Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Başkanı Putin arasındaki görüşmenin ardından iki dev enerji projesine hız verilmesi kararlaştırıldı. Akkuyu Nükleer Santral’i teşviklerden yararlanacak, Türk Akımı projesi ise 2 hat olarak inşa edilecek.
EKONOMİ SERVİSİ
Rus uçağının düşürüldüğü 24 Kasım 2015’ten bu yana Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasındaki ilk yüz yüze görüşme Moskova’da gerçekleştirildi. Görüşmenin uzun bir aradan sonra gerçekleştiğini dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Malum hadiseden sonra ilk yüz yüze görüşmemizdi. Aynı zamanda 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında ilk yurt dışı ziyaretimi de Rusya Federasyonu’na gerçekleştirmiş olduk. İlişkilerimizin yeniden eski seviyelere ve hatta ötesine taşınması hususunda iki taraf son derece kararlıdır ve gerekli iradeye sahiptir. Kanaatim odur ki iki ülke kamuoylarının bizlerden beklentisi de bu yöndedir” diye konuştu.
AKKUYU’YA TEŞVİK
İki ülkenin ortak yürüttüğü Akkuyu Nükleer Santrali ve Türk Akımı projesi uçak düşürme hadisesinin ardından yavaşlamıştı. Akkuyu Nükleer Santrali ve Türk Akımı projesi hakkında açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Akkuyu projesiyle ilgili beklenen konu buranın stratejik bir yatırım haline getirilmesiydi. Süratle bu konudaki karar alınacak böylece Akkuyu stratejik yatırım konusu içerisinde yerini alacaktır. Teşvik yasasından o da istifade edecektir. Türk Akımı’nın gelişinde iki hat olacak. Bu hattan Türkiye istifa edeceği gibi Avrupa’ya göndereceğiz. Bu hattın inşa edilmesi önceki hedeflerimizdir” diye konuştu.
Vizelerin kaldırılması konusunda açıklamalarda bulunan Putin, “Türk ortaklarımızın demiryolu, hava yolu konusunda kısıtlamalardan dolayı ekonomik sorunlar yaşadığını görüyoruz biz de bunu ortadan kaldırmaya çalışacağız.” dedi.
TÜRK AKIMI İKİ HATLI
Türk Akımı’nın Güney Akım’ın bir alternatifi olarak geliştirilmediğini ifade eden Vladimir Putin ise, “Güney Akımı’nda Avrupa Parlamentosu geçirilmesini engelleyecek kararlar aldı. Bulgaristan’la anlaşma sağlayamadık. Avrupalı ortaklarımız vazgeçtiği için zarara uğradık. Hukuki anlamda garantilere ihtiyacımız var. Türk Akımı’nı alternatif olarak düşünmedik. Türk Akımı’nın bir kısmı Türkiye’nin iç pazarı için düşünüldü. Bugün de yine bu çerçevede konuştuk. Türk Akımı en kısa zamanda hayata geçirilebilir. İkinci yönü ise Avrupa. Türk ortaklarımızla görüşmeye hazırız. Ama bunun için bütün taraflarla anlaşmaya varılmalı” şeklinde konuştu.
‘CHARTER’ DA BAŞLAYACAK
Charter uçuşlar konusunda Rus vatandaşların güvenliğinin öncelikli konuları olduğunu ifade eden Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, gerekli adımların atılmasının ardından turizmde normale dönüş için üzerlerine düşeni yapacaklarını söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise, “Bugün yaptığımız görüşmelerde de sayın Başkan chartera yönelik müzakereleri hızlandıracağını söylediler. Bu kaynaşmanın yeniden olacağına dair önemli bir işarettir tekrar teşekkür ediyorum” dedi.
STRATEJİK YATIRIM NEDİR?
Stratejik yatırımların teşviki sadece belirli şartlara bağlı olarak gerçekleşmektedir. Burada en önemli unsur Stratejik Yatırım kapsamında değerlendirecek yatırımın ithalat bağımlılığının yüksek olmasıdır. %50’den fazlası ithalatla karşılanan ara malları veya ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar bu kapsamda değerlendirilir. Bu kapsamda desteklenecek olan yatırımların şu krterleri sağlaması gerekir: Asgari sabit yatırım tutarının 50 milyon TL olması. Ürünle ilgili yurtiçi toplam üretim kapasitesinin ithalattan az olması. Yatırımla sağlanacak asgari katma değerin %40 olması. Üretilecek ürünle ilgili toplam ithalat değeri son 1 yıl itibariyle en az 50 milyon dolar olması. Şartların sağlanması halinde dosya Stratejik Yatırım Komisyonuna gider. Alınacak karar doğrultusunda yatırım teşvik belgesi verilir.
GIDADA AMBARGO 2016 SONUNDA KALKIYOR
Rusya Ekonomik Kalkınma Bakanı Aleksey Ulyukaev, “Türk gıda ürünlerine yönelik ambargo yıl sonuna kadar kaldırılabilir” dedi. 2015 yılına gelindiğinde Rusya Federasyonu (RF), Türkiye’nin ihracatında 2. sırada, ithalatında 3. sırada yer yer alır hale geldi. Ancak petrol fiyatlarındeki düşüş ve Rusya ekonomisindeki yüzde 4 daralma yüzünden 2015’te ihracat 6 milyar dolardan 4 milyar dolara, ithalat 25,3 milyar dolardan 19 milyar dolara geriledi. 24 Kasım 2015 tarihinde meydana gelen uçak krizi bu olumlu gelişmeyi kesintiye uğrattı. Rusya’nın ekonomik tedbirler kapsamında bazı tarım ürünlerimize ithalat yasağı koyması, Türk mallarının gümrüklerde olağandışı kontrollere tabi tutulması, Türk vatandaşlarının istihdam edilmelerine kısıtlama koyması, 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren vize muafiyet anlaşmasını tek taraflı olarak askıya alması, dış ticaretin ve müteahhitlik hizmetlerinin daha da daralmasına neden oldu. 2016 yılının ilk 2 ayında Rusya’ya yapılan ihracat, geçen yılın aynı dönemine yöre yüzde 61,5 azaldı. İthalattaki düşüş de yüzde 32 oldu.
ÇARKLAR YENİDEN DÖNECEK
İstanbul Sanayi Odası Başkanı Erdal Bahçıvan, “Ekonomik açıdan iki ülkeyi de rahatlatacak adımların peş peşe atılması gerekmektedir. Özellikle iki ülkenin en önemli ticari ortakları olmasından kaynaklanan sorunlar, atılacak bu adımlarla bir an önce düzeltilmelidir. İhracatımızın en büyük kalemleri ve Türk şirketlerinin taahhüt işleri gibi birçok alanda atılacak adımlar, ekonomik ilişkilerimizi kısa sürede normalleştirecektir. Bu da bugün ihtiyaç duyduğumuz sanayinin çarklarının hızla dönmesini sağlayacaktır’’ dedi.
ESKİSİNDEN DAHA GÜÇLÜ
İTO Başkanı İbrahim Çağlar ise, “Türkiye ve Rusya arasında ilişkiler uçak kriziyle irtifa kaybetmeye başlamıştı. Bugün açılan yeni sayfa, iki ülke ekonomisine yeniden irtifa kazandıracak” dedi. Çağlar, “İki güçlü liderin attığı normalleşme adımları, karşılıklı yatırım projelerini hareketlendirecek. 2020’ye kadar iki ülke ticaretini 100 milyar dolara çıkarma hedefine, kriz öncesi bıraktığımız yerden daha güçlü şekilde start vereceğiz” ifadelerini kullandı ve enerji projeleri, inşaat, dış ticaret gibi birçok alanda gelişmeler beklediklerini kaydetti.
