Kazakistan, Rusya ve Belarus'un kurduğu Avrasya Ekonomik Birliği’ne (AEB) Ermenistan'ın ardından tam üye olan Kırgızistan ile Kazakistan arasında gümrükler kaldırıldı
Tüm yasal ve teknik prosedürlerini tamamlamasının ardından 8 Mayıs'ta Avrasya Ekonomik Birliği'ne tam üye olan Kırgızistan ile Kazakistan arasındaki Ak-Jol, Çaldıbar, Ak-Tilek, Ken-Bulun, Tokmok, Karkıra, Çon-Kapka ve Kayındı sınır kapılarında görev yapan gümrük memurlarının görevi de sona erdi.
Kırgızistan'ın kuzeyindeki Çuy vadisinde yer alan Bişkek ile Almatı karayolu üzerinde bulunan Ak-Jol Devlet Sınır Kapısı'nda gümrüklerin kaldırılması nedeniyle bir tören düzenlendi.
Törene, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev ve Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev, Kırgızistan'ın tatil merkezi Issık Gölü Bölgesindeki Çolpon-Ata kentinde bulunan Cengiz Aytmatov Kültür Merkezi'nden telekonferans sistemiyle katıldı. İki ülke liderinin talimatıyla Kırgız ve Kazak devlet sınır kapılarındaki bariyerler sembolik olarak kaldırılarak, sınır kapılarında görev yapan gümrük görevlileri törenle uğurlandı.
Devlet Başkanı Nazarbayev yaptığı konuşmada, Kırgızistan'ı Avrasya Ekonomik Birliği'ne tam üye olarak Kırgızistan ve Kazakistan sınırındaki gümrüklerin kaldırılmasından dolayı kutladı.
Nazarbayev, iki ülkenin ve iki halkın arasında sıkı işbirliğe sahip olduğunun altını çizerek, "Bugün tarihi bir gündür. Kazak ve Kırgız halkını yürekten kutluyorum. Kazak halkı daima Kırgız halkına destekte bulundu. Sonunda, birliğe üye olan Kırgızistan ile sınırdaki gümrükleri de kaldırıldı. İki akraba halkı arasında hiç bir bariyer olmayacak. Halklar arasında serbest ticaret ve işbirliği olacak" dedi.
Dünyadaki ekonomik krizin Avrasya Ekonomik Birliği üye ülkelerin ekonomisini olumsuz etkilediğine işaret eden Nazarbayev, Kazakistan'ın bu yıl, Kırgızistan'a 51 şirketle bir buçuk milyar dolar yatırımda bulunduğunu anımsatarak, "Fabrika kuruyoruz. Kırgızistan'ın tatil merkezi Çolpon-Ata kenti ile Almatı kenti arasındaki mevcut 480 kilometrelik karayolunu 250 kilometreye düşürmeye yönelik yeni yol çalışmalarına başlamak istediklerini söyledi.
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Atambayev de, Kırgız ve Kazak halkların arasında sınır ve bariyerlerin olmaması dileğinde bulunarak, "Kırgız kazak halkı kardeştir. Orta Asya’da birbirine en iki halk vardır. O da Kırgız ve Kazak halkıdır. İki halkın yolu açık olsun. Allah korusun" dedi.
Ak-Jol Devlet Sınır Kapısı'ndaki törende hazır bulunan Başbakan Temir Sariyev de, "İki halkı kutluyorum. Bundan sonra birbirimizin misafirliğine icabet edelim. Gelin alıp verelim" ifadesini kullandı.
Avrasya Ekonomik Birliği üye ülkeleri ile kuzeyden sadece Kazakistan ile sınırı bulunan Kırgızistan, güneyindeki Özbekistan, Tacikistan ve Çin ile sınırları Birliğin dış sınırı haline gelmiş oldu.
Avrasya Ekonomik Birliği
Avrasya Ekonomik Birliği'nin gerekliliği ile ilgili fikri, Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev’in 29 Mart 1994 yılında Lomonosov Moskova Devlet Üniversitesi'ni ziyareti sırasında ilk kez dile getirmişti. Kazakistan tarafından projelendirilen düşünce 1994 yılında bölge ülkeleri ile paylaşıldı.
Bir entegrasyon projesi olan Avrasya Ekonomik Birliği, Rusya ile Belarus arasında 1995 yılında imzalanan Gümrük Birliği anlaşması ile başlangıç yaptı. 2000 yılında Rusya, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan, Avrasya Ekonomik Topluluğu'nu (AET) kurdu. 2010 yılında, Rusya, Kazakistan ve Belarus arasında gümrük birliği kurulmuş ve bu üç ülke aralarında yoğun ekonomik entegrasyona başlamıştı.
Gümrük Birliği'ni oluşturan üç ülkenin liderleri 29 Mayıs 2014'te, Avrasya Ekonomik Birliği'nin kuruluşuna ilişkin anlaşmayı imzaladı. Avrasya Ekonomik Birliği'nin kuruluşuna ilişkin anlaşma ise 1 Ocak 2015 tarihinden itibaren yürürlüğe girdi.
Avrasya Ekonomik Birliği, Avrasya coğrafyasındaki ülkelerin pek çok ülkeyi kapsayacak şekilde, Avrupa Birliği'ne benzer uluslararası bir birlik yapma hedefleniyor.
Avrasya Ekonomik Birliği anlaşması ile birlik üyeleri arasında mal, hizmet, sermaye ve iş gücü dolaşımının serbest hale gelirken, birlik ülke vatandaşları diğer üye ülkelerde de aynı hukuk ve haklara sahip oluyor.
BİŞKEK/AA
