Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz, yeni getiren liseye geçiş modelinde değişikler yapıldığını duyurdu. Buna göre, merkezi sınavda 90 soru sorulacak, tek oturum yapılacak. Okul puanı esas alınmayacak. Kontenjanlar talepler doğrultusunda düzenlenecek.
HABER MERKEZİ / İSTANBUL
Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz, 6 Kasım’da açıkladığı yeni liseye geçiş sisteminde değişlikler yapıldığını duyurdu. Yılmaz, TEOG yerine getirilen ve 3 farklı adla lanse edilen (Eğitim Bölgesi ve Sınavsız Mahalli Yerleştirme Sistemi, Veli Tercihli Serbest Kayıt Sistemi ve ‘Liselere Kayıt Uygulaması) yeni sistemde kimseyi mağdur etmeyeceklerini söyledi. Yılmaz, katıldığı canlı yayında Türkiye’nin PISA’daki sıralamasını da değerlendirdi: “PISA, 4’üncü ve 8’inci sınıfları değerlendirdi. 2015’te fen ağırlıklı yapılan sınavda artış vardı. Kimse artışı görmedi herkes genel sıralamaya baktı. Arkadaşlarla iyi bir araştırma yaptık. Fen lisesinden 120 bin öğrenci var. Fen lisesi öğrencileri, Ankara ve İstanbul’da ama PISA Kahramanmaraş’tan öğrenci alıyor. Dünyada dereceye giriyor, Anadolu liselerimizde de bir başarı sıkıntısı yok. Meslek liseleri ortamaların altında kaldı.” İki hafta önce PISA Direktörü Andreas Schleicher, Türkiye’nin eğitim tablosunu değerlendirmiş. Türkiye’deki eğitimin ezbere dayandığını, öğretilen birçok şeyin gereksiz olduğunu ifade ederek sistemi eleştirmişti.
SEÇİM KRİTERİ HER YERDE AYNI
Yılmaz’ın PISA ile ilgili açıklamalarını uzmanlar KARAR’a değerlendirdi.
Adnan Menderes Üniversitesi Öğretim Görevlisi Hasan Can Oktaylar: “OECD’nin okul seçim kriterleri var. Bu sınavı uyguladığı Almanya, Fransa, Finlandiya ve Singapur’da da aynı koşullarla seçim yapılıyor. Yüzde 12 en başarılı öğrenci, yüzde 12 başarısı düşük ve yüzde 76 da orta başarıda öğrenciler seçiliyor. Seçim koşulları OECD tarafından MEB ile birlikte belirleniyor. Daha çok da ortalama düzeyde olanlara ağırlık veriliyor” dedi.
YANLIŞ VARSA TÜRKİYE DÜZELTTİREBİLİR
Eski OECD Yatırım Bölümü Başyöneticisi Mehmet Öğütçü: “Şayet daha az başarılı gruplar seçiliyor, dolayısıyla ortalama düşüyor deniliyorsa Türkiye tam üye olarak kararlarda söz sahibi olduğu OECD ile görüşüp düzeltmeye gidebilir. Şikayet edilen bizim üye olduğumuz kuruluşumuz. Elbette PISA’nın kendi kıstasları vardır her ülkeye uygulanan. Şayet bize haksızlık yapıldığı düşünülüyor ise bu ortaya konur ve düzeltilir.”
ÖRNEK SORULAR ARALIK’TA AÇIKLANACAK
Adrese dayalı öğrenci alan eğitim bölgeleri oluşturacaklarını belirten İsmet Yılmaz “Gerekli çalışmalar aralık ayı içinde tamamlanacak” dedi. İşte lise geçişte uygulanacak yeni model...
* Merkezi sınav soruları sadece 8’inci sınıf konularından gelecek. Sorularda müfredat esas alınacak.
* Soru sayısı 60’dan 90’a çıkartıldı. 90 soru için öğrencilere 135 dakika süre tanınacak.
* Sınavda 20 Fen, 20 Matematik, 20 Türkçe, 10 İnkılap Tarihi, 10 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi ve 10 yabancı dil sorusu sorulacak.
* Sınav tek oturumda yapılacak. Kesin olmamakla birlikte öğrencilere 10 dakikalık ara hakkı verilecek.
* Merkezi sınava isteyen öğrenci girecek. Sınava girmeyen yüzde 90’lık kesim adrese dayalı sisteme göre lise tercihi yapacak.
* Merkezi sınav ücretsiz olacak, açık uçlu soru sorulmayacak.
* Okul puanı esas alınmayacak.
* Güzel sanatlar ile spor liseleri yine yetenek sınavıyla öğrenci alacak.
* Sınava ilişkin örnek sorular aralık ayında duyurulacak.
* Özel okullar kendi sınavlarını yapabilecek. (Özel okullar bu seçeneğe rağmen merkezi sınavla öğrenci alacaklarını duyurmuştu.)
KAPASİTE KAYGIMIZ YOK
Milli Eğitim Bakanı Yılmaz, yeni sisteme ilişkin en merak edilen soruları da yanıtladı.
* Yaklaşık 1 milyon öğrenci, ikametgahının olduğu yerde okuyacak. Veliler çocuklarını okutmak istedikleri okulu bulabilecek mi?
Geçmiş yıllardaki bakıldığında öğrencilerimizin yüzde 12’si imam hatip lisesi seçiyor. Meslek lisesini tercih edenlerin oranı yüzde 40. Gerisi de diğer okullara...Toplam 1 milyon 180 bin, 8. sınıf öğrencimiz var. Özel okullarla birlikte bu kapasite 1,5 milyona çıkıyor. Böyle bir kapasitenin olduğu yerde kaygı duymaya gerek var mı? Hiç düşünmüyorum.
* Yeni sistem özel okullara talebi artırır mı?
Olmaz. Özel okulların oranı ne kadar? Yüzde 7. Yüzde 93 yine kamuda eğitim alıyor.
* Talep fazla olursa ne olacak?
Böyle bir durum söz konusu olduğunda il müdür yardımcılıklarının başkanlığında komisyonlar oluşturulacak. Küçük ilçelerde sıkıntı olacağını düşünmüyoruz ancak büyük iller için geniş çalışma başlatacağız.
* Sınava kimler girebilecek?
Sınav zorunlu olmayacak sadece yüzde 10’luk bir kesim sınava girecek. Bu öğrenciler de proje okullarına yerleşecek. Bu okullar zaten vardı ve her yıl bu okulların kapsamı güncellenecek.
* Okul notu esas alınacak mı?
Okul notu dikkate alınmayacak. Tercih ev yakınlığı, ortaokul kaydı esas alındığında öğrenci okula yerleşmiş olur. Güzel sanatlar, spor liseleri eskisi gibi yetenekle öğrenci alacak.
* Nakil sürecinin nasıl olacak?
İkametgah değiştiyse okul da değişecek.
ÜCRETLİ ÖĞRETMENLERE MÜLAKAT HAKKI
Danıştay’ın ‘ilahiyat fakülteleri mezunları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmeni olamaz’ kararını değerlendiren Yılmaz “Şu anda eğitim fakültelerinde Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenliği yok. O bölüm kapatıldı ve bu öğretmenleri yetiştirme görevi ilahiyat fakültelerine verildi” dedi. Yılmaz, ücretsiz öğretmenlere mülakat hakkı verileceğini söyledi.
