigortalıların işten ayrılış tarihlerinin emeklilik için başvuruda bulundukları tarihe, SGDP’li işe giriş tarihlerinin ise emeklilik başvuru tarihini izleyen ilk güne çekilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, işten ayrılış bildirgesindeki işten ayrılış tarihinin 10 gün içinde; işe giriş bildirgesindeki işe giriş tarihinin izleyen ilk iş gün içinde elektronik ortamda güncellenmesi mümkün olup, bu süreler geçirilmiş ise işten ayrılış ve işe giriş tarihlerinin düzeltilmesi için ilgili sosyal güvenlik merkezine bir dilekçe ile başvurusunda bulunulması icap etmektedir.
SGDP’li işe girişlerde hata mesajlarına dikkat!
Emeklilik başvurusunda bulunmuş olması kaydıyla emeklilik işlemleri henüz sonuçlanmamış olsa bile, emeklilik sonrası çalışmaya devam edecek sigortalılar için emeklilik başvuru tarihi + 1 gün veya daha sonrası bir tarih itibariyle 08- SGDP sigortalı kolundan işe giriş bildirgesi verilmesi mümkündür.
Bu kapsamda işten ayrılış nedeni 08-Emeklilik olarak bildirilmiş sigortalıların emekli aylıkları bağlanmamış olsa da işe giriş bildirgesinde 08-SGDP sigorta kolunun seçilmesine izin verilmektedir.
Buna karşın sürekli iş göremezlik geliri almakta olan veya hak sahibi olarak ölüm aylığı alan vatandaşların kendi çalışmalarından dolayı emekli aylığına başvurdukları durumda yahut farklı nedenlerle 08-SGDP sigorta kolundan işe giriş bildirgesi verilmesine izin verilmediği görülmektedir. Bu durumdaki sigortalılar için emeklilik başvurusunda bulunmuş olmaları kaydıyla emeklilik başvurusunda bulundukları tarih veya sonrası bir tarih itibariyle düzenlenecek işe giriş bildirgesinde sigorta kolunun 0- Tüm Sigorta Kolları (zorunlu) seçilerek işe giriş bildirgesinin onaylanması, hemen ardından “işe giriş bildirgesi güncelleme” ekranı vasıtasıyla sigorta kolunun 08-SGDP olarak güncellenmesi gerekiyor.
İşten ayrılış bildirgesi verilmeyen sigortalılar ne yapabilir?
Emeklilik nedeniyle işten ayrılmak isteğimi işverene noter kanalıyla bildirmeme rağmen işveren işten ayrılışımı yapmıyor. Arabulucuya da başvurdum. Bu ay emekli aylığı başvurusunda bulunmak için ne yapmam gerekir? Nazmi Y.
Emekli aylığına başvurabilmek için öncelikle sigortalının çalıştığı işyerinden ayrılması gerekiyor. Sigortalının çalıştığı işyerinden ayrıldığı hususu ise işverenince düzenlenen sigortalı işten ayrılış bildirgesi ile SGK’ya bildirilmektedir. İşten ayrılış bildirgesinin işverence düzenlenmediği durumlarda yapılacak işlemler ise Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 18/4. fıkrasında açıklanmıştır.
Anılan fıkrada yer alan “Çalışmakta olduğu işyerinin kapanması, işverene ulaşılamaması, sigortalılardan çalışılmadığına dair ihbar veya bildirimde bulunulması ve benzeri sebeplerle sigortalının işten ayrıldığına dair Ünitece varılacak kanaate göre aylık prim ve hizmet belgesinde en son bildirilen tarih esas alınarak işten ayrılış bildirgesi re’sen düzenlenebilir.” şeklindeki açıklamalara istinaden bir dilekçe ve eki fesih bildirimiyle birlikte işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik merkezine müracaat etmeniz gerekiyor.
Bu durumda emeklilik nedeniyle yapılan fesihlerde ihbar süresine uyma zorunluluğu olmadığı dikkate alınarak, aylık prim ve hizmet belgesindeki en son tarih ya da noter kanalıyla yapılan bildirim tarihi esas alınarak, işten ayrılış bildirgesi ilgili sosyal güvenlik merkezince re’sen düzenlenebilecektir.
