İngiltere’deki British Museum’da skandallar bitmiyor. Müze bu kez Türk asıllı İngiliz moda tasarımcısı Erdem Moralıoğlu’nun yeni kreasyonlarını Yunanistan’dan kaçırılan Parthenon Heykelleri’nin bulunduğu galeride sergilemesine izin verdi. Yıllardır Atina’ya iadesini istedikleri heykellerin defilede fon olarak kullanılmasına tepki gösteren Yunanistan Kültür Bakanı Linda Mendoni, “British Museum Pheidias’ın başyapıtlarına hiç saygı duymadığını bir kez daha kanıtladı” dedi.
SALİHA SULTAN
İngiltere’nin en önemli müzelerinden British Museum’da skandallar bitmiyor. Geçtiğimiz yaz eserlerin bir çalışan tarafından çalındığı ve internette satıldığı ortaya çıkan British, Türkiye, Yunanistan gibi dünyanın birçok ülkesinden kaçırılan eserleri geri iade etmemekte ısrar ederken, yeni bir skandala daha imza attı. Müze bu kez dünyaca meşhur Türk asıllı İngiliz moda tasarımcısı Erdem Moralıoğlu’nun yeni kreasyonlarını Yunanistan’dan kaçırılan Parthenon Heykelleri’nin bulunduğu odada sergilemesine izin vermesiyle tepkilerin hedefi oldu. Moralıoğlu, Londra Moda Haftası kapsamında British’te düzenlediği defilede, Amerika doğumlu Yunan soprano Maria Callas’ı ve onun Yunan trajik operası Medea’daki tasvirini referans aldığı gösterisinde, Parthenon Mermerleri’ni ise bu gösterinin Atina kültürüyle olan bağlantılarını yansıtan bir fon olarak kullandı.
Defileye tepki gösteren Yunanistan Kültür Bakanı Linda Mendoni, British Museum’u, Yunanistan’ın uzun süredir Atina’ya iadesi için çağrı yaptığı Parthenon Mermerleri’nin bulunduğu galeride defile düzenlenmesine izin vermesini eleştirdi. Mendoni yaptığı açıklamada, “British Museum, Parthenon Heykellerinin sergilendiği salonlarda bir defile düzenleyerek Pheidias’ın başyapıtlarına hiç saygı duymadığını bir kez daha kanıtladı.
British Museum yöneticileri sadece anıtı değil, onun aktardığı evrensel değerleri de değersizleştiriyor ve aşağılıyor” dedi. Heykellerin Duveen Galerisi’nde sergilenme ve saklanma koşullarının sürekli olarak kötüleştiğine dikkati çeken Bakan Mendoni, “Çalınan ve istismar edilen heykel başyapıtlarının Attika Işığı’nda parlama zamanı gelmiştir” ifadeleriyle, mermerlerin Yunanistan’a iade çağrısını yineledi.
Bir süredir Yunanistan’ın, UNESCO’nun ve bazı İngiliz siyasetçilerin de baskısı altında olan müze, mermerlerin iadesi konusunda olumlu bir adım atarsa, karar Türkiye’nin Berlin Müzesi’yle süren Zeus Sunağı mücadelesine de emsal teşkil edecek.
ŞİLİ DE ‘MOAI’ HEYKELİNİ İSTİYOR
Öte yandan, British Museum geçen yılki hırsızlık skandalının ardından birçok ülke British Museum koleksiyonunda yer alan, kaçırılmış eserlerini geri istiyor. Kurumun Instagramda kurtarılmış 10 mücevherden oluşan bir sergi duyurusunun ardından Şilili bir sosyal medya fenomeni olan Mike Milfort Paskalya Adası’ndan kaçırılan moai heykellerine dikkat çekti ve bunların ülkesine iade edilmesi çağrısında bulundu.
Fenomen takipçilerini müzenin Instagram’daki gönderisine “Moai’yi geri ver” yorumları yapmaya teşvik etti. Yorum ve spam yağmuruna tutulan müze ise gönderisini yoruma kapatarak, sosyal medya kullanıcılarının iade talebini sansürledi. Şili’nin geri istediği, British Museum’da bulunan yaklaşık iki metre uzunluğundaki oyma bazalt heykel, Amiral Richard Powell’ın 1868’de Kraliçe Victoria’ya hediye ettiği iki moai heykelinden biri olarak biliniyor. Kraliçe heykeli 1869’da British Museum’a bağışlamıştı.
