Türkiye'de aniden ortaya çıkan şap hastalığı salgını akıllara "biyolojik saldırı" ihtimalini getirdi. Yıllarca ortaya çıkmayan şap hastalığının yeni bir türünün aniden birçok ilde görülmesi yetkilileri şaşırttı. Mevcut aşıların etki etmediği öldürücü Nepal tipi şap virüsünün Türkiye'de neden hızla yayıldığı bilinmiyor.
[Karar]
Türkiye'de hızla yayılan şap hastalığı hayvan ürünleri üretimini tehdit etmeye başladı. İran gibi ülkelerden getirilen kaçak hayvanlardan yayıldığı tahmin edilen şap hastalığının aniden birkaç ilde ortaya çıkması ve öldürücü virüsün daha önce Türkiye'de görülmeyen Nepal tipi olması akıllara biyolojik saldırı ihtimalini getirdi. Uçak krizinden sonra Türkiye'deki kamu kurum ve kuruluşlarına ait internet ağlarının Rusya'dan siber saldırıya uğraması şap salgınının da biyolojik saldırı olabilceğini düşündürdü.
Şap hastalığının görüldüğü illerde uzmanların verdiği bilgiler de biyolojik saldırı ihtimalini güçlendiriyor.
Daha önce öldürmüyordu
Örneğin şap hastalığı nedeniyle 58 hayvanın öldüğü Sivas'ta Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü İhsan Aslan'ın tespitleri dikkat çekici. Aslan 3 yıldır şap hastalığına rastlanmayan ilde her yıl hayvanların çok kuvvetli aşılarla aşılandığını söylüyor. Daha önce de şap hastalığının ortaya çıktığını ama hiçbirinin öldürücü olmadığını belirten Aslan "Diğer illeri araştırdık ve yeni bir şap türünün, Nepal tipi şap hastalığının ortaya çıktığı söylenince 30 Kasım'da tedbir olarak kente hayvan giriş çıkışlarını yasakladık" diyor.
Hastalığın haritası şüpheli
Asya 1 ya da Nepal tipi şap virüsünün Türkiye'nin bir bölgesinden başlayıp diğer bölgelere yayılmaması da şüpheleri arttırıyor. İran'dan geterilen kaçak hayvanlardan Türkiye'ye girdiği yönündeki tezi, hastalığın Doğu ya da Güneydoğu illerinden başlayıp diğer bölgelere yayılmamış olması çürütüyor. Sakara, Eskişehir, Van, Sivas gibi farklı bölgelerde, küzey'den güneye, doğudan batıya bir salgın sözkonusu. Hastalığın aniden tüm Türkiye'yi kapsayacak şekilde yayılması dikkat çekiyor.
Ruam, Şarbon, Şap, Kuduz, Veba, Kolera, Humma, Tularemia, Newcastle gibi hastalıkların virüsleri hayvanlara karşı kullanılan biyolojik silahlar olarak biliniyor.
Nepal tipi Türkiye'de ilk kez görülüyor
Türkiye'de bir hafta önce ilk şap vakasının duyumasından sonra birçok ilde hastalık görülmeye başlandı. Türkiye'de ilk kez görülen Nepal tipi şap virüsü nedeniyle birçok ilde hayvan pazarları kapatıldı. Şap Enstitüsü verilerine göre, şap hastalığı genel olarak gebe hayvanlarda yavru atmaya, özellikle genç hayvanlarda buzağılarda yüksek oranda ölümlere neden olurken süt ve et veriminde yüzde 10 ile yüzde 15 arasında kayba yol açıyor. Ayrıca, hastalık görülen hayvanların gelişiminde gerilik yaşanıyor. Hastalık nedeniyle hayvan hareketlerinin, içerde ve dışarıda ticaretin durması ve mücadele maliyeti nedeniyle ağır ekonomik kayıplar meydana geliyor.